Trabzon Su Değirmenlerinin Gastronomi Turizmi Bakımından Değerlendirilmesi

Evaluation of Trabzon Water Mills in Terms of Gastronomy Tourism

Tarihi ve kültürel öneme haiz yerel imalathanelere gastro turistler tarafından gerçekleştirilen gastronomi turları yemek kültürü bakımından dışarıya kapalı bölgelerin mutfağının tanıtılmasına ve yerel halkın bu sebeple ekonomik kalkınma elde etmesine neden olmaktadır. Yerel imalathanelere örnek olarak verilebilen su değirmenleri Anadolu’da akarsu bulunan birçok yerleşim bölgesinde yerel halkın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yüzyıllardır kullanılmaktadır. Su değirmenlerinin bolca bulunduğu yerleşim yerlerinden bir tanesi de Trabzon ilinin kırsal kesimleridir. Trabzon’da geçmişte mısır unu elde etmek amacıyla çokça kullanılan su değirmenleri günümüzde eskisi kadar popüler ve işlevsel olmayıp kullanımı artık azalmıştır. Çalışmanın temel amacını uzun yıllar boyunca mısır öğütmek amacıyla kullanılan fakat günümüzde atıl kalan veya az kullanılan su değirmenlerinin gastronomi turizmine kazandırılması oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri literatür taraması ve gözlem teknikleriyle elde edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Trabzon kırsalındaki su değirmenlerinin gastronomi turizmi amacıyla kullanılmasının mümkün olduğu, bunun da yöreye ekonomik anlamda katkı sağlayacağı anlaşılmıştır.

___

  • Aksakallı, Z. ve Bayraktar, Y. (2018), Gastronomi rotaları ve turları, A. Akbaba ve N. Çetinkaya içinde, Gastronomi ve Yiyecek Tarihi (s.211-222), Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Aksoy, M. ve Sezgi, G. (2015), Gastronomi Turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi gastronomik unsurları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 76-89.
  • Alkan, A. (2018). Alternatif bir turizm rotası: Kurtalan Ekspresi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 1016-1038.
  • Bekadze, I. (2016), XVI. yy sonlarında Ahıska, Hertvis, Ahılkelek ve Bedre sancaklarında küçük sanayi işletmeleri, Karadeniz Dergisi, 32: 245-274.
  • Berbel-Pineda, J., M., Palacios-Florencio, B., Ramírez-Hurtado, J. M., ve Santos- Roldán, L. (2019), Gastronomic experience as a factor of motivation in the tourist movements. International Journal of Gastronomy and Food Science, 18: 1–10.
  • Birici, S.(2007), Klasik Türk Edebiyatında Âsiyâ, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 97-113. Björk, P., ve Kauppinen-Räisänen, H. (2014), Culinary-gastronomic tourism – A search for local food experiences, Nutrition and Food Science, 44(4): 294-309
  • Ceylan, S. (2014), Kaybolmakta olan bir kırsal maddi kültür örneği: Su değirmenleri (Ağlasun Örneği), Doğu Coğrafya Dergisi, 19(31), 65-82.
  • Çakmak, M. ve Sarıışık, M. (2017). Karadeniz Bölgesinin ana yemeklerinin İçerik analizi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(Özel sayı 3): 239-247.
  • Çavuşoğlu, M. ve Çavuşoğlu, O. (2018), Gastronomi turizmi ve Gökçeada lezzet rotası, Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek.1), 347-359.
  • Çorapçıoğlu, G.Ö. (2015), Doğu Karadeniz örneğinde su değirmenlerinin belgelenmesi ve korunması konusunda bir yöntem araştırması, Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
  • Danışman, G. (1977), A Survey of turbine-type water-mills in the Bolu Region of the Central Anatolian Plateau, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 1(3): 17-37.
  • Demir, İ., Emeksiz, A., Korkmaz, M.A. ve Usta, R. (2019), Karadeniz’de Hayatın İzleri (Rize, Trabzon), Giresun: Dokap Yayınları.
  • Duman, M. (2011), Trabzon Halk Kültürü, İstanbul: Heyamola Yayınları. Erüz, G., Türkmen, S, Demirkır, L. ve İnce, M. (2019), Arsin İlçesi’nde mevcut tarihi ve mimari değerler, Erüz, Ç. içinde, Arsin Tarih, Kültür ve Doğal Değerler, (s.67-129), Ankara: Artı6 Medya.
  • Halıcı, N. (2012). Açıklamalı yemek ve mutfak terimleri sözlüğü, İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • Ögel, B.(1988), İslâmiyet’ten önce Türk kültür tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Öncü, A. (2011), Trabzon türküleri (Tasnif, inceleme, metin), Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • Öztürk, Ö. (2017), https://ozhanozturk.com/2017/08/29/degirmen-terminolojisi/, Erişim Tarihi:25.04.2021.
  • Sarıışık, M. ve Özbay, G. (2015), Gastronomi turizmi üzerine bir literatür incelemesi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2): 264-278.
  • Smıth, S.L.J. ve Xiao, H. (2008), Culinary tourism supply chains: A preliminary exemination, Journal of Travel Research, 46(3):289-299.
  • Şen, M.A. (2020), Gastronomi turizmi kapsamında Trabzon mutfağına özgü bir ürün “kuymak”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15(29), 251-268.
  • Şimşek, M. ve Şen, M.A. (2020), Lazut (Yenidünyadan Karadeniz’e mısırın öyküsü), Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Tdk, (2021), https://sozluk.gov.tr/ , Erişim Tarihi: 29.04.2021.
  • Trabzon Valiliği, (2021), http://www.trabzon.gov.tr/cografi-ozellikleri Erişim Tarihi: 29.04.2021.
  • Türkay, O. ve Genç, K. (2019), Gastronomi turizmi, M. Sarıışık içinde, Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi (s.17- 29), Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Ulama, Ş. ve Uzut, İ. (2019), Pazarlama aracı olarak gastronomi, M. Sarıışık içinde, Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi (s.187- 210) Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yiğit, A. (2007), XIV-XVI. yüzyıllarda Menteşe Livasında değirmenler, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2007(18): 97-149.