ÇEVRE BİLİNCİNİN YEŞİL MUTFAK TERCİH NİYETİNE ETKİSİ
Üretim yapan işletmeler olarak restoranlar da çevresel duyarlılıkta sorumluluk sahibidir. Yasal düzenlemelerin yanı sıra müşterilerin çevresel duyarlılığı, tutumu ve bunları satın alma davranışlarına dönüştürme niyeti işletmeler için yönlendirici ve motive edici olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada çevresel bilincin alt boyutları olarak ifade edilen; çevresel duyarlılık, çevresel tutum ve çevresel davranışın yeşil mutfak tercih niyetine olan etkileri nicel araştırma yöntemleri yaklaşımlarıyla incelenmiştir. Bu bağlamda literatürde yer alan çalışmalara dayandırılarak bir araştırma modeli önerilmiştir. Araştırma modelinde yer alan ifadelere yönelik algıların ölçülmesinde de anket yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 446 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma örnekleminden elde edilen verilere yapısal eşitlik modellemesi analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda araştırma kapsamında önerilen model kabul edilmiş ve önerilen hipotezler desteklenmiştir. Araştırma sonucunda çevresel bilincin alt boyutları olan; çevresel duyarlılık, çevresel tutum ve çevresel davranışın yeşil mutfak tercih niyetine istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü etkileri olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç doğrultusunda da hem turizm sektörüne hem de turizm sektöründe karar vericilere yönelik öneriler geliştirilmiştir.
THE EFFECT OF ENVIRONMENTAL CONSCIOUSNESS ON THE INTENT TO GREEN CUISINE
As manufacturing businesses that restaurants are also responsible for environmental awareness. In addition to legal regulations, customers' environmental sensitivity, attitude and their intention to transform them into purchasing behaviors are expressed as guiding and motivating for businesses. Expressed as sub-dimensions of environmental consciousness in this study; the effects of environmental sensitivity, environmental attitude and environmental behavior on green cuisine preference intention were examined with quantitative research methods. In this context, a research model has been proposed based on the studies in the literature. The survey method was also used to measure the perceptions of the expressions in the research model. The sample of the study consists of 446 participants. Structural equation modeling analysis was applied to the data obtained from the research sample. As a result of the analysis, the model proposed within the scope of the research was accepted and the proposed hypotheses were supported. As a result of the research, the sub-dimensions of environmental consciousness; It has been determined that environmental sensitivity, environmental attitude and environmental behavior have statistically significant and positive effects on green cuisine preference intention. In line with this result, the suggestions have been developed for both the tourism sector and the decision makers in the tourism sector.
___
- Aksungur, N. ve Firidin, Ş. (2008). Su kaynaklarının kullanımı ve sürdürülebilirlik. Aquaculture Studies, 2, 9-11.
- Aktaş, A. ve Özdemir, B. (2012). Otel işletmelerinde mutfak yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Alpar, R. (2020). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Aracıoğlu, B. ve Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin satın alma davranışında çevre bilincinin etkileri. Ege Akademik Bakış, 9(2), 435-461.
- Atay, L. ve Dilek, S.E. (2013). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Ibis otel örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 203-219.
- Brundtland, G.H. (1987). Report of the world commission on environment and development: Our common future. Oslo: United Nations.
- Ceppa, C. ve Marino, G.P. (2012). Food-pack waste systemic management: alternative ways to reuse materials and to develop new business, products and local markets. Procedia Environmental Sciences, 16, 616-623. doi: 10.1016/j.proenv.2012.10.084
- Chan, E.S. (2013). Managing green marketing: Hong Kong hotel managers’ perspective. International Journal of Hospitality Management, 34(1), 442-461. doi: 10.1016/j.ijhm.2012.12.007
- Çelik, H.E. ve Yılmaz, V. (2016). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Dief, M.E. ve Font, X. (2010). The determinants of hotels’ marketing managers’ green marketing behaviour. Journal of Sustainable Tourism, 18(2), 157-174. doi: 10.1080/09669580903464232
- Gönül, M. S. (2011). A classification of research on "green design": the journey to sustainable product - service systems. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 43-67.
- GRA. (2014). Green Restaurant Certification 4.0 Standards. Erişim tarihi: 15 Kasım 2022, http://dinegreen.com/standards/GRACompleteStandards.pdf
- Fraj, E. ve Martinez, E. (2007). Ecological consumer behaviour: an empirical analysis. International Journal of Consumer Studies, 31(1), 26-33. doi: 10.1111/j.1470-6431.2006.00565.x
- Hasnelly, S. (2011). Winning Strategies value creation of customer loyalty of green food product. Journal of Asia Pacific Business Innovation and Technology Management, 1(1), 47-59.
- Hasnelly, S. ve Sari, H. (2012). Resource based view: strategies of the manager of green food product industry in Indonesia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 57, 346-351. doi: 10.1016/J.SBSPRO.2012.09.1196.
- Huseynova, E.F. (2011). Planning of sustainable cities in view of green architecture. Procedia Engineering, 21, 534-542. doi: 10.1016/j.proeng.2011.11.2048
- Ichinose, D., Yamamoto, M. ve Yoshida, Y. (2013). Productive efficiency of public and private solid waste logistics and its ımplications for waste management policy. International Association of Traffic and Safety Sciences Research, 36(2), s. 98-105. doi: 10.1016/j.iatssr.2013.01.002
- Jöreskog, K.G. ve Sörbom, D. (1996). LISREL 8: user’s reference guide. Chicago: Scientific Software International.
Kang, K.H., Stein, L., Heo, C.Y. ve Lee, S. (2012). Consumers’ willingness to pay for ınitiatives of the hotel ındustry. International Journal of Hospitality Management, 31, 564-572. DOI: 10.1016/j.ijhm.2011.08.001
- Karaca, Ş. (2013). Tüketicilerin yeşil ürünlere ilişkin tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 13(1), 99-111.
- Kaiser, F., Ranney, M., Hartig, T. ve Bowler, P. (1999). Ecological behavior, environmental attitude and feelings of responsibility for the environment. European Psychologist, 4(2): 59-74. doi: 10.1027//1016-9040.4.2.59
- Kaiser, F., Wölfing, S. ve Fuhrer, U. (1999). Environmental attitude and ecological behavior. Journal of Environmental Psychology, 19(1): 1-19. doi: 10.1006/JEVP.1998.0107
- Kement, Ü. ve Çavuşoğlu, S. (2017). Hafızaya yönelik müşteri deneyimlerinin müşteri sadakatine etkisi: yeşil oteller örneği. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(8), 172-194. doi: 10.20860/ijoses.338772
- Khanna, M. ve Thurston, D. (2002). Business-led environmental management: economic ıncentives and environmental ımplications. United States: Environmental Protection Agent.
- Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Publications.
Lee, W. ve Okos, M.R. (2011). Sustainable food processing systems - path to a zero discharge: reduction of water, waste and energy. Procedia Food Science, 1, 1768-1777. doi: 10.1016/j.profoo.2011.09.260
- Mesci, Z. (2014). Otellerin çevreci uygulamalarının değerlendirilmesi: yeşil yıldızlı bir otel işletmesinde örnek olay çalışması. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(1), 90-102.
- Nakıboğlu, B. (2007). Tüketimin çevreci boyutu: çevreci tutum ve davranışlara göre pazar bölümlemesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 423-438.
- Oğuz, Y.E. ve Yılmaz, V. (2019). Çevre bilincinin yeşil yıldızlı otel tercihine etkisi: ESOGÜ turizm fakültesi öğrencileri örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 51-66. doi: 10.17153/oguiibf.411968
- OECD. (2009). Sustainable manufacturıng and eco-innovation: framework, practices and measurement. Erişim Tarihi: 17 Kasım 2022, http://www.oecd.org/innovation/inno/43423689.pdf
- Özçifçi, V. ve Sarıçay, H. (2014). İşletmelerde yenilikçilik faaliyetlerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-404.
- Özdamar, K. ve Dinçer, S. (1987). Bilimsel araştırmalarda bilgisayarla istatistik değerlendirme ve veri analizi. İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
- Özkaya, B. (2010). İşletmelerin sosyal sorumluluk anlayışının uzantısı olarak yeşil pazarlama bağlamında yeşil reklamlar. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 34(9), 247-258.
- Ramadhan, A.N. ve M. Simatupang, T. (2012). Determining ınventory management policy for perishable materials in roemah Keboen restaurant. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 65, 992-999. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.11.232
- Schumacker R.E. ve Lomax, R.G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modeling. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associotes.
- Sever, Y. (2016). Yeşil mutfak kalitesi ölçüm modeli: Y-Mutkal (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütüsü, Eskişehir.
- Sever, Y. ve Temizkan, S.P. (2021). Gastronomi eğitim mutfaklarının temel mutfak uygulamaları kapsamında planlanması: niceliklendirme. Social Sciences Studies Journal, 91(7). 5285-5302. doi: 10.32958/gastoria.979693
- Seyhan, G. ve Yılmaz, B.S. (2010). Sürdürülebilir turizm kapsamında konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama: Calista luxury resort hotel. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 11(1), 51-74.
- Vatalis, K.I., Manoliadis, O., Charalampides, G., Platias, S. ve Savvidis, S. (2013). Sustainability components affecting decisions for green building projects. Procedia Economics and Finance, 5, 747-756. doi: 10.1016/S2212-5671(13)00087-7
- Walker, R.H. ve Hanson, D.J. (1998). Green marketing and green places: a taxonomy for the destination marketer. Journal of Marketing Management, 14(6), 623-639.
- Wang, R. (2012). The investigation of green best practices for hotels in Taiwan. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 57, 140-145. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.09.1167
- Yavuz, Ş. (2009). Yeşil halkla ilişkiler ve ikna. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 37, 128-143.
- Yavuz, V.A. (2010). Sürdürülebilirlik kavramı ve işletmeler açısından sürdürülebilir üretim stratejileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(7), 63-86.
- Yiğit, S. (2014). İnovasyonun çevreci yüzü ve Türkiye. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), 251-265. doi: 10.18657/yecbu.09826
- Yılmaz, V., Çelik, H.E. ve Yağızer, C. (2009). Çevresel duyarlılık ve çevresel davranışın ekolojik ürün satın alma davranışına etkilerinin yapısal eşitlik modeliyle araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2): 1-14.
- Yusof, Z.B. ve Jamaludin, M. (2014). Barriers of Malaysian green hotels and resorts. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 153, 501-509. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.10.083
- Yücel, M. ve Ekmekçiler, Ü.S. (2008). Çevre dostu ürün kavramına bütünsel yaklaşım; temiz üretim sistemi, eko-etiket, yeşil pazarlama. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 26(7), 320-333.