TARİHİN SOSYOLOJİK ANLAMI

Bu makalede tarih ve uygarlık süreci, sosyolojik açıdan incelenmeye çalışılmıştır. Çünkü her tarih yazımı ve pratiği belirli epistemolojik kabullerden, öncüllerden ve dünya görüşlerinden etkilenir. Bu etkilenim kimi zaman insanı rahatsız eden bir ideolojik vurgu taşırken, kimi zaman da nesnelliğin temel yazınsal nitelik olması kaygısını içerir. Böyle metinlerde toplumların ürettiği tarihler, uygarlıklar, sosyolojik verilerin de desteklediği bilgilerle bize kendilerini açarlar. Ayrıca bunları, geçmişi olduğu gibi bugünü anlamak açısından da önemli birer insanlık mirası olarak görmek mümkündür. Bu kapsamda tarihin konusunun kültürler olduğunu söyleyen, kültürlerin ise dinamik yapılar olup, özelliklerini yaratıcı kişilerden aldığı, dolayısıyla tarihin kültürler hakkında olumlu ya da olumsuz değerlendirmelerde bulunmak yerine, kültürleri anlamaya çalışması gerektiği düşüncesiyle seçkinleşen İngiliz tarihçi Arnold Joseph Toynbee’nin görüşleri makalenin son bölümünde incelenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Arnold Joseph Toynbee, Tarih, Sosyoloji, Toplumbilim

Sociological Meaning of History

In this article, the process of history and civilization has been studied in a sociological way, because the writing and practice of history is affected by certain epistemological acceptances, premises and world knowledge of world. This effect sometimes has an ideological emphasis that disturbs men while it occasionally has the worry that being objective must be the principal literary quality. In such passages, the information supported by the histories, civilizations and sociological data is shown to us. It is also possible to see them as an important humanity inheritance in terms of perceiving both the past and today. In this context, the opinions of the English historian who became an elite, saying “The subject of history is cultures. Cultures are dynamic structures and they take their features from creative people, so history must try to understand cultures instead of evaluating cultures as positive or negative” are studied in the last part of the article

Keywords:

Joseph Arnold Toynbee, History, Sociology, Sociology,

PDF

___

ILGAZ, Ahmet Buğra. (2010) Arnold Toynbee ve Tarih Yaklaşımı,Url: http://www.kalem.biz/yazi.asp?islem=yazidetay&id=1317&db=3&konus u =ARNOLD%20TOYNBEE
MUNSLOW, Alun. (2000) Tarihin Yapısökümü, (Çev: Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları İstanbul.
GİDDENS, Anthony. (2000) Sosyoloji, (Çev: Hüseyin Özel, Cemal Güzel), Ayraç Yayınları, Ankara.
TOYNBEE, Arnold. (2002) Türkiye ve Avrupa, (Çev: Kasım Yargıcı, Mehmet Ali Yalman), Örgün Yayınları, İstanbul.
TOYNBEE, Arnold. (2004) Uygarlık Yargılanıyor, (Çev: Kasım Yargıcı), Mehmet Ali Yalman, Örgün Yayınları, İstanbul.
TOYNBEE, Arnold. (2010) Tarihin Faydası ve Değeri, (Çev: Ahmet E. Uysal), Bkz.http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/1031/12528.pdf.
SEZER, Baykan. (1993) Sosyolojide Yöntem Tartışmaları, Sümer Yayınları, İstanbul.
BEHER, Büşra Ersanlı. (1996) İktidar ve Tarih, Afa Yayınları, İstanbul.
MILLS, Charles Wright. (1979) Toplumbilimsel Düşün, (Çev: Ünsal Oskay), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
HUME, David. (1976) İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, (Çev: Oruç
Aruoba), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara.
ERGUN, Doğan. (1995) Sosyoloji ve Tarih, İlke Yayınları, Ankara.
ÖZLEM, Doğan. (2001) Tarih Felsefesi, İnkılâp Yayınları, İstanbul.
HAMILTON, Gary G. (1999) “Tarihte Konfigürasyonlar:S.N.Eisenstadt’ın Tarihsel Sosyolojisi”, Tarihsel Sosyoloji, (Edit. Theda Skocpol), (Çev: Ahmet Fethi), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
MANNHEIM, Karl. (2002) İdeoloji ve Ütopya, (Çev:Mehmet Okyayuz), Epos Yayınları, Ankara.
IGGERS, George G. (2000) Bilimsel Nesnellikten Postmodernizme: Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı (Çev: Gül Çağalı Güven), İstanbul.
BURKE, Peter. (2005) Burke. Tarih ve Toplumsal Kuram, (Çev: Mete Tuncay), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
SOROKIN, Pitirim A. (1997) Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri, (Çev: Mete Tunçay), Göçebe Yayınları, İstanbul.
SKOCPOL, Theda. (1999) Tarihsel Sosyoloji: Birinci Bölüm “Sosyolojinin Tarihsel İmgelemi”, (Editör: Theda Skocpol), (Çev: Ahmet Fethi), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.