İşgören saldırganlığının birey-grup düzeyinde ampirik bir analizi

İşyerinde saldırganlık günümüzde artan bir ivme ile araştırmalara konu olmaktadır. İşyeri ikliminde, iş verimliliği ve etkinliğinde oynadığı rolün yanı sıra, iş yeri saldırganlığının boyutları, nedenleri temel çalışma alanları olarak gözlenmektedir.Çalışma, üzerinde henüz çok yoğun araştırmalar yapılmamış olan, grupların bireyler üzerindeki saldırganlık etkisi ile işyeri saldırganlığını ele almaktadır. Bu çerçevede, grup saldırganlığı, saldırıya hedef olma ve saldırganlıkla ilgili olma alt boyutlarından oluşan işyeri saldırganlığı, bu boyutların grupsal ve sosyal özellikleri ile sosyal enformasyon süreci içindeki gruptan bireye geçişleri dikkate alınarak, sosyal saldırganlık olarak kabul edilmiştir. Bu bağlamda, bireylerin hakkında asılsız söylentiler yayma, hedef kişinin bilgi ihtiyacını karşılamama ve onu küçümseyici sözler kullanma vb. davranışlar saldırıya hedef olma; grup üyelerinin kasten kuralları çiğnemesi, tartışma çıkarmaları, bilerek hedef kişileri incitmeleri vb.davranışlar grup saldırganlığı ve kızılan kişiye hakaret etme, ondan bilgi saklama, onun işini engelleme ve eşyalarına zarar verme vb. davranışlar ise saldırganlıkla ilgili olma alt boyutlarını betimlemektedir. Mevcut çalışma sosyal saldırganlığın ve sosyal saldırganlık alt boyutlarının, işgören saldırganlığı ile olan ilişkisini ve bu ilişkinin gücünü Ki-Kare ve regresyon analizleri ile araştırmakta, bunun yanında, cinsiyet, çalışma süresi ve eğitim düzeyi gibi demografik özelliklerinin işgören saldırganlığı üzerinde bir farklılık yaratıp yaratmadığı t testleri ve ANOVA analizleri ile incelenmektedir. Beklenildiği gibi, çalışanların saldırganlık düzeylerinin yüksek olduğu gözlenmekle beraber, beklenmeyen bir şekilde, incelenen demografik özelliklerin saldırganlık düzeyinde istatistikî bir farklılık yaratmamış olduğu gözlenmiştir. Bu bulgunun sebebinin, örgütsel kültür, değer ve norm gibi sosyal yapı unsurlarının güçlü ve baskın etkisi olduğu tahmin edilmektedir.

An amprical analysis at person-group level of individual aggression at work

Workplace aggression is defined as “efforts by individuals to harm others with whom they work, or have worked, or the organizations in which they are presently,or previously, employed. Work group aggression comprises behaviors such as physical attacks, attack with a weapon, directly blocking work activities, holding person or person’s work, and damage work’s equipments etc. The current study aims to investigate the relation and its power between employee aggression and social aggression and its sub-dimensions. In addition, the effects of sexual, working time and educational differences are explored. Firstly, as expected, a positive relationship is found between employee aggression and social aggression variables and the effects’ power is determined by regression analysis. Finally, the level of aggression is observed quite high among employees as expected, but unexpectedly, it is found that demographic variables as gender, education level and working time makes no statistically meaningful differences on employee aggression. The powerful effect of cultural and social norms and behaviors is supposed to be the main reason.

PDF

___

ALLCORN, Seth (1994), Anger in the Workplace: Understanding the Causes of Aggression and Violence, Westport, Greenwood Publishing Group.
ALLEN, Robert E. ve LUCERO, M.A. (1998), “Subordinate Aggression Against Managers: Empirical Analyses of Published Arbitration Decisions”, International Journal of Conflict Management, Vol.9, No.3, s.234-257.
ANDERSSON, L.M. ve PEARSON, C.M. (1999), “Tit for Tat? The Spiraling Effect of Incivility in The Workplace”, Academy of Management Review, 24:452-471.
BANDURA, A. (1977), Social Learning Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice- Hall.
BARON, R.A. ve NEUMAN, J.H. (1996), “Workplace Violance and Workplace Aggression: Evidence on Their Relative Frequency and Potential Causes”, Aggressive Behavior, 22:161-173.
BARON, R.A. ve NEUMAN, J.H. (1998), “Workplace Aggression-The Iceberg Beneath The Tip of Workplace Violence: Evidence on Its Forms, Frequency and Targets”, Public Administration Quarterly, 21:446-464.
BARON, R.A., NEUMAN, J.H. ve GEDDES, D. (1999), “Social and Personal Determinants of Workplace Aggression: Evidence on The Impact of Perceived Injustice and The Type A Behavior Pattern”, Aggressive Behavior, 25:281- 296.
BUSS, A. H. ve PERRY, M. (1992), “The Aggression Questionnaire”, Journal of Personality and Social Psychology, Vol.63, No.3, s.452-459.
CHEN, P.Y. ve SPECTOR, P.E. (1992), “Relationships of Work Stressors with Aggression, Withdrawal, Theft and Substance Use: An Exploratory study”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 65: 177-184.
EREN, Erol (2004), Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım AŞ., İstanbul.
GLOMB, T.M. ve LIAO, H. (2003), “Interpersonal Aggression in Work Groups: Social Influence, Reciprocal, and Individual Effects”, Academy of Management Journal, Vol.46, No.4, s.486-496.
GLOMB, T.M., RICHMAN, W.L., HULIN, C.L., DRASGOW, F., SCHNEIDER, K.T., ve FITZGERALD, L.F. (1997), “Ambient Sexual Harassment: An Integrated Model of Antecedents and Consequences”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 71:309-328.
GREENBERG, L. ve BARLING, J. (1999), “Predicting Employee Aggression Against Coworkers, Subordinates and Supervisors: The Roles of Person Behaviors and Perceived Workplace Factors”, Journal of Organizational Behavior, 20:897-913.
NEUMAN, J.H. ve BARON, R.A. (1998), “Workplace Violance and Workplace Aggression: Evidence Concerning Specific Forms, Potential Causes, and Preffered Targets”, Journal of Management, 24:391-419.
ÖZDEVECİOĞLU, M. (2003), “Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araşırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı:21, Temmuz-Ağustos, 77-96.
ROBINSON, S.L. ve O’LEARY-KELLY, A.M. (1998), “Monkey See, Monkey Do: The Influence of Work Groups on The Antisocial Behavior of Eployees”, Academy of Management Journal, 41:658-672.
SALANCIK, G.J. ve PFEFFER, J. (1978), “A Social Information Processing Approach to Job Attitudes and Task Design”, Administrative Science Quarterly, 23:224-253.
SCHNEIDER, B. (1975), “Organizational Climates: An Essay”, Personal Psychology, 40:437-454.
SOLMUŞ, T. (2005), “İş Yaşamında Duygular ve Kişilerarası İlişkiler: Öfke, Saldırganlık ve Romantik İlişkiler”, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1.
SNYDER, M. ve GANGESTAD, S. (1986), “On the Nature of Self-monitoring: Matters of Assesment, Matter of Validity”, Journal of Personality and Social Psychology, 51:125-139.
ŞİMŞEK, Şerif, AKGEMCİ, T. ve Çelik, A. (2005), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Adım Matbaacılık, Konya.