Yorumlayıcı Modelle Kaynak Metin Çözümleme Çalışması: “La Parure” Örneği

Kaynak metin çözümleme yöntemlerinden biri de yorumlayıcı modeldir. Bu modelin temeli yorumlayıcı çeviri kuramına, diğer adıyla “anlam” kuramına dayanır. Bu çalışmanın amacını çeviri eğitiminde uygulanan yorumlayıcı modelle çeviri amaçlı kaynak metin çözümleme çabası oluşturmaktadır. Çalışmada, Marianne Lederer’in La Traduction aujourd’hui (1994) adlı eserinde betimlediği yorumlayıcı modelle kaynak metin çözümleme yöntemi benimsenmiştir. Yorumlayıcı modelin çözümleme düzeyleri kuramsal temel, amaç, uygulama alan(lar)ı, kitle, eğitsel kullanım, uygulama biçimleri ile makrometinsel parametrelerin çözümünün yer aldığı içerik düzeyleri olarak belirtilmiştir. Bu çözümleme düzeyleri Maupassant’ın La Parure adlı öyküsüne uygulanmıştır. Çalışmanın yöntemi analitik bir nitelik taşımaktadır. Çalışmada, yorumlayıcı model çeviri süreci ve çeviri eğitimine uygulanışı açısından ele alınmıştır. Sonuç olarak, yorumlayıcı modelin akademik ve meslekî çevrelerde olduğu kadar çeviri eğitiminin başlangıç düzeyinde de kolayca uygulanabileceği ifade edilebilir. Bir yandan öğrencilerin karar alma yeteneğini destekleyeceği, çeviri edinci ve farkındalığını geliştireceği; diğer yandan öğreticilerin metin seçim ölçütlerini geliştireceği, çeviri sorunlarını düzenleyip değerlendirme ölçütleri geliştirmelerine katkı sağlayacağı söylenebilir.

Source Text Analysıs With The Interpretıve Model: The Example of “La Parure”

One of the source text analysis methods is the interpretive model. The basis of this model is based on the interpretive theory of translation, in other words the theory of meaning. The aim of this study is to analyze the source text for translation with the interpretative model applied in translation education. In the study, the source text analysis method was adopted with the interpretive model described by Marianne Lederer in her work La Traduction aujourd'hui (1994). The analysis levels of the interpretive model are specified as the theoretical basis, purpose, application area(s), public, didactic exploitation, practical modalities, and content levels that include the solution of macrotextual parameters. These levels of analysis were applied to Maupassant's story La Parure. The method of the study is analytical. In the study, the interpretive model is discussed in terms of the translation process and its application to translation education. As a result, it can be stated that the interpretive model can be easily applied to the initial level of translation education as well as to academic and professional environments. On the one hand, it will support students' decision-making skills and improve their translation competence and awareness; on the other hand, it can be said that the instructors will improve the text selection criteria, edit the translation problems and contribute to the development of evaluation criteria.

PDF

___

Ballard, M. (1993). La traduction à l’université, Lille: Presses Universitaires de Lille.
Delisle, J. (1980). L’analyse du discours comme méthode de traduction: initiation à la traduction française de textes pragmatiques anglais: théorie et pratique. Canada-Ottawa: Editions de l’Université d’Ottawa.
Delisle, J. (2001). Çeviri yöntemleri için söylem çözümlemesi. (Çev. Derkunt,J.Ü. ). Marmara Üniversitesi Yayınları, Atatürk Eğitim Fakültesi (57). ISBN:975-400-226-6. Francaislycee. (2021, 26 Mayıs). Erişim adresi https://sites.google.com/site/francaislycee/langue/champslexicaux/pauvret/
Göktaş, N. (2005). Fransa’da yazınsal çeviri yaklaşımları (bir tarihçelendirme denemesi), Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(30), 51-62.
Guidère, M. (2008). Introduction à la traduction, Bruxelles: De Boeck.
Kıran, A. & Korkut, E. (2011). Fransızca sözcük bilgisi. Ankara: Seçkin.
Korkut, E. (2013). Çeviride izlek ve yeni bilgilerin düzenlenişi. Turkish StudiesInternational Periodical For The Language and History of Turkish or Turkic, 8(8), 859-871.
Korkut, E. & Onursal, İ. (2009). Pour comprendre et analyser les textes et les discours, Paris: L’Harmattan.
Lederer, M. (1994) : La traduction aujourd'hui. Le modèle interprétatif, Paris, Hachette, «collection F» 224 p. Erişim Adresi: https://www.erudit.org/fr/revues/meta/1995-v40-n4-meta181/003121ar
Le Petit Robert (1986). Dictionnaire de la langue Française, Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française, Paris: Le Robert.
Maupassant, G. de (1884). La Parure. Paris. Erişim Adresi: http://clicnet. swarthmore. edu/ litterature/ classique/maupassant/parure.html.
Özcan, O. (2019). Yazın çevirisi incelemelerinde yorumlayıcı çeviri kuramı. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmları Dergisi, 16, 587-603.
Pop, M. (2011). Modèles d’analyse des textes à traduire (tat), appliqués dans l’enseignement de la traduction. Professional Communication and Tanslation Studies, 4 (1-2),117-126.