BİR GELENEĞİN FARKLI COĞRAFYALARDAN YANKISI: “ZAMANA” / “ZAMANE”

“Akınlık” ve “âşıklık” gelenekleri ortak kökenden gelen kültürel olgulardır. Bu geleneklerin temsilcileri de aynı kökene bağlanmaktadır. Dolayısıyla, bu gelenek temsilcilerinin dile getirdiği ürünler pek çok açıdan birbirine benzemektedir. Örneğin, hem akınlar hem âşıklar zaman temasını benzer imgeleri kullanmak suretiyle aynı şekilde ele almıştır. Bu makalede, Cenişbek Toktobekov’un “zamana” deyişi temel alınarak Kırgız akınlarla Türk âşıkların “zamane” temasını ele alış ve işleyiş tarzı üzerinde durulmuştur. Bunun yanı sıra Kırgız akınlık geleneğinde yer alan “zamana” ekolü hakkında da bilgi verilmiştir. Amaç, Kırgız Türklerinde olduğu gibi Anadolu Türklerinde de “zamana” akımı ile bu akımın temsilcilerinin bulunduğunu vurgulamaktır
Anahtar Kelimeler:

akın, zamana, âşık, zaman

Echo from Different Geography of A Tradition: “Zamana” / “Zamane”

Keywords:

-,

___

  • AKINI/AKINLAR(1991), (Rusçaya Çev.: Mark VATAGIN), Adabiyat Yayınları, Bişkek.
  • ALİMOV, Ulanbek (2003), Kırgızistan’da Akınlar ve Akınlık Geleneği, Ege Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
  • ARVAS, Abdulselam (2011), “Günümüz Kırgız Akınları Hakkında”, Turkish Studies: International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Ankara.
  • KAYA, Doğan (1994), Sivas’ta Âşıklık Geleneği ve Âşık Ruhsatî, Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları, Sivas.
  • KAYIPOV, Süleyman (2005), “Kırgız Âşıklık Geleneği”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi-Kırgız Edebiyatı, KTB Yayınları, C. 31, Ankara.
  • KAYIPOV, Süleyman (2009), Folklor Üzerine Yazılar, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları, Bişkek.
  • KÖPRÜLÜ, M. Fuad (2004), Saz Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • KULMANBETOVA, Aydana (2002), Etiko-Filosofskoe Nasledie Akınov-Zamanistov/Zamana Akınların Etik-Felsefî Mirası, Kırgız İlimler Akademisi, Bişkek.
  • ONAY, Ahmet Talat (1996), Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev’i (Haz.: Cemal KURNAZ), Akçağ Yayınları, Ankara.
  • TEMUR, Nezir (2002), Kırgız Türklerinde Sınçılık Geleneği, Gazi Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • TOKTOBEKOV, Cenişbek “Zamana”, Altın Kazına (Disk)/Altın Hazine (DVD), Bişkek/Kırgızistan.
  • SAKAOĞLU, Saim (1988), “XVIII. Yüzyılda Anadolu ve Saz Şairleri”, Başlangıçtan Günümüze Büyük Türk Klasikleri, Ötüken-Söğüt, İstanbul.
  • YARDIMCI, Mehmet (2002), Başlangıçtan Günümüze Türk Halk Şiiri, Ürün Yayınları, Ankara.
  • ZALKAR AKINDAR-I,II (1998), (Haz. Keneş Kırbaşev, Gülbara Orozova), Şam Basması, Bişkek.