Öğretmen Adaylarının "Bilgisayar" Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının bilgisayar kavramıyla ilgili geliştirdikleri metaforları belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma modeli kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu toplam 286 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada öğretmen adaylarının bilgisayar kavramıyla ilgili metaforları yarı yapılandırılmış bir formla belirlenmiştir. Bu formda öğretmen adaylarından "Bilgisayar....... gibidir/benzer; Çünkü......." cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın güvenirliği; [Görüş birliği / (Görüş birliği + Görüş ayrılığı) x 100] formülü kullanılarak hesaplanmıştır. Bu formülle kodlayıcılar arasındaki ortalama güvenirlik değeri % 94 olarak bulunmuştur. Araştırma sonunda, öğretmen adaylarının bilgisayar kavramıyla ilgili toplam 123 metafor geliştirdikleri görülmüştür. Öğretmen adayları bilgisayar kavramıyla ilgili en fazla Beyin, Televizyon, Kitap, Sigara, Ansiklopedi, Kütüphane, Evrensel bilgi kutusu, Arkadaş, Cep telefonu, Dünya vb metaforları belirtmişlerdir. Geliştirilen bu metaforlar toplam 6 farklı kategoride toplanmıştır. Bu kategoriler en fazla metafor kapsamaları bakımından "Teknik yapısı açısından", "Alışkanlıklar açısından", "Sosyal açıdan", "Duygusal Açıdan", "Hayatı kolaylaştırması açısından" ve "Hayat için zorunlu ihtiyaçlar açısından" olarak sıralanmaktadır. Bilgisayar için canlı metaforlar da geliştirilmiş olmasına rağmen genellikle cansız metaforların geliştirildiği belirlenmiştir.

Student-Teachers' Metaphoric Perceptions Towards The Concept Of "Computer"

The aim of the current study is to determine the metaphors that student-teachers have developed for the concept of the computer. Phenomenology which is one of the qualitative research models was used as the design of the study. The sample of the study consists of 286 student-teachers. A semi-structured questionnaire was applied to determine metaphors related to the computer developed by student-teachers. Studentteachers were asked to complete the sentences such as "Computer is like...; Because...".Content analysis was administered for the data analysis. The reliability of the study was calculated via [Consensus / (Consensus + Dissensus) x 100] and the average value of interrater reliability was found as 94 %. Findings offer 123 metaphors developed by student-teachers for the concept of the computer. The most frequently pronounced metaphors are as follows: Brain, Television, Book, Cigarette, Encyclopedia, Library, Universal Information Box, Friend, Mobile Phone, and World. These metaphors were classified under 6 categories. Considering their frequencies, the metaphors were ranged as "in terms of technical structure", "in terms of habits", "socially", "emotionally", "in terms of facilitating life", and "in terms of mandatory requirements for life". It was determined that living metaphors were usually used for the concept of the computer although nonliving metaphors were also developed for it.

PDF

___

Adams, A. ve Timmis, F. (2006).Students views of integrating web-based learning technology into the nursing curriculum-A descriptive survey. Nurse Education in Practice, 6, 2-21.
Ak, Ş. ve Yenice, N. (2009). Öğretmen adaylarının internet kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. 3 th International Computer & Instructional Technologies Symposium 07-09 October 2009, Trabzon,Turkey.
Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Fenomenoloji. T. Baş ve U. Akturan (Ed.) içinde, Nitel araştırma yöntemleri (ss. 83-98). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Annells, M. (2006). Triangulation of qualitative approaches: Hermeneutical phenomenology andgrounded theory. Journal of Advanced Nursing, 56(1), 55-61.
Armstrong, S.L., Davis, H.S. ve Paulson, E.J. (2011). The subjectivity problem: Improving triangulation approaches in metaphor analysis studies. International Journal of Qualitative Methods, 10 (2), 151-163.
