Varoluşçuluğun Türk edebiyatına girişi ve ilk etkileri

Edebiyat ve felsefe birbirinden farklı alanlar olsalar da tarihsel gelişimleri içinde çoğu zaman karşılıklı etkileşim hâlinde olmuştur. Bu etkileşimi varoluşçuluk özelinde ele alan bu çalışma, özellikle 1950’li yıllardan sonra söz konusu felsefi akımın Türk edebiyatında algılanış biçimleri ile roman, hikâye ve şiirdeki yansımalarını değerlendirmeye çalışmaktadır. Türk edebiyatında modernist eğilimlerin yoğunlaştığı bir dönemde etkili olan varoluşçuluk, gerek edebî metinlerin işlediği temalarda gerekse bu metinlerin yapısal özelliklerinde önemli değişimlere yol açmıştır.

The introduction of existentialism into Turkish literature and its first effects

Although literature and philosophy have been different fields in their historical development, they have been in mutual interaction most of the time. This study, which focuses on existentialism within this interaction, tries to give a summary of the perception of this philosophical trend within Turkish literature after the 1950s and its reflection on novels, stories and poems. Existentialism, which was effective during a period when modernist trends were intensive in Turkish literature, has resulted in prominent changes due to both the themes in the literal texts and the structural characteristics of these texts.

PDF

___

AKTAŞ, Şerif (2005), “Hikâyeciliğimizin Bir Dönüm Noktasında Sait Faik”, Sait Faik’i Anma Günleri-Bildiriler, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
BARRETT, William (2003), İrrasyonel İnsan/Varoluşçuluk Üzerine Bir İnceleme, (Çev.: Salih Özer), Ankara: Hece Yayınları.
CANSEVER, Edip (1959), “Umutsuzlar Parkında Bir Umutlu İle Konuşma”, (Konuşan: Halis Acarı/Asım Bezirci), Yeditepe, 29.01.1959. s. 3.
CÖNTÜRK, Hüseyin (1961), Turgut Uyar, İstanbul: de Yayınevi.
DE KONİNCK, Thomas (2003), Yeni Cehalet ve Kültür Problemi, (Çev.: İnci Malak Uysal), Ankara: Epos Yayınları.
DURU, Orhan (1996), “Orhan Duru ile Söyleşi”, Adam Öykü, Sayı: 2, Ocak-Şubat 1996, s. 146–147.
EDGÜ, Ferit (1976), “Bazı yazarlarımızda izleri görülse de, Türk edebiyatında varoluşçuluktan söz etmek güçtür”, Milliyet Sanat, (Varoluşçuluk Sayısı) Sayı: 202, 22 Ekim 1976, s. 10, 11, 29.
GÜRAN, Rasih (1968), “Can İren İçin”, Yeni Dergi, Sayı: 42, Mart 1968, s. 188-190.
İLHAN, Attilâ, “Sahte Bir Peygamber/J. P. Sartre”, Mavi, Sayı: 23, 1 Eylül 1954 s. 1, 7.
İNCE, Özdemir (1977) “İkinci Yeni’den ne anlıyorsunuz?”, Türk Dili, Sayı: 309, 1977.
KAPLAN, Mehmet (1994), “Gün Eksilmesin Penceremden”, Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, İstanbul: Dergâh Yayınları.
KOÇAK, Orhan (1991), “Aynadaki Kitap/Kitaptaki Ayna”, Defter, Sayı: 17, Ağustos- Aralık 1991, s. 141.
KURT, Mustafa (2007), 1950 Sonrası Türk Edebiyatında Varoluşçu Felsefeden Etkilenen Yazarların Romanlarında Yapı, Tema ve Anlatma, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
OKTAY, Ahmet (1966), Dr. Kaligari’nin Dönüşü, Ankara: Dost Yayınları.
OKTAY, Ahmet (1995), İnsan Yazar Kitap, Ankara: Ark Yayınevi.
OKTAY, Ahmet (2002), Metropol ve İmgelem, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
OKTAY, Ahmet (2003), “Şair, Dünya Görüşünden Kopamaz”, Yasakmeyve, Sayı: 2, Mart-Nisan 2003.
OKTAY, Ahmet (2004), “Kimsenin İlgilenmediği Olayların Tarihçisi Edip Cansever”, Hürriyet Gösteri, Sayı: 255, Ocak 2004, s. 8.
OKTAY, Ahmet (2004), Hayat, Edebiyat, Siyaset /Ahmet Oktay İle Dünden Bugünden, (Söyleşi: Metin Cengiz), İstanbul: Everest Yayınları.
ORHAN VELİ (1953), “Kitabe-i Seng-i Mezar”, Bütün Şiirleri, İstanbul: Varlık Yayınları.
ÖZLÜ, Demir, “Demir Özlü’nün Yanıtı”, [Özel Sayı: 1950–1960 Kuşağının Ozan ve Hikâyecileri Kendi Kendileriyle Hesaplaşıyorlar] Yeni Ufuklar, Sayı: 176, Ocak 1967, s. 66-71.
UTURGAURİ, Svetlana (1989), “Bunalım Edebiyatı ve Modernizmin Sorunları”, Türk Edebiyatı Üzerine, İstanbul: Cem Yayınları.
UYAR, Turgut (2004), Toplu Şiirler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
UYAR, Turgut, [A. Turgut], “Dergilerin Getirdiği”, Dost, [Yeni Dizi] Sayı: 27, Haziran 1963, s. 21-22.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1946), İstanbul, Sayı: 53, 1 Şubat 1946. s. 9-10

ISSN: 1307-914X
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2007
Yayıncı: ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİ

Arşiv