İbrahim KILIÇASLAN, Ali ÇAVDAR, Mehmet UÇAR

Trafik kazalarına sebep olan yüksek hız kusurlarının denetimi ve aktif güvenlik sistemler ile kontrolü

Son yıllarda, taşıt sayısındaki artış oranlarına göre trafik kaza oranları ve kazalardaki ölüm oranları son yirmi yılda bağıl olarak oldukça azalma göstermiştir. Bu bağıl azalmanın nedeni hem yasal düzenlemelerden, hem de yıllar itibariyle trafik denetimi ve taşıt güvenlik sistemlerindeki gelişmelerden kaynaklanmaktadır. Türkiye'de son on yılda meydana gelen trafik kazalarına sebep olan kusur oranlarına dair yapılan incelemelerde, sürücü hatalarından kaynaklanan kazaların toplam kazalara oranı % 95 değerlerine ulaştığı görülmüştür. Bu oranlar arasında yer alan sürücü hız kusurlarının, kazalara etkisinin direkt ve indirekt olarak yaklaşık % 30 olduğu tahmin edilmektedir. Trafik veya sürüş güvenliğinin sürekliliği için hız kusurlarının farklı denetim ve azaltılma yöntemleri ile kontrol altına alınması gereklidir. Yapılan bu çalışmada, trafik kaza analizleri, taşıt hız sınırlamaları, yüksek hızın trafik kazalarına ve çarpışma riskine olan etkileri, sürücülerin hız seçimini etkileyen faktörleri ve hız denetim yöntemleri incelenerek, taşıtlarda hız kontrol sistemlerinin kullanılması ile yüksek hız kusurlarının en aza indirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak trafik kazalarına sebep olan yüksek hız kusurlarının denetimi ve aktif güvenlik sistemleri ile kontrolü analiz edilmiştir.

Checking of the high speed faults caused to traffic accident and controling by active safety systems

In the last years, traffic accident ratio in terms of increasing ratio of the number of the vehicle and the dead ratio in the traffic accident has decreased relatively in last two decades. The main reason of the relative decreased dead ratio is to stem from both the lawful regulations and development on the vehicle safety systems and traffic control as of years. The fault ratio have been investigated that caused traffic accidents that occurred in last decade in Turkey, the accidents ratio stemed from driver faults have been seen to take place 95 percentage of total accident ratio. The effects on accident of the driver speed faults taking part between these ratios that is take part in the driver faults is to be estimated approximately 30 percentages directly and indirectly. The speed faults must be control by using different checking and reducing methods for continuity of traffic or driving safety. In this study, it is aimed that the high speed faults are minimized by using the vehicle speed control systems and traffic accident analyses confinement of the vehicle speed, the effects of the high speed to the traffic accident and any collapse risk, the factory effecting that the drivers speed choosing. According to this purpose, it was analyzed checking of the high speed faults which caused traffic accident and controlling with active safety systems.

PDF

___

1. “Ulaştırma Özel İhtisas Komisyonu Raporu Trafik Düzeni, Karayollarında Can Güvenliği Alt Komisyonu Raporu”, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, ISBN 975-19-2723-4, Ankara, 2001.
2. Çavdar, A., “Otomobillerdeki Aktif ve Pasif Güvenlik Sistemlerinin Taşıt Tasarımı ve Taşıt Güvenliği Bakımından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli, 2002.
3. National Highway Traffic Safety Administration, “Traffic Safety Facts”, USA, 2004.
4. Göktan, A, G., “Taşıt Tasarımı Ders Notları”, İTÜ Yayınları, İSTANBUL, 1992.
5. “Trafik Kontrollerine İlişkin Yönerge”, Trafik Hizmetleri Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara,1998.
6. Bracckett, R, Q.,“ Evaluation Long-term Of Speed Control Strategies”, Collage Sation Teksas, 1977.
7. “Karayolu ve Trafik Güvenliği Hakkında Derlemeler”, Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, Kasım, 1997.
8. Aldoğan, A., “Trafik Kaza İstatistiklerinin Değerlendirilmesi ve Kazaların Azaltılmasında Bakanlığımızca Hazırlanan Yeni Uygulamalar ve Alınması Gerekli Kısa ve Uzun Vadeli Teklif ve Öneriler”, Trafik Şurası, Ankara, 1991.
9. Evlik, R., “Cost-Benefit Analysis of Safety Measures for Vulnerable and Inexperienced Road Users”, Institute of Transport Economics, TQI Report 435/1999, Oslo, 1999.
10. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu, “Ticari Taşıt Şoförleri-Trafik Polisi İlişkileri”, Ankara, 1997.
11. Streff, F.M., Schultz, R.H., “The 65 mph Speed Limit in Michigan: a Second Year Analysis of Effects on Crashes and Crash Casualties”, University of Michigan Transportation Research Institute, UMTRI-90-37, Michigan, 1990.
12. Çubuk, M. K., “Trafik Güvenliği ve Hız İhlalleri”, II. Trafik Şurası, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, 2004.
13. “Karayolu ve Trafik Güvenliği Hakkında Derlemeler”, Trafik Araştırma Merkezi, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, Ocak, 1998,
14. “Trafik İstatistik Yıllığı”, Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, 2005.
15. “Trafik İstatistik Bülteni”, Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, Ocak 1999.
16. Matsumura, T., Seo, T., Umezawa, M., Okutani, T., “Road structure and traffic safety facilities in Japan”, Proceedings of Conference on Asian Road Safety (CARS), 1993.
17. Umar, K., “Comments On Session 1: Modifying Individual Road User Behaviour, Proceedings of the International Road Safety Symposium”, SWOV Institute for Road Safety Research Leidchendam, Netherland, 1991.
18. “Karayolları Trafik Yönetmeliği”, “Hız Sınırlayıcılar”, Madde, 99–100, (Değişiklik: 02.11.2000–24218), http://www.trafik.gov.tr/ mevzuat_kanun_ve_yonetmelikler.asp, 2000.
19. Racioppi, F., Lars, R., Claes, T., Villaveces, A., “Karayollarında Trafik Kazalarının Önlenmesi : Avrupa İçin Bir Halk Sağlığı Perspektifi”, Dünya Sağlık Örgütü, 2004.
20. Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü, “Karayolları Trafiği Denetimi ve Düzenlemesinde Teknolojinin Önemi”, Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, 1998.
21. World Health Organization, World Report on Road Traffic Injury Prevention, Geneva, 2004.
22. Enforcement Manuel, AVT97/VW49650, “Hollanda Polisi Denetim Genelgesi ve Çalışmaları”, Netherlands, 1997.
23. Işıldar, S., “Trafik Kazaları ve Önlenmesi”, Türk Standartları Enstitüsü -Tüketici Dergisi, Ankara, Mayıs, 1998.
24. Wegman, F., “Research To Improve Road Safety”, SWOV Institute for Road Safety Research the Netherlands, 2000.
25. Widmann, G., Daniels, M., Hamilton, L., Humm, L., Riley, B., Schiffmann, J., Schnelker, D., Wishon, W., “Adaptive Cruise Control: Forging Components into Systems”, Systems into a Company, Techcon ‘99, Kokomo, Indiana, 1999.
26. Anonymous, “Cruise Control Systems”, http://www.howstuffworks.com/aut~/, 2004.
27. Riley, B., Kuo, G., Schwartz, B., Zumberge, J., “Development of a Controlled Braking Strategy for Vehicle Adaptive Cruise Control”, Society of Automotive Systems, Publication, 2000.
28. Bauer, H., “Automotive Handbook”, 5 th Edition, Translation, Robert Bosch GmbH, Germany, 2000.
29. Becker. S., Radow, D., Von, J. Felges., “Driver Assistance System-Industrial, Psychological and Legal Aspect”, IEEE International Conference on Intelligent Vehicles, 1998.
30. Anonymous, “Delphi Automotive Systems Integrated Safety Systems”, 2001.
31. Seiffert, U., Walzer, P., “Automotive Technology of the Future”, Society of Automotive Systems, USA, 2004.
32. Seto, Y., Murakami, T., Inoue, H., Tange, S., “Developments in Headway Distance Control Systems”, Automotive Engineering International, Aug, 1998.