Arnett, R.C. (1999). Metaphorical guidance: Administration as building and renovation. Journal of Educational Administration, 37(1), 80-89.
Aubusson, P. (2002). Using metaphor to make sense and build theory in qualitative analysis. The Qualitative Report, 7(4), 1-14.
Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Bağcı, H. ve Çoklar, A.N. (2010). Roles assigned by prospective teachers to themselves in terms of use of educational technology: A metaphor study. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2 (2010), 4412-4416.
Balcı, A. (1999). Metaphorical images of school: School perceptions of students, teachers and parents from four selected schools in Ankara. Yayımlanmamış doktora tezi, ODTÜ, Ankara.
Barış, M.A. (2010). The research on the university personnel's usage of computer and internet based applications. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 39-54.
Bassey, M. (1999). Case study research in educational settings. USA: Open University.
Bilgin, N. (2006). Content analysis techniques and case studies in social sciences. Ankara: Siyasal Publication.
Bogdan, R.C. ve Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education (5th ed). Boston: Pearson Education, Inc.
Canbek, G. ve Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocuklar ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10(1), 33-39.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
Cisek, P. (1999) Beyond the computer metaphor: Behaviour as interaction. Journal of Consciousness Studies, 6(11-12), 125-42.
Cook-Sather, A. (2003). Movements of mind: The Matrix, metaphors, and reimaging education. Teachers College Record, 105, 946 -977.
Corbin, J.M. ve Strauss, A.C. (2007). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
Coyne, I. (1997). Sampling in qualitative research. Purposeful and theoretical sampling: Merging or clear boundaries? Journal of Advanced Nursing, 26 (3), 623-630.
Creswell, J.W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. California: Sage Publications.
Creswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry and research desing: Choosing among five approaches. (2nd Press). SAGE Publications.
Çapan, B.E. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere yönelik metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (12), 140-154.
Çoklar, A.N. ve Bağcı, H. (2009). Öğretmen adaylarının eğitim teknolojisi kavramına yönelik geliştirmiş olduğu metaforlar. Journal of Qafqaz University, 28, 172-184.
Çoklar, A.N. ve Bağcı, H. (2010). What are the roles of prospective teachers on the educational technology use: A metaphor study. World Journal on Educational Technology, 2 (3), 186-195.
Dinçer, S. (2005). Bilgisayar ve teknolojileri öğreniminde analoji (benzetme) yönteminin yararları ve yöntemleri. Akademik Bilişim Konferansı, Gaziantep.
Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
Dursun, F. (2004). Üniversite öğrencilerinin internet kullanma amaçları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
Durukan, Ü.G., Hacıoğlu, Y. ve Dönmez Usta, N. (2016). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmeni adaylarının "teknoloji" algıları. Journal of Computer and Education Research, 4 (7), 24-46
Ekici, G. ve Kurt, H. (2014). Öğretmen adaylarının "AIDS" kavramı konusundaki bilişsel yapıları: Bağımsız kelime ilişkilendirme testi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18 (3), 267-306.
Ekici, G. (2016). Biyoloji öğretmeni adaylarının mikroskop kavramına ilişkin algılarının belirlenmesi: Bir metafor analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 615-636.
Elo, S., Kääriäinen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K. ve Kyngäs, H. (2014). Qualitative content analysis: A focus on trustworthiness, SAGE Open, 1- 10.
Er, O., Aksüt, M., Ateş, S. ve Balaban, S. (2011). Üniversite tarih ve Türkçe bölümü öğrencilerinin bilişim teknolojilerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları dergisi, 2 (2). www.et- ad.net adresinden 11.04.2013 tarihinde erişilmiştir.
Erdemir, E. (2009).The meanings attributed to computer concept of the fifth grade students: Study of a concept map. Unpublished Master thesis, Gaziosmanpaşa University, Tokat.
