Gölmarmara Halime Hatun Vakfı

Halime Hatun, Manisa’da doğan, III. Murad’ın oğlu Şehzade Mehmed’in dayesidir. Manisa’ya bağlı MarmaraKasabası’nda cami, medrese, şadırvan, mektep, han, kütüphane, çeşme ve imaret yaptırmıştır. Bu çalışmanınkonusunu Halime Hatun külliyesini oluşturan kurumlar, bu kurumlarda yer alan vakıf görevlileri, bugörevlilere ödenen ücretler oluşturmaktadır. Ayrıca vakıf görevlilerinin yerine getirmek zorunda olduğuyükümlülükler ile birlikte vakfın gelir ve giderleri de bu çalışmanın konusunu teşkil etmektedir.Halime Hatun Vakfiyesi, III. Mehmed dönemine ait olup, evasıt-ı Rebiülahir H.1011 M.1602/1603)tarihlendirilmiştir. Çalışmamızın ana kaynağını Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan 582 numaralıvakfiye defterinin 265-269 sayfaları oluşturmaktadır.

The Foundation of Halime Hatun at Gölmarmara District

Halime Hatun was the wet-nurse of Şehzade (prince) Mehmet who was born in Manisa as son of sultan Murad III. Halime Hatun built a mosque, madrasa, social complex, water tank with a fountain, school, inn, library, fountain and poorhouse in the Marmara Town of Manisa. The subject of this study is about the institutions that form the Halime Hatun foundation, the foundation officers, the officers’ wage and obligations, and the income and expenses of the foundation. Halime Hatun Foundation belongs to Mehmed III period and it is dated to 1011 AH (1602 / 1603 CE). The main source of our study is 265-269 pages of the foundation book No. 582 in the Archive of the General Directorate of Foundations.

PDF

___

I. Arşiv Kaynakları a. Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi (VGMA) 582 Numaralı Defter
b. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Cevdet: C.EV.0168.8354.001,C.EV.00364.18488.001,C.EV.35.1739,C.EV.124.6161, C.M.F.
3.139, C.M.F. 2.83, C.MF.104.5157, C.BLD.127.6322, C.EV.00155.07747.001, C.EV.321.16324, C.EV.364.18488. İbnülemin: İE.EV.9.1003, İE.EV.26.3071, İE.EV.27.3173.
Ali Emiri, AE.SAMD.III.9.1003, AE.SMST.III.340.27481. Bab-ı Ali Evrak Odası: BEO, 142.10583. II.Araştırma ve İncelemeler Barkan, Ö.L (1942). “Osmanlı imparatorluğunda bir iskân ve kolonizasyon metodu olarak vakıflar ve temlikler I-istilâ devirlerinin kolonizatör Türk dervişleri ve zaviyeler”. Vakıflar Dergisi, 2 , 279-386.
Berki, A.H. (1962). “Vakıf kuran ilk Osmanlı padişahları”. Vakıflar Dergisi,5, 127-129.
Bilgicioğlu, B. (1997). “Halime Hatun külliyesi”. DİA, 15, 338-339.
Emecen, F. (1996).“Fodula”. DİA, 13, 167-170.
Emecen, F. (2009). “Saruhanoğulları”.DİA, 36, 170-173.
Eedem, S. (1992).“Buhur”. DİA, 6, 383-384.
Kallek, C. (2006). “Kile”. DİA, 25, 568-571.
Kallek, C. (2006). “Müd”. DİA, 31,457-459.
Kılcı, A. (2010), “Şadırvan”. DİA, 38, 219-221.
Köprülü, F. (1942).“Vakıf müessesesinin hukukî mahiyeti ve tarihî tekâmülü”. Vakıflar Dergisi , 2, 1-35.
Kütükoğlu, S.M (1998). Osmanlı belgelerinin dili (diplomatik). İstanbul: Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sa’nat Vakfı Yayınları.
Nasıroğlu, M. (2019). “Hasankeyf İmam Abdullah camii ve zaviyesi vakfı (16.-18. Yüzyıllar), Vakıflar Dergisi, 52, 59-73.
Özcan, A (2001). “Kapıcı”. DİA, 24, 345-347.
Özkul, N (1997).“Gölmarmara Halime Hatun külliyesi”, Türk Etnografya Dergisi, XX, 131- 162.
Pakalın, M.Z. (1983). Osmanlı tarih deyimleri ve terimleri sözlüğü I, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Saydam, A. (2015). Osmanlı medeniyeti tarihi, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Uluçay, Ç. (1992). Harem II. Ankara: TTK Basımevi.
Uzunçarşılı, İ. H. (1982). Osmanlı tarihi. I, Ankara: TTK Yayınları.
Yediyıldız, B. (2012). “Vakıf”. DİA, 42, 479-486.