Bir Türkçe Öğrenme ve Öğretme Kılavuzu: Bürüc-ı Fünûn Be-Nâm-ı Havâriyyûn

Türk dili ve edebiyatında bir istek üzerine kaleme alınmış hediye amaçlı pek çok eser vardır ve bu eserlerden birisi de dil konusunda ve didaktik tarzda yazılmış olan Bürüc-ı Fünûn adlı eserdir. Bu eser, uzun süre Romanya'da divan katiplikleri yapan ve bu orada Eflak voyvodası İskerlet-zâde Kostantin ile dostluk kuran Tokatlı Kani tarafından yazılmıştır. Kani bu eserini Eflak voyvodasının isteği üzerine onun yeğeni Aleksandır'ın pratik Türkçe'yi öğrenip konuşabilmesi amacıyla yazmıştır. Bu eser, "öğrencilerin- duasını alma" amacını da taşımakta olduğundan sadece Aleksandır için değil, onun şahsında bütün Türkçe öğrenip konuşmak isteyenler için de yazılmış olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe; Hediye; Didaktik Tarz; Lenguistik; Divan Katibi; İskerlet- zâde Kostantin; Aleksandır

A Manual for Learning and Teaching Turkish: Bürûc-ı Fünûn Be-Nâm-ı Havâriyyûn

There are many works which were written as a present in Turkish language and literature; Bürüc-ı Fünûn which was written in a didactic style is one of these present works This work was written by Tokatlı Kani who was secretary of council long in Rumania and established a individual friendship with Voyvoda of Eflak İskeriet-zade Kostantin. Kani wrote this work on a wish for learning and speaking of practical Turkish of Aleksandır, a nephew of voyvoda of Eflak. This work was written also for achieve prayers of students and specially not only for Aleksandır but also for other want speaking and learning Turkish.

Keywords:

Turkish Language; Present; Didactic Style; Linguistic; Secretary of Council; İskerlet-zâde Kostantin; Aleksandır,

PDF

___

Ahmed Rifat Efendi, Lugat—i T ârîhiyye ve Coğrâjîyye, 7 Cilt, lstanbul, 1299—1300
Atâ’î Nev’îzâde, Hadâ’iku'l—hakâyık fî-Tekmileti’ş—şakâyık, Şakaik-i Nu’maniye ve Zeyilleri, (Hzr. A.Özcan), Çağrı Yay., İstanbul 1989.
Babinger Franz, Osmanlı Tarih Yazarları Sozluğu, (Haz.: C. Üçok), KBY 1992.
Bardakoğlu Ali, Hediye, DİA, İstanbul 1998, ss.151—155.
Bursalı M. Tahir, Osmanlı Müellifleri, İstanbul 1333—42.
Eliaçık Muhittin, “Uluslararası Türk Kültüründe Hediye Sempozyumu”, MÜ Türkiyat Araştırmaları Merkezi, 16—17 Kasım 2005, İstanbul.
İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazmalar Kataloğu, MEB Yay., İstanbul. 1961
Mehmed Süreyyâ, Sicill—i Osmanî, 4 Cilt, Matbaa—i Amire, İstanbul 1311.
Muallim Nâci, Osmanlı Şairleri, (Haz.Cemal Kurnaz), KTBYay., Ankara 1986
Nail Tuman, Tuhfe—i Nâ’ilî, MEB Yay.Dai. Bşk.Kütp. nr. B. 870, 2 Cilt
Olgun İbrahim, Farsça ve Türkçe Atasozleri ve Deyimler Üzerine, TDAY Belleten 1972, Ankara 1989, 55.153—72.
Onan Necmettin Halil, Izahlı Divan Şiiri Antolojısı, MEB Yay. İstanbul 1989.
Orhonlu Cengiz, “Osmanlı Devletinde Tercümanlık”, Atatürk Konferansları, C.S, TTK Yayınları, Ankara 1975, ss. 13—25.
Sâkıb Dede, Seşne—i Nefise—i Mevleviyân, I—ll—III, Mısır 1283.
Şehabeddin Süleyman, Târih—i Edebiyyât—ı Osmaniyye, Istanbul 1328.
Temizel Ali, Mevlânâ ve Mevlevîlikle Ilgili Eski Harşi Turkçe Eserler ve Müellifleri, SÜ SBE Konya (Y. Lisans Tezi) 1996
Timurtaş Faruk K., Tarih Içinde Türk Edebiyatı, Boğaziçi Yay., İstanbul 1990.
Ülken Hilmi Ziya, “Anadolu Örf ve Adetlerinde Eski Kültürlerin İzleri”, AÜ İlâhiyat Fak. Dergisi, C.17, Ankara 1969, ss. 1-28.
Yavuz Kemâl, “XIII — XVI. Asır Dil Yadigarlarının Anadolu Sahasında Türkçe Yazılış Sebepleri ve Bu Devir Müelliflerinin Türkçe Hakkındaki Görüşleri”, TDA, S.:27, Aralık 1983, ss. 9-56.
Yücel Hasan Ali, Tıı'rk Edebiyatına Toplu Bir Bakış, Remzi Kitaphanesi, İstanbul 1932