Erdoğan, T. ve Gök B. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının teknoloji kavramına ilişkin algılarının metafor çözümlenmesi yoluyla incelenmesi. 8th International Educational Technology Conference, Turkey, pp:1071-1077.
Esgi, N. ve Cevik, V. (2010). Images of the internet concept general by primary school students through their paintings. Contemporary Educational Technology, 1(3), 221-232.
Fidan, M. (2014). Öğretmen adaylarının teknoloji ve sosyal ağ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science . 25 (I) , 483-496.
Forceville, C. (2002). The identification of target and source in pictorial metaphors. Journal of Pragmatics, 34, 1-14.
Given, L.M. (Ed.) (2008). The sage encyclopedia of qualitative research methods. Sage: Thousand Oaks, CA, Vol.2, pp.697-698.
Gök, B. ve Erdoğan, T. (2010). Investigation of pre-service teachers' perceptions about concept of technology though metaphor analysis. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9 (2), 145-160.
Gökçe, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Guerrero, M.C.M. ve Villamil, O.S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6 (2), 95-120.
Guneyli, A. ve Ozkul, A. (2013).Turkish language and history candidate teachers' use of metaphors in their perception of computer. Eurasian Journal of Educational Research, 53/A, 185-204.
Hill, C.E., Thompson, B.J. ve Williams, E.N. (1997). A guide to conducting consensual qualitative research. The Counseling Psychologist, 25, 517
Hogler, R., Gross, M.A., Hartman, J.L. ve Cunliffe, A.L. (2008). Meaning in organizational communication: Why metaphor is the cake, not the icing. Management Communication Quarterly, 21, 393-412.
Holloway, I. ve Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. Oxford: Blackwell Science Ltd.
Houser, J. (2015). Nursing research: Reading, using, and creating evidence. (3rd ed.). Burlington: Jones ve Bartlett Learning.
Hruschka, D.J., Schwartz, D., St.John, D.C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R.A. ve Carey, J.W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16 (3), 307-331.
http://www.wordle.net/
Inbar, D. (1996).The free educational prison: Metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77-92
Johnston, R. (2009). Salvation or destruction: Metaphors of the internet. First Monday, 14(4): http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/23 70/2158 adresinden 07.01.2013 tarihinde erişilmiştir.
Kan, L.C. (1988). On the computer metaphor for learning. Canadian Journal of Special Education, 4(1), 3-7.
Kaya, H.E. (2013). İnternet temelli öğrenimde metaforlar ve modeller. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 170-193.
Kaya, S. ve Durmuş, A. (2009). Öğretmen adaylarının internet ve bilgisayar hakkındaki metaforlarının incelenmesi. 3 Instructional Technologies Symposium 07-09 October 2009, Trabzon, Turkey. th
International Computer &
Knight, S.L., Nolan, J., Lloyd, G., Arbaugh, F., Edmondson, J. ve Whitney, A. (2013). Quality teacher education research: How do we know it when we see it? Journal of Teacher Education, 64(2), 114-116.
Kurt, A. ve Özer, Ö. (2013). Metaphorical perceptions of technology: Case of Anadolu University teacher training certificate program. Eğitimde Kuram ve Uygulama - Journal of Theory and Practice in Education, 9(2), 94-112.
Lakoff, G. ve Johnson. M. (2005). Metaforlar hayat. Anlam ve dil. (Çev: G.Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Leblebici, D.N. ve Kılıç, M. (2004). İçerik Analizi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Leavy, A.M., McSorley F.A. ve Bote, L.A. (2007). An examination of what metaphor construction reveals about the evolution of preservice teachers' beliefs about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 23 (2007), 1217-1233.
Levine, P.M. (2005). Metaphors and images of classrooms. (ERIC Document Reproduction Service No: EJ72489).
Lichtman, M. (2010). Qualitative research in education. Los Angeles: Sage Publications, Inc.
