Sibel KARABEKMEZ, R. Günseli YILDIRIM, Güzin ÖZYILMAZ AKAMCA, A. Murat ELLEZ, Ayşe Nur BULUT ÜNER

Okul Öncesi Dönemde Mesleklere İlişkin Toplumsal Cinsiyet Algısı

Günümüzde kadınlar ve erkekler arasında cinsiyet farklılıklarının sadece biyolojik farklılıklardan kaynaklanmadığı bilinmektedir. Bu farklılıklar; yaşam içinde davranış, düşünce, duygu, tercih, tutum boyutlarında da karşımıza çıkmakta ve toplumsal cinsiyet anlayışını geliştirmektedir (Aydilek, 2011). Bu çalışma, toplumsal değer ve yargıların oluşturduğu toplumsal cinsiyet kavramının kazanılmasında en uygun dönem olan erken çocukluk döneminde mesleklere ilişkin toplumsal cinsiyet algılarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma 2016-2017 eğitim öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesinde öğrenim gören 48 ay ve üstü toplam 30 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, çocukların mesleklere ilişkin toplumsal cinsiyet algıları, çocuk görüşme formu ve çizilen meslek resimlerinin çözümlenmesi yoluyla ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi kurallarına göre çözümlenerek erken çocukluk döneminde mesleklere ilişkin toplumsal cinsiyet algıları yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal cinsiyet algısı, meslekler, erken çocukluk dönemi

PDF

___

Artan, İ. ve Bayhan, P. S. (2007). Çocuk gelişim eğitimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
Aydilek Çiftçi, M. (2011). Öğretmenlerin ve Farklı Sosyoekonomik Düzeye Sahip Anne-Babaların Cinsiyet Rolleri Algısının 60-72 Ay Arası Çocukların Oyuncak Tercihleri ve Akran Etkileşimleri ile İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Connell, R.W. (1998). Toplumsal cinsiyet ve iktidar: Toplum, kişi ve cinsel politika. (Çev. Ed. C. Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Cunningham, M. (2001). The influence of parental attitudes and behaviors on children’s attitudes towards gender and household labor in early adulthood. Journal of Marriage and Family, 63, 111-122.
Çelik, Ö (2008). Ataerkil sistem bağlamında toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin benimsenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
Davido, R. (2014). Çocuğunuzu Resimlerinden Keşfedin. (Çev. E. Çakmak). İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
Dilek, A. (2014). 4-6 Yaş Çocuk Öykülerindeki Kadın Kahramanların Mesleksel Analizi. Journal Of Qafqaz University, 2(1), 94-102.
Driscoll, A. & Nagel, N. G. (2008). Early childhood education, birth-8. Boston: Pearson Education Inc.
Fagot, B. I. (1978). The influence of sex of child on parental reactions to toddler children. Child development, 459-465.
Feather, N.T. (1998), “Attitudes Toward High Achievers, Self-Esteem And Value Priorities For Australian, American, And Canadian Students” Journal of Cross-Cultural Psychology, 29(6), 749-759.
Giacomino, D.E., Akers, M.D. (1998). “An Examination of The Differences Between Personal Values And Value Types of Female And Male Accounting And Nonaccounting Majors”, Issues In Accounting Education, 13(3), 565.
Gibson, C.B. (1995). “An Investigation of Gender Differences In Leadership Across Four Countries”, Journal of International Business Studies, 26(2), 255-279.
Hofstede, G. (1984). Culture’s Consequences: International Differences InWork-Related Values, Sage Publications, Abridged Edition.
Kuhn, D., Nash, S. C., & Brucken, L. (1978). Sex role concepts of two-and three-year-olds. Child Development, 445-451.
Lamsa, A., Sakkinen, A. & Turjanmaa, P. (2000). “Values And Their Change During The Business Education- A Gender Perspective”, International Journal of Value-Based Management, 13, 203-213.
Meece, J.L. & Daniels, D.H. (2008). Child & adolescent development for educators. China: McGraw- Hill.
Murphy, E.F., Snow, W.A., Carson, P.(Phillips) & Zigarmi, D. (1997). “Values, Sex Differences, And Psychological Androgyny”, International Journal of Value-Based Management, 10, 69-99.
Myyry, L. & Helkama, K. (2001). “Universty Students’ Value Priorities And Emotional Empathy”, Educational Psychology, 21(1), 25-40.
Özdemir, E. (2006). Okul öncesi dönem çocuklarının cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargıların incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye'de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılıgın Analizi/Analysis of Gender-Based Occupational Discrimination in Turkey. Ege Akademik Bakis, 10(4), 1217.
Powell, B., & Steelman, L. C. (1982). Testing an undertested comparison: Maternal effects on sons' and daughters' attitudes toward women in the labor force. Journal of Marriage and the Family, V44, N2, 349-355.
Trepanier-Street, M.L. & Romatowski, J. A. (1999). The influence of children's literature on gender role perceptions: a reexamination. Early Childhood Education Journal, 26(3), 155- 159.
Vatandaş, C. (2007). Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 35, 29-5.
Yavuzer, H. (2016). Resimleriyle Çocuk, Resimleriyle Çocuğu Tanıma. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yorgancı, F. (2008). İlköğretim ders kitaplarında toplumsal cinsiyet rollerinin inşası. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.