Sakarya Nehri Çeltikçe Çayında Yaşayan Leuciscus cephalus L., 1758 Dokularında Ağır Metal Birikimi

Bu çalışmada, Çeltikçe Çayı\'nda (Sakarya Nehri) yaşayan Leuciscus cephalus L., 1758 bireylerinin karaciğer, kas ve solungaçlarında Zn, Cd, Pb ve Cu\'nun birikim düzeyleri araştırılmıştır. Dokulardaki ağır metal birikiminin tespitinde Anodik Sıyırma Voltametrisi (ASV) yöntemi kullanılmıştır. Zn, Cd ve Pb\'nin en fazla karaciğerde (98,5000 ppm, 4,5354 ppm ve 38,9649 ppm), Cu\'nun ise kasta 6,0330 ppm olduğu tespit edilmiştir. Vücut ağırlığı ile kastaki Zn, Cd ve Cu miktarı arasında pozitif, Pb miktarı arasında negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır. Vücut ağırlığı ile karaciğer ve solungaçtaki Zn, Cd ve Pb miktarı arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Leuciscus cephalus, ağır metal, birikim, anodik sıyırma voltametrisi, Çeltikçe Çayı, Sakarya Nehri

Heavy Metal Deposition In The Tissues of Leuciscus cephalus L, 1758 Living in Çeltikçe Stream Of Sakarya River

This study is concerned with the determination of Zn; Cd, Pb and Cu levels deposited in the livers, muscles and gills of Leuciscus cephalus L., 1758 living in Çeltikçe stream of Sakarya river by the use of Anodic Stripping Voltammetry (ASV). It was observed that Zn, Cd and Pb were mostly deposited in liver (98.5000 ppm, 4.5354 ppm and 38.9649 ppm respectively) while the highest, Cu level was found in muscles with 6.0330 ppm. It was observed that there was a positive relation between the body weight and Zn, Cd and Cu contents. Pb level on the other hand was found to be negatively correlated with the body weight. There was also a positive correlation between the body weight and Zn , Cd and Pb levels in liver and gills .

Keywords:

Leuciscus cephalus, heavy metal, deposition, anodic stripping voltammetry, Çeltikçe Stream, Sakarya River.,

PDF

___

Anonim, (1997). Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. İstanbul: Dünya Yayıncılık.
Bat, L., Gündoğdu, A., Öztürk, M., (1999). Ağır metaller. S.D.Ü. Eğridir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 6, 166–175.
Bora, T., Delen, N., (1981). Türkiye’de bitkisel üretimde tarımsal ilaç sorunu ve önerile. Tar. Kom. TebI., 809-824, İzmir.
Bord, J. A., Faulkner, L. R., (1980). “Electrochemical Methods” Jonh Wiley & sign inc. 413 U.S.A.
Boguist, L., (1969). Effects of the endocrine pancreas in Chinese hamsters fed zinc deficient diets. Acta. Pathol. and Microbiol. Sci., 76, 215–228.
Bryan, G., (1976). "Heavy metal contamination in the sea in”: R.Johnston Mar. Poll. Academic Press mc. London, 185-302.
Carpene, E., Cattani, O., (1990). Zn and Cu in fish from natural waters and Rearing Ponds in Nothern Italy. Journal of Fish Biology, 37, 293-299.
Çetinbaş, A., (2003). İzmit Körfezi’nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balıklarının dokularında Cu ve Zn birikiminin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniv. Fen Bilimleri Enst., Ankara.
Dallinger, D., Kautzky, H., (1985). The importanced contaminated food of the uptake of heavy metals by rainbow trout: a field study. Oecologia (Berlin), 67, 82-89.
Demirak, A., Yılmaz, F., Tuna, A. L., Özdemir, N. (2006). Heavy metals in water, sediment and tissues of Leuciscus cephalus from a stream in southwestern Turkey. Chemosphere, 63, 1451–1458.
Düzgüneş, O., (1983). Bilimsel Araştırmalarda İstatistik Prensipleri ve Metotları. İzmir: Ege Üniv. Matbaası.
Förstner, G., Wittmann.T., (1981). Metal pollution in the aquatic environment, Berlin Heidelberg. Newyork Springer Verlag, 3 (21), 271-318.
Geldiay, R. ve Balık. S., (1988). Türkiye Tatlısu Balıkları, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 97, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 519s.
Karadede, H. and Ünlü, E., (2000). Concentrations of some heavy metals in water, sediment and fish species from the Atatürk Dam Lake. Chemosphere, 41, 1371-1376.
Karahan, B., (1991). Rasyonla alınan bakırın sazanların dokularında birikimi, büyüme ve üreme özelliklerine etkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, A.Ü. Fen Bil. Enst., Su Ur. A.D., Ankara.
Kargın, F., Erdem, C., (1989). Farklı Cu konsantrasyonlarının T.nilotica’da birikimi ve mortalite üzerine etkileri. Ç. Ü. Fen Bil. Ens., Fen ve Müh. Bil. Derg., 3 (2), 53-66.
Larsson, A., Haux, C., (1985). Fish physiology and metal pollution: result and experiences from laboratuary and field studies. Ecotoxicol. Environ. Saf., 9, 250-281.
Marcovecchio, J., Moreno, V., Bastida, R., (1990). Tissue distribution of heavy metals in small cetaseans from the Southwestern Atlantic Oceans. Mar. Pol. Bull., 21, 299-304.
Mc Neely, R. N., Neimanis, V. P., Dwyer, L., (1979). Water quality Sorcebook-Aguide to water quality parameters : Inland Waters Directorate, Water Quality Branch, Ottawa Canada, 88.
Merlini, M., (1971). Heavy metal contamination, in impengement of man on the Oceans, London and Newyork, 461-468.
Metelew, V., Kanaev, E., (1971). Water Toxicology, Amerind Publishing, Co. Pvt. Ltd. 1-216, Newyork.
Mormede, S., Davies, I., (2001). Trace elements in deep-water fish sp. from the Rockall Trough, Fisherles Research, 51, 197-206.
Öztürk, M., Bat, L., (1995). Altınkaya Barajı’nda yaşayan C. carpio türünün çeşitli organ ve dokularındaki bazı ağır metallerin birikimi, 2. Ul. Eko. ve Çevre Kong. Bild., 651-657, Ankara.
Ünlü, E., Gümgüm, B., (1993). Concentrations of Cu and Zn in fish and sediments from the Tigris River in Turkey. Chemosphere, 26, 2055-2061.
Yazkan, M., Özdemir, F. and Gölükcü, M., (2002). Antalya Körfezi’nde Avlanan Bazı Balık Türlerinde Cu, Zn, Pb, ve Cd İçeriği. Türk J.Vet. Anim. Sci. Tübitak, 26, 1309-1313.
Yılmaz, A. B., (2005). Comparison of heavy metal levels of grey mullet (Mugil cephalus L.) and sea bream (Sparus aurata L.) caught in İskenderun Bay (Turkey). Türk J. Vet. Anim. Sci. Tübitak, 29, 257-262.
Windom H., (1991). Distribution of Fe, Mg, Cu, Zz, Ag in oyster along the Georgia coast. J. Fisheries Res. Board of Canada, 29, 450-452.
World Health Organization (WHO), (1984a). Guidelines for drinking water quality, Volume 2, Health criteria and other supporting information : WHO Publ., Geneva, Switzerland, 335.
World Health Organization (WHO), (1984b). Guidelines for drinking water quality, Volume 1, Recommendations, WHO Publ., Geneva, Switzerland,130.

Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover

ISSN: 1301-9058
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 1985
Yayıncı: Gazi Üniversitesi

Arşiv