Linn, G.B., Sherman, R. ve Gill, P.B. (2007). Making meaning of educational leadership: The principal ship in metaphor. NASSP Bulletin, 91 (2), 161
Martinez, M.A., Saudela, N. ve Huber, G.L. (2001). Metaphors as blueprints of thinking about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 17, 965-977.
Mcdermott, P.K. (2003). Zen and the art systems of analysis: Meditations on computer system development. Lincoln: Writers Club Press.
McMillan, J.H. (2000). Educational research: Fundamentals for the consumer. New York: Longman.
Merriam, S.B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Miles, M.B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Miller, S. (1987). Some comments on the utility of metaphors for educational theory and practice. Educational Theory, 37, 219-227.
Nesterova, S. (2011). Mevlana'nın Mesnevi isimli eserinde metaforik anlatımın metafizik boyutu. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Nikitina, L. ve Furuoka, F. (2008). Measuring metaphors: A factor analysis of students' conceptions of language teachers. Metaphoric.de, 15, 161-180.
Oxford, R.L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R.Z., Saleh, A. ve Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
Özcan, A. (2010). İlköğretim öğrencilerinin İngilizce öğrenmeye yükledikleri anlamlar: Metaforik bir analiz. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Palmquist, R.A. (2001). Cognitive style and users' metaphors for the web: An exploratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27 (1), 24-32.
Patton, M.Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. USA: Sage.
Peele, H.A. (1983). Computer metaphors: Approaches to computer literacy for educators. Computer and Education, 7 (2), 91-99.
Pishghadam, R. ve Pourali, S. (2011). Metaphorical analysis of Iranian MA Students' beliefs: A qualitative study. Higher Education Studies, 1 (1), 27- 37.
Ratcliff, D. (1995). Validity and reliability in qualitative research. http://qualitativeresearch.ratcliffs.net/Validity.pdf adresinden 06.11.2013 tarihinde erişilmiştir.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim
Yönetimi, 55, 459-496.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Saban, A. (2010). Computer teacher candidates' metaphors about the internet. Education, 131 (1), 93-105.
Senyuva, E. ve Kaya, H. (2013). Metaphors for the internet used by nursing students in Turkey: A qualitative research. Eurasian Journal of Educational Research, 50, 87-106.
Shaw, D.M. ve Mahlios, M. (2011). Literacy Metaphors of Pre-Service Teachers: Do They Change After Instruction? Which Metaphors are Stable? How Do They Connect to Theories? Journal of Education for Teaching, 37(1), 77- 92.
Shuell, T.J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29(2), 102-108.
Singh, K. (2010). Metaphor as a tool in educational leadership classrooms. Management in Education, 24 (3), 127-131.
Steger, T. (2007). The stories metaphors tell: Metaphors as a tool to decipher tacit aspects in narratives. Field Methods, 19 (3), 1-22.
Soydan, M. (2011). Sinema filmi ile ilgili metaforlar: Öğretim üyelerinin sinema filmi algıları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 9-31.
Streubert, H.J. ve Carpenter, D.R. (2011). Qualitative research in nursing. (5th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams ve Wilkins.
Şahin, Ş. ve Baturay, M.H. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin internet kavramına ilişkin algılarının değerlendirilmesi: Bir metafor analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 177-192.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Tsoukas, H. (1991). The missing link: A transformational view of metaphors in organizational science. The Academy of Management Review, 16(3), 566- 585.
Vural, L. Yüksel, İ. ve Çoklar, A. N. (2008). Bilgisayar mühendisliği ile bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi son sınıf öğrencilerinin bilgisayar kavramına ilişkin geliştirdikleri mecazlar. 8th International Educational Technology Conference anadolu.edu.tr/ietc2008/114.doc ulaşılmıştır. (IETC
).http://ietc2008.home. adresinden 18.07.2009 tarihinde
Weber, P.W. (1990). Basic content analysis. California: Sage Publications.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık.
Yunusoğlu, M.K. (2006). Turkey Turkish computer metaphors. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 51-60.