BRUNO VE KANT: AV VE AVCININ İÇ İÇE GEÇİŞİ

Asli anlamda yeni olanı ortaya koymak isteyen hemen hemen her düşünürü bir avcı olarak değerlendirebiliriz. Bir filozof, ancak kendi zamanından önce açığa çıkan problemleri avladıktan sonra düşünceyi yeni olan ile buluşturabilir. Bu şekilde değerlendirildiğinde, avcı etkin, av ise edilgin bir konumda belirmektedir. Öte yandan, düşünce tarihinin ilerleyişine baktığımızda, ilkin etkin bir avcı konumunda görünen bir filozofun, belli özel durumlarda avı karşısında edilgin olduğunu da görebiliriz. Bu çalışmada ilkin, Kant’ın geleneksel metafiziği avlamak için geliştirmiş olduğu transsendental metafizikten ve filozofun transsendental metafiziğin merkezine yerleştirmiş olduğu “kendinde şey”in tