Dârüleytamda Çocuk Olmak: On Çocuk On Portre

Balkan Savaşları ve akabindeki I. Dünya Savaşı yıllarında Osmanlı coğrafyasında yetim çocuk sayısı ciddi biçimde artmıştır. Sahipsiz kalan çocuklar için 1914 yılından itibaren dârüleytamlar açılmıştır. Bu makalede öncelikle dârüleytamların nasıl açıldığı, amaçları ve kuruluş hikâyesi daha sonra ise doğrudan bu müesseselerde kalan çocukların kurumdaki hayat hikâyelerine yer verilmektedir. Mevcut literatürden farklı olarak kurumsal bir tarihe odaklanılmamakta, dârüleytam çocuklarının kurumdaki hikâyelerine yer verilerek bu çocuklar görünür kılınmaya çalışılmaktadır.

To be a Child in The Early Twentieth Century Ottoman Orphanages: Ten Children, Ten Portraits

In the years of the Balkan Wars and the subsequent World War I, the number of the orphans in the Ottoman lands dramatically increased. For these unattended children Daruleytam’s (orphanages) had been opened beginning from 1914. This article primarily deals with how and why these orphanages were opened, and then recounts the stories of the children who were residing in them. Unlike the existing literature that focuses on the institutional history, these children were made visible through telling their short stories.

___

  • Arşiv Belgeleri (Başbakanlık Osmanlı Arşivi) BOA, Dahiliye Nezareti Umûr-ı Mahalliye Vilâyât Müdiriyeti (DH. UMVM), 119/13, 22 Cemaziye´l-evvel 1337/ 25 Mart 1919.
  • BOA, İrade Meclis-i Mahsûs (İ. MMS), 10/1333 Ramazan 6/ 18 Temmuz 1915.
  • BOA, Maarif Nezareti Dârüleytam Dosyaları (MF. EYT) 2/84, 23 Nisan 1332/ 6 Mayıs 1916.
  • BOA, Maarif Nezareti Mektubî (MF. MKT), 1203/30, 14 Muharrem 1333/2 Aralık 1914.
  • BOA, Meclis-i Vükelâ Mazbataları (MV), 199/101, 29 Zilhicce 1333/ 7 Kasım 1915.