19991

Mekânsal Değişim Bağlamında İnternete Taşınan Çocuk Oyunlarının Kaybolan İşlevleri Üzerine Bazı Tespitler

Postmodernizmin yaşam kültürünü şekillendirdiği XXI. yüzyılda toplumlar, yüksek teknolojilerin ağır sorumluluğu ve yoruculuğu altında kültürel başkalaşım geçirmektedir. İnanç- ların, savaşların, aşkların, ticaretin, ziyaretin, ayrılıkların, oyunların, kutlamaların, siyasetin vb. yaşamsal olguların mekân ve zaman değiştirdiği postmodernist çağda, iletişim kültüründen ulaşım kültürüne; eğlence ve turizm kültüründen tüketim kültürüne; boş vakit geçirme kültüründen oyun kültürüne kadar hayatın her alanına nüfuz eden postmodernizm getirileri hemen her yaştaki insanın hayatına dâhil olmuştur. Çalışmamız da bu bağlamda çocuk oyunlarının postmodernizmin etkisi altında siber kültür çağına girişiyle birlikte mekânsal değişim çerçevesinde kaybolan işlevleri olacaktır. Bilindiği üzere oyun, çocuk yaşamını dolduran en temel ihtiyaçlardan biridir. Eğitici ve eğlendirici işlevi sebebiyle çocuk yetiştirmeye aracılık eden oyunlar; çocuğu tanımak, yönlendirmek ve çocukla iletişim kurmak üzere ebeveynlerin de iştirak ettiği yaşamsal bir faaliyettir. Çocuk oyunları, zaman- mekân algısı değiştikçe farklı zaman ve mekânlara taşınmaktadır. Hükmünü asırlarca sokakta sürdüren çocuk oyunları, çağın ve ihtiyaçların etkisiyle açık alanlardan kapalı alanlara taşınmıştır ve teknolojinin sunduğu imkânlar ile birlikte çocuk oyunları İnternet üzerinde iktidarını kurmak üzeredir. Bu çalışmada, oyunun temeli, oyunun ve çocukluğun tarihi araştırılacak, sokak oyunlarının çocuk yaşamına olan katkıları anlatılacak ve Türk çocuk oyunları özelinde, mekânsal değişim bağlamında, dönüşen oyunların çocuk gelişimine olan olumsuz etkisi tartışılacak ve sonuçta bu değişimin sonuçlarına yönelik öneriler sıralanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Çocuk Oyunları, İnternet, Sokak Oyunları

Some Observations on the Lost Functions of Children Games which Transported to Internet in the Context of Spatial Change

At the XXI. century, societies are spend cultural metamorphosis under a heavyy responsibilities of high tecnologies which culturel life is shaped by postmodernism. Postmodernist era, vital cases are changing time and space, beliefs, wars, loves, trade, visits, divisions, games, celebrations, politics and ext. Benefits of postmodernism is including all areas of life which has been involved in lives of almost every age until access culture to communication culture; travelling and entertainment culture to consumer culture; leusire culture to the culture of playing. In this respect, our study on functions are lost of children games under influence of postmodernism with when entering the era of syber culture within the framework of spatial variation. As is konwn, game is one of the most basic needs filling the lives of children. Game is an important tool to communicate with children, shape and recognise them because of its informative and hilarious function. Children’s games which are the subject of our study change when the perception of time and spaces become different. These games which were played for centuries in the street, have recently moved from the open areas to the closed areas due to the necessities of these times and with the development of technology, children games are coming to power in the Internet. In this article, source of the games, history of the game and childhood will be researched, the contrubitions of the street games to children’s lives will be expressed and the negative effects of the games that have undergone changes throughout history in Turkey on child development in the frame work of space perception change will be discussed and at the end suggestions regarding the result of this change will be presented.

Keywords:

Child, Child Game, Internet, Street Games,

PDF

___

Atlı Karınca, www.atlikarincam.com/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Benim Oyunlarım, www.benimoyunlarim.com/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Büyük Türkçe Sözlük[BTS], “Oyun”, http://tdkterim.gov.tr/bts/, Erişim Tarihi 01.03.2012
Çelen, Nermin. (2004) “Ana-Babaların Çocuğun “Oyun Hakkı”na İlişkin Tutumları”Türkiye’de Çocuk Oyunları: Araştırmalar, Bekir Onur ve Neslihan Güney(hazl.), Ankara Üniversite- si Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları No: 12, s.84-93
Çocuk Oyun, www.cocukoyun.gen.tr/, Erişim Tarihi 21.05.2012
Çocuk Oyunları, www.cocukoyunlari.tv.tr/, Erişim Tarihi 24.05.2012
Çocuk, www.cocux.com/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Çocukça, www.cocukca.com/, Erişim Tarihi 22.05.2012
Çocuklara Savaş Oyunu Yasağı İlk Diyarbakır’da, http://www.milliyet.com.tr/Arsiv.as- px?Keyword=%C3%87ocuklara-Sava%C5%9F-Oyunu-Yasa%C4%9F%C4%B1- %C4%B0lk-Diyarbak%C4%B1r%E2%80%99da&aType=ArsivAramaSonuc&PAGE=1, 29.12.2011 Erişim Tarihi, 15.05.2012
Ergün, Mustafa (1980) Oyun ve Oyuncak Üzerine, Ankara: Milli Eğitim Dergisi: I, s.102-119
Erkek Oyunları, www.erkekoyunlari.org/ Erişim Tarihi 25.05.2012
Ersoy, Ruhi, Şehirleşme “ Sürecinde Çocuk - Şiddet Ve Çocuk Oyunları’na Halkbilimi Disiplini Açısından Bir Yaklaşım” (29.09.2006) http://turkoloji. cu.edu.tr/HALKBILIM/ruhi_ersoy_cocuk_oyun.pdf, Erişim Tarihi, 22.05.2012
Güvenli Çocuk, www.guvenlicocuk.org.tr, Erişim Tarihi 24.05.2012
Huizinga, Johan (2010) Homo Ludens, Çev.: Mehmet Ali Kılıçbay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Komikler, www.komikler.com/komikoyun/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Kral Oyun, www.kraloyun.com/, Erişim Tarihi 21.05.2012
Limon Oyun, www.limonoyun.com/, Erişim Tarihi 21.05.2012
Onur, Bekir ve Neslihan Güney (2004) “Giriş, Türkiye’de Çocuk Oyunları: Araştırmalar. Bekir Onur ve Neslihan Güney(hazl.) Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygu- lama Merkezi Yayınları, no: 12, s:7-15 (http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/371.pdf)
Oynazor, www.oynazor.com/, Erişim Tarihi 24.05.2012
Oyun Oyna, www.oyunoyna.com/, Erişim Tarihi 22.05.2012
Oyun Oynarken Öldü, http://haber.gazetevatan.com/Haber/429934/1/Gundem, 09.02.2012,Eri- şim Tarihi, 15.05.2012
Oyun Star, www.oyunstar.com/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Oyunlar, www.oyunlar1.com/, Erişim Tarihi 22.05.2012
Özdemir, Nebi (2006) Türk Çocuk Oyunları, Ankara: Akçağ Yayınları.
Rix Oyun, www.rixoyun.com/, Erişim Tarihi 23.05.2012
Roket Oyun, www.roketoyun.com/, Erişim Tarihi 21.05.2012
Sanders, Barry (1999). Öküzün A’sı Çev.:Şehnaz Tahir, İstanbul, Ayrıntı Yayınları
Sokak Oyunları Olimpiyatı, http://www.milliyet.com.tr/Milliyet.aspx?Keyword=Sokak-Oyunlar %C4%B1Olimpiyat%C4%B1&aType=ArsivAramaSonuc&PAGE=1, 23.07.2011, Erişim Tarihi, 15.05.2012
Sun Oyun, www.sunoyun.com/, Erişim Tarihi 24.05.2012
Tegano,D.W.,Sawyers, J.K., and Moran, J.D. (1989). “Problem-finding and solving in play: The teacher’s role” Childhood education, 66:92-97.
UNESCO Çocuk Hakları Bildirgesi, (1989) http://www.unesco.org /education/ pdf/CHILD_E. PDF, Erişim Tarihi, 15.05.2012
Üç Kişiden Biri Online Oyun Oynuyor, http://teknoloji.milliyet.com.tr/uc-kisiden-biri-online- oyun-oynuyor-/oyun/haberdetay/23.02.2010/1202853/default.htm, 23.02.2010, Erişim Tarihi 15.05.2012.
Yörükoğlu, Atalay (1980), Çocuk Ruh Sağlığı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
Zeytin Oyun, www.zeytinoyun.net/, Erişim Tarihi 24.05.2012
Zoptirik Oyun, www.zoptirik.com/, Erişim Tarihi 21.05.2012