20. yüzyıla damgasını vuran totaliter rejimlerin kitleler ve birey üzerindeki etkisini,edebî eserlerde de takip edebilmek mümkündür. Bu bağlamda doğrudan doğruya belirlibir rejimin eleştirisini örnekleyen eserlerin yanında, kimi eserlerde bir distopyatasarımı içinde dolaylı bir anlatım ve göndermelerle de benzer eleştirel yaklaşımlarınsergilendiği görülmektedir. Bu tespiti örneklemek adına bu makalede doğrudan doğruyabelirli bir rejimin eleştirisini içeren Cengiz Aytmatov’un Dişi Kurdun Rüyalarıile distopya tasarımı içinde dolaylı bir şekilde kendi çağındaki totaliter rejimlerieleştiren Vladimir Nabokov’un İnfaza Çağrı adlı romanları karşılaştırılmıştır. Bu ikiromanda da 20. yüzyıldaki totaliter rejimlere doğrudan veya dolaylı bir şekilde eleştiriyöneltilir. Birey baskıcı bir rejimle ve onun yansıması olan bir toplumsal yapıylayüzleşmek ve çarpışmak durumunda kalır. Bireyin örgütlü topluma karşı bu mücadelesiyenilgiyle sonuçlanır ve böyle bir toplumda yaşaması, hayatını istediği gibidevam ettirebilmesi mümkün olamaz. İşte bütün bu süreç değişik ayrıntılarla her ikieserde ele alınır. Bu makalede bütün bu hususlar ayrıntılı bir şekilde incelenmektedir.