Lise Öğrencilerinin Sanal Ortamlardaki Güven Durumları ile Sanal Yalnızlıklarının Sanal Risk Algısı Bağlamında İncelenmesi

Sanal risk, bireylerin sanal ortamlarda ortaya çıkabilecek tehdit / tehlike veya fırsat / avantajları idrak etmesi olarak ifade edilebilir. Sanal ortamlarda bireyler arasındaki güvenin incelenmesindeki amaç, sosyal medya ve türevlerini aktif paylaşım ortamı olarak kullanan bireylerin, bu ortamlarda ortaya koydukları kişiliklerinin gerçekliği ne düzeyde yansıttığının ve bu ortamlarda birbirlerine yönelik güvene bağlı duygu ve davranış düzeylerinin tespit edilmesidir. Sanal yalnızlığın çalışmadaki rolü ise, eğitimsel faaliyetlerin gerekliliğinden dolayı, sanal ortamlarda sıkça bulunması gerekebilen Z kuşağı bireylerinin bu tür ortamlarda yalnızlık duygusunu yaşayıp yaşamadığının belirlenmesidir. Yalnızlık kavramı genel itibariyle olumsuz psikolojik bir durumdur. Ancak sanal yalnızlığın olumlu ya da olumsuz bir durum olup olmadığı konusunda kesin bir yargıda bulunmak doğru olmayabilir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, lise öğrenimi gören bireylerin sanal yalnızlık durumları ile kişilerarası güven durumu arasındaki ilişkide sanal risk algısının aracılık etkisinin araştırılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu 311 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Sanal Dünya Risk Algısı Ölçeği (SDRAÖ), Kişilerarası Güven Ölçeği (KGÖ) ve Sanal Ortam Yalnızlık Ölçeği (SOYÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın hipotezleri Yapısal Eşitlik modellemesiyle her iki cinsiyet bazında sınanmıştır. Elde edilen bulgular, algılanan sanal yalnızlığın öğrencilerin kişilerarası güven durumunu pozitif yönde yordadığını ve bu ilişkinin sanal risk algısı ile kısmen açıklanabildiğini göstermiştir. Ayrıca, bireylerin sanal risk algısının sanal yalnızlık durumları ile bağlantılı kişilerarası güven durumlarının zayıflamasında rol oynadığını göstermektedir. Sonuç olarak araştırma, lise döneminde bile bireylerin kişilerarası güven durumlarının sanal yalnızlıktan ve sanal risklerden olumsuz etkilenebileceğini, kişinin sanal ortamlara ilişkin risk algısının bireyin hayatında önemli olan kişilerle kuracağı güvenli bağları zedeleyebileceğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sanal risk algısı, Kişilerarası güven, Sanal yalnızlık, Lise öğrencileri, Aracılık etkisi

The Analysis of High School Students' Confidence Situations in Virtual Environments and Their Virtual Loneliness in the Context of Virtual Risk Perception

Virtual risk can be expressed as the perception of the threat / danger or opportunity / advantages that may occur in the virtual environment. The purpose of examining trust among individuals in virtual environments is to determine the level of the individuals who use social media and its derivatives as active sharing environments, and the level of emotions and behaviors related to each other in these environments. The role of virtual loneliness in the study is to determine whether the individuals of the Z generation who live frequently in virtual environments due to the necessity of educational activities experience loneliness in such environments. The concept of loneliness is generally a negative psychological situation. However, it may not be right to make a clear judgment on whether virtual loneliness is a positive or negative situation. In this context, the aim of the study is to investigate the mediating effect of virtual risk perception in the relationship between the situation of high school students and the situation of virtual loneliness and interpersonal trust. The study group consisted of 370 female and male high school students. Virtual World Risk Perception Scale (SDRS), Interpersonal Confidence Scale (QOL) and Virtual Environment Loneliness Scale (SES) were used as data collection tools. The hypotheses of the study were tested on the basis of both sexes with Structural Equation modeling. Findings showed that perceived virtual loneliness predicted students' positive interpersonal trust status and this relationship could be explained partially by virtual risk perception. It also shows that individuals' virtual risk perception plays a role in the attenuation of interpersonal trust situations associated with virtual loneliness states. In conclusion, research shows that even in high school, the interpersonal trust status of individuals can be affected negatively by virtual loneliness and virtual risks, and that the risk perception of the virtual environment can harm the secure ties that will be established with the individuals who are important in the life of the individual.

Keywords:

Virtual risk perception, Interpersonal trust, Virtual loneless, High school students, Mediation effect,

PDF

___

Arslankara, V. B. ve Usta, E. (2018). Sanal Dünya Risk Algısı Ölçeği (SDRAÖ)’nin geliştirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 111-131.
Byrne, B.M. (2006). Structural Equation Modeling with EQS: Basic Concepts, Applications, and Programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior, 17,187–195.
Dudek, J. (2017). Oczekiwania osób z generacji Z korzystających z pomocy korepetytorów. A. Lipka, M. Król (Eds.). Gospodarowanie wielopokoleniowym kapitałem ludzkim. Warsaw: CeDeWu.
Garson, G. D. (2009). Structural Equation Modeling, Erişim 26 Mart 2019, http://faculty.chass.ncsu.edu/garson/PA765/structur.htm.
Half, R. (2015). Get Ready for Generation Z. ‘https://www.roberthalf.com/workplace-research/ get-ready-for-generation-z’ [Çevrimiçi]
Hamburger-Amichai, Y., Ben-Artzi, E. (2003). Loneliness and Internet use. Computers in Human Behavior, Volume 19, Issue 1, Pages 71–80.
Hardey, M. (2011). Generation C: Content, Creation, Connections and Choice. International Journal of Market Research, 53(6), 749–770. DOI: 10.2501/IJMR-53-6-749-770.
Hysa, B. (2016). Zarządzanie różnorodnością pokoleniową. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria Organizacjai Zarządzanie, 97(1964), 385–398.
Johnson, C. M. (2001). A Survey of Current Research on Online Communities of Practice. Internet and Higher Education, 4, 45–60
Khasawneh, O. M., & Al-Awidi, H. M. (2008). The effect of home computer use on Jordanian children: A parental perspective, J. Educational Computing Research, 39(3), 267-284.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (Second Edition ed.). NY: Guilford Publication, Inc.
Korkmaz Ö., Usta E. ve Kurt İ. (2014). Sanal Ortam Yalnızlık Ölçeği (SOYÖ) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 29(2), 144-159.
McDonald, R. (1985). Factor analysis and related methods. N J: Erlbaum.: Hillsdale.
Mittal, V. A., Tessner, K. D., & Walker, E. F. (2007). Elevated social internet use and schizotypal personality disorder in adolescents. Schizophrenia Research, 94,50–57.
Murphy J. & Roser M. (2019) – “Internet”. Published online at OurWorldInData.org. Retrieved from: ‘https://ourworldindata.org/internet’ [Çevrimiçi]
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3 ed.). New York: McGraw-Hill.
Oğuz, B., Zayim, N., Özel, D., & Saka, O. (2008). Tıp öğrencilerinin internette bilissel durumları. [Cognitive status of medical students on the internet]. X. Academic Computing.
Palfrey, J. ve Gasser, U. (2008). Born digital: Understanding the first generation of digital natives. NY: Basic Books.
Pew Research Center (2017). Internet Use by Age. ‘https://www.pewinternet.org/chart/internet-use-by-age’[Çevrimiçi]
Prensky, M. (2005). Listen to the natives. Learning in the Digital Age, 63(4), 8-13.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Muller H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and goodness-of-fit models. Methods of Psychological Research Online, 8, 23-74.
Seymen A. F. (2017). Y ve Z Kuşak İnsanı Özelliklerinin Milli Eğitim Bakanlığı 2014-2019 Stratejik Programı ve TÜBİTAK Vizyon 2023 Öngörüleri ile İlişkilendirilmesi, Urban Academy | Rewieved Journal of Urban Culture and Management | Volume: 10 Issue: 4, Winter2017
Şimşek, Ö. F., (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları, Ekinoks, Ankara, ss. 1-71.
Sobel, M. E. (1982). Asymptotic intervals for indirect effects in structural equations models. In S. Leinhart (Ed.), Sociological methodology (pp. 290-312). San Francisco: Jossey-Bass.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2018). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması. ‘http://www.tuik.gov.tr’ [Çevrimiçi]
Tulgan, B. (2009). Not Everyone Gets A Trophy: How to Manage Generation Y. San Francisco, California: Jossey-Bass.
Turner, A.R. (2013). Generation Z: Technology’s Potential Impact in Social Interest of Contemporary Youth. A Research Paper Presented to The Faculty of the Adler Graduate School, 1–79.
Ümmet, D., & Ekşi, F. (2016). Türkiye’deki genç yetişkinlerde internet bağımlılığı: Yalnızlık ve sanal ortam yalnızlık bağlamında bir inceleme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3, 29-53.
Uryan, Y. (2010). Organizational Safety Culture and Individual Safety Behavior: A Case Study of The Turkish National Police Aviation Department, University of Central Florida, Orlando.
Usta, E. (2012). Virtual Environment Interpersonal Trust Scale Validity and Reliability Study, TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11 (3), 393-402.
Wan, T. T. (2002). Evidence-Based Health Care Management: Multivariate Modeling Approaches. Springer: Netherlands.
White, J.E. (2017). Meet Generation Z. Grand Rapids, Michigan: Baker Publishing Group.
Williams, S. (2010). Welcome to Generation Z. B&T Magazine. 60, 2731.
Wojtaszczyk, K. (2013). Poziom Kompetencji Wirtualnych Pokolenia Y i C – Ocena Na Podstawie Autodiagnozy Studentów. E-mentor, 2(49). ‘http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/49/id/1003’ [Çevrimiçi]
Yılmaz, V., Çelik, H. E., Ekiz, E. H., (2006), Kuruma Bağlılığı Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modelleriyle Araştırılması: Özel ve Devlet Bankası Örneği, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/2, ss. 171-184.