Atatürk'ün Ankara'ya Gelişi: Milli Temsil Meselesi

Mustafa Kemal Paşa’nın 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelmesi ve kader tayin edici kararların alındığı bir yer olarak Ankara’nın seçilmesi tarihi bir sürecin sonucudur. Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyıl boyunca girdiği savaşlar sonunda yıkılacağı anlaşılmıştı. Mustafa Kemal Paşa ise bütün olumsuzluklara rağmen bağımsız ve milli bir Türk devleti kurmak istiyordu. Mustafa Kemal, Türk milletinin bağımsızlık için mücadele edeceğini Amasya’da ilan ettikten sonra Erzurum ve Sivas Kongrelerinde Milli Mücadele’yi yürütecek olan Temsil Heyeti’ni kurmuştur. Ancak mücadelenin askeri ve siyasi alanda yürütülebilmesi için daha stratejik bir merkez olan Ankara seçilmiştir. Mustafa Kemal Paşa, Ankara’da milli bir meclisin kurulması için de ciddi teşebbüslerde bulunmuşsa da bunda başarılı olamayınca İstanbul’da toplanmasına karar verilen Mebusan Meclisi’nde milli iradenin ortaya çıkmasına çalışmıştır. Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’da açılan meclise mutlaka müdahale edileceği kanaatindeydi. Vakit kaybetmeden Sivas’tan Ankara’ya gelen Mustafa Kemal Paşa, yol boyunca ve burada büyük bir coşkuyla karşılanmıştır. Çok fazla bir zaman geçmeden Mebusan Meclisi toplanmış ve Misak-ı Milli’yi kabul etmiştir. Akabinde İstanbul’un galip devletlerce resmen işgal edilmesi ve Mebusan Meclisi’nin dağıtılması üzerine Mustafa Kemal, hemen harekete geçmiş ve 23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’ni açmıştır. Bu tarihten sonra milli mücadele hem askeri hem de siyasi bakımdan Ankara’dan yürütülmüştür. Bağımsız bir Türk devletinin kurulmasında önemli bir rol üstlenen Ankara, büyük zaferden sonra da yeni kurulan devletin başkenti olarak kabul edilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Mustafa Kemal, Ankara, TBMM, Meclis-i Mebusan, Milli Devlet

Atatürk to Ankara: The National Representation Question

Mustafa Kemal Pasha, and fate determination to come to Ankara on 27 December 1919 as a place where decisions on election result of a process of Ankara. 19th of the Ottoman Empire demolished at the end of the wars during the century it was realized that enters. In spite of all adversities, Mustafa Kemal Pasha, a Turkish government wanted to establish independent and national. Mustafa Kemal, the Turkish nation will struggle for independence, declared in Amasya, Erzurum and Sivas Congresses after the tribunal and has established representative who will conduct the National Struggle. However, a more strategic for the conduct of military and political struggle in the center of Ankara were selected. Mustafa Kemal Pasha, for the establishment of a national parliament in Ankara have been in serious attempts that failed in the Deputies of Parliament decided to gather in Istanbul worked in the emergence of national will. . Mustafa Kemal Pasha, the opinion will be opened in Istanbul parliament must intervene. Immediately from Sivas, Ankara, Mustafa Kemal Pasha, met along the way and a great enthusiasm here. When too much of a proceeding of parliament gathered and adopted the National Pact. Subsequently be formally occupied states and the Ottoman parliament in Istanbul distribute victorious Mustafa Kemal led the TBMM on April 23, 1920, and immediately took action. After this date, both militarily and politically nationalist struggle was carried out in Ankara. Assumed an important role in the establishment of an independent Turkish state, Ankara, the capital of a large victory, then the new state will be accepted as established.

Keywords:

Mustafa Kemal, Ankara, TBMM, Deputies of Parliament, the National Government.,

PDF

___

ATATÜRK, Kemal, Nutuk (1919-1927), Atatürk Araştırma Merkezi yay., Ankara, 1989.
ATATÜRK, Kemal, Nutuk-Vesikalar, C. III, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü yayını, İstanbul, 1960.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, (1919-1938), C. I-III, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü yayını, Ankara, 1981.
ATAY, Falih Rıfkı, Çankaya, Atatürk’ün Doğumundan Ölümüne Kadar, İstanbul, 1980.
AYDEMİR, Şevket Süreyya, Tek Adam Mustafa Kemal, C. III, 15. Baskı, İstanbul, 1999.
CEBESOY, Ali Fuat, Sınıf Arkadaşım Atatürk, 2.Baskı, İstanbul, 1981.
ERDEM, Sargon, “Ankara-İslam Öncesi”, İslam Ansiklopedisi, TDV yayını, C. III, İstanbul, 1991, s. 201-203.
ERDOĞAN Abdülkerim -Gökçe Günel, İstiklal Savaşı’nda Ankara, Ankara, 2007
Evliya Çelebi Seyahatnamesi, C. II, (Haz: Zekeriya Kurşun-Seyit Ali KahramanYücel Dağlı), Yapı Kredi yayını, İstanbul, 1998.
KANSU, Mazhar Müfit, Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, C. II, TTK yayını, Ankara, 1988.
KOCATÜRK, Utkan, Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Ankara, 1984.
KÜÇÜK, Cevdet, “Şark Meselesi Hakkında Önemli Bir Vesika”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, İ.Hakkı Uzunçarşılı Hatıra Sayısı, İstanbul, 1979, s.607.
ÖZAYDIN, Abdülkerim, “Ankara-İslami Dönem”, İslam Ansiklopedisi, TDV yayını, C. III, İstanbul, 1991, s.203-204.
ÖZDEMİR, Rifat, “Ankara-Osmanlılar Devri”, İslam Ansiklopedisi, TDV yayını, C. III, İstanbul, 1991, s.204-207.
Sadrazam Ali Paşa, Hayatı, Zamanı ve Siyasi Vasiyetnamesi, (Haz: Fuat Andıç-Süphan Andıç), İstanbul, 2000.
SAKALLI, Bayram, Ankara ve Çevresinde Milli Faaliyetler ve Teşkilatlanma, Ankara, 1998. SELEK, Sabahattin, Anadolu İhtilali, C. II, 8. Baskı, İstanbul, 1987.
SHERRİLL, Charles H, Bir Elçiden Gazi Mustafa Kemal, (Çev: Alp Ilgaz), Tercüman 1001 Temel Eser, yy-ty.
ŞAPOLYO, Enver Behnan, Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi, İstanbul, 1944.
TANSEL, Selahattin, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C. II-III, MEB yayını, İstanbul, 1991.
TURAN, Mustafa, “Milli Bağımsızlık İnancı ve Ankara”, Cumhuriyetin 80. Yılında Her Yönüyle Ankara, Ankara, 2004, s.289-299.
YALÇIN, E. Semih, “Atatürk’ün Ankara’ya Gelişi”, Atatürk Araştırma Merkezi