Kosova ve Kuzey Makedonya’da Türkçe Yayımlanan Çocuk Dergilerinde Anlatı Türleri: Hikâye, Masal, Efsane, Destan

Yaklaşık beş yüz yıl Osmanlı hakimiyeti altında kalan Balkan coğrafyası, Türk tarihi açısından son derece önemlidir. Bölge Osmanlıdan sonra yeniden şekillenir. Türkçe ve Türk kimliği için karanlık bir dönem başlar. II. Dünya savaşından sonra bilhassa eski Yugoslavya topraklarında yaşayan Türkler, Türkçe eğitim yapmaya ve Türkçe yayınlar basmaya muvaffak olur. Bu çerçevede Üsküp’te Birlik, Priştine’de Tan yayınları kurulur. Çeşitli gazete ve dergiler yayımlanır, kitaplar basılır. Türkçe Radyo ve Televizyon yayını yapılır. Bütün bunlar, bir yandan bölgedeki Türk topluluklarının varlıklarını devam ettirmelerine önemli bir katkı sağlarken diğer yandan da geçmişin izlerini sürmemize yardımcı olur. Bu çalışma ile amacımız, Kosova'da Yayımlanan Türkçe gazete çocuk dergilerinde yayınlanan anlatı türleri (hikâye, masal, efsane ve destanlar) üzerinde durmaktır.

Narrative Species in Child Journals Turkish Published in Kosova and North Macedonian: Story, Fable, Legend and Epic

Balkans which was under the rule of Ottoman for a period of approximately five hundred years played an immense role in the Turkish history. After Ottoman rule, new nation-states were established in Balkans which also went under rule of different nationalities. Facing various pressures Turkish communities started trying to find the way out. After II. Great War, particularly Turks living the territory of the former Yugoslavia succeeded to publish and teach in Turkish based on the right given by the former Yugoslav Constitution. In this context, Varlık publications in Skopje and Tan publications in Pristina were founded. Several newspapers and magazines have been published, the books have been printed. Turkish Radio and Television channels were established. On one hand, all these activities provide a significant contribution to Turkish communities’ presence and on the other hand, help us to take traces of the past. Our aim with this study is to focus on narrative types (stories, tales, legends and epics) published in Turkish newspapers children's magazines published in Kosovo.

___

  • Boratav, P. N., (1958), Zaman zaman içinde. Remzi. 14.
  • İsen, M. (2009). Varayım gideyim Urumeli’ne, Türk edebiyatı’nın Balkan boyutu. Kapı.17. Karahasan, D. (2022).
  • https://www.aa.com.tr/tr/dunya/makedonyada-turkce-gazetecilik-ekolu-birlik-gazetesi/1358647, 21.06.2022, Saat: 12:37.
  • Kaya, İ. Güven, (1986). Yugoslavya Türk halkı yazınına gerçekçi bir bakış. Tan. 10.
  • Kaya, T., (2000), Kıbrıs Türk çocuk edebiyatında Ayşen Dağlı’nın masalları III. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi. (Yayına Hazırlayan: İ. Bozkurt), DAÜ Basımevi, 2, 339-351.
  • Kuş (1992). Sayı:129, Nisan 1992.
  • Okumuş S, Kaçar H, Kaçar E., (2013). Makedonya’da Türkçe yayımlanan bir çocuk dergisi: Tomurcuk Uluslararası Dil Edebiyat Konferansı. 271.
  • Okumuş, S., Yön, Z., (2014) Kosova’da Türkçe yayımlanan bir çocuk dergisi: Kuş. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu, Cilt: II, Niğde Üniversitesi, 2130-2142.
  • Okumuş, S. ve Güner, D., (2012). Makedonya’dan uzanan çocuk ve gençlik eli: Sevinç (Şekil, muhteva ve yazar kadrosu bakımından bir inceleme). Uluslararası Çocuk Edebiyatı Sempozyumu, Kafkas Üniveritesi, 410.
  • Okumuş, S., Yön, Z. (2013). Kosova’da Türkçe yayımlanan çocuk dergisi: Bahar (Şekil, muhteva ve yazar kadrosu açısından bir inceleme) Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu (UTEK), Burch Üniversitesi, 2, 319-326.
  • Sever, S. (2003), Çocuk ve edebiyat. Kök. 146.
  • Sülçevci, İ. (2007). Editörden. Bahar, 1, s.2.
  • Sülçevsi, İ. (2007). Editörden. Bahar, 2, s. 2.
  • Türkçem Dergisi (2011), 128, 10-11.
  • Yeni Dönem, (2008). 24 Ocak Perşembe,s.16.