Eğitim yapılarında asansör trafik analizi yöntemlerinin karşılaştırılmasına yönelik bir araştırma

Eğitim yapıları gün içinde yoğun kullanıcı hareketinin görüldüğü umumi binalardandır. Düşey dolaşımda ağırlıklı olarak merdiven kullanılsa da asansör bulunması da yönetmelikler tarafından zorunlu tutulmaktadır. Konu ile ilgili standartlar ve yönetmelikler incelendiğinde yapıda bulunması gereken asansörlerin kabin sayısı ve kapasitesinin tespiti için açıklanan kapsamlı bir analiz yöntemine veya bir izlenceye rastlanmamıştır. Yapılan çalışmada önemli bir tasarım problemi olan asansör tasarımı, literatür araştırması bulgularına göre asansör trafik analizi açısından incelenmekte ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yapı kataloğunda bulunan okullar üzerinden de hipotetik olarak değerlendirilmektedir. Hem matematiksel hesaba dayalı geleneksel yönteme, hem de dinamik simülasyon programı yardımıyla yapılan modern yönteme göre farklı kullanıcı profillerine göre asansör trafik analizleri yapılarak yapılardaki asansörlerin taşıma kapasitesi sınanmaktadır. Analiz sonuçları, asansör trafiği açısından önemli kabul edilen ortalama bekleme süresi (OBS) açısından değerlendirilerek, sistemlerin limitleri belirlenmektedir. Çalışma kapsamında incelenen hipotetik senaryolara ait trafik analizi sonuçlarına göre; mevzuattaki asgari şartların yalnızca engelli kullanıcıların asansör kullanımı göz önünde bulundurularak belirlendiği, diğer kullanıcıların asansör kullanım olasılığının ise değerlendirilmediği görülmüştür. Mevzuatta belirlenen asansör sayılarının ve kapasitelerinin ise geleneksel yönteme göre engelli kullanıcı sayısı temel alınarak yapılan hesaplamalara göre tespit edildiği, bununla birlikte kapsamlı bir analize dayandığı yönünde bir bulguya rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

1Asansör Trafik Analizi, 2Asansör Trafik Hesabı, 3Dinamik Simülasyon, 4Eğitim Yapıları

A study on comparison of elevator traffic analysis methods in educational buildings

PDF

___

[1] R. Rengel, Shaping Interior Space, New York: Fairchild Publications, 2014.
[2] S. Bitgood, An analysis of Visitor Circulation: movement Patterns and the General Value Principle., Curator: The Museum Jorunal, 2006.
[3] A. Sarı, Düşey Sirkülasyon Araçları Merdivenler, İstanbul: YEM Yayınları, 2019.
[4] G. Barney ve L. Al-Sharif, Elevator Traffic Handbook: Theory and Practice, London: Routledge, 2016.
[5] A. C. Batosalem, J. M. B. Gaba, J. B. O. Ngo, J. R. G. Ticug ve C. A. M. Ngo, «STATIC ZONING DIVISION ELEVATOR TRAFFIC SIMULATION,» %1 içinde Proceedings of the 2019 Winter Simulation Conference, 2019.
[6] CIBSE GUIDE D, Transportation System in Building, London: The Chartered Institution of Building Services Engineers, 2015.
[7] Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, 2017.
[8] Makine Mühendisleri Odası, «Asansörlerde Durum Raporu 2018 – Uygulamalar ve Yapılması Gerekenler,» TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Ankara, 2018.
[9] Engelliler Hakkında Kanun, 2005.
[10] Fiziksel Engelliler İçin Okul Binalarında Yapılması Gereken Düzenlemeler, 2009.
[11] İ. v. E. D. Başkanlığı, «2015 EĞİTİM YAPILARI ASGARİ TASARIM STANDARTLARI KILAVUZU,» T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2015.
[12] Asansörlerin Tasarımına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ, 2019.
[13] Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Makina Mühendisleri Odası Asansör Mühendis Yetkilendirme Yönetmeliği, 2002.
[14] C. Çiflikli ve E. Ö. Tartan, «Simulation of Elevator Group Systems,» Engineer and Machinery 59(693), cilt 59, no. 693, pp. 1-18, 2018.
[15] İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı, «İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı Proje Kataloğu,» T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2020.
[16] Aile ve Yaşlı Hizmetleri Müdürlüğü, Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni 2020-Ocak, Ankara: T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2020.
[17] O. Neyzi, H. Günöz, A. Furman, R. Bundak. ve G. Gökçay, «Weight, Height, Head Circumference and Body mass index references for Turkish Children,» Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, cilt 51, pp. 1-14, 2008.
[18] L. Al-Sharif & R. Peters, «Using the Monte Carlo Simulation to Evaluate the Round-Trip Time Under Destination Group Control,» %1 içinde The 9th Symdposium on Lift & Escalator Technology, Northampton, 2018.
[19] S. Gerstenmeyer & R. Peters, «Reverse Journeys and Destination Control,» %1 içinde The 4th Symposium on Lift & Escalator Technology, Northampton, 2014.
[20] R. Peters, «Simulation for Control System Design and Traffic Analysis,» %1 içinde The International Congress on Vertical Transportation Technologies, Zürih, 1998.
[21] Elevate, «About Elevate,» [Çevrimiçi]. Available: https://peters-research.com/index.php/elevate/about-elevate. [Erişildi: 26 10 2020].
[22] Makine Mühendisleri Odası, Asansör Avan Projesi Hazırlama Teknik Esasları (MMO/697), İzmir: Makine Mühendisleri Odası, 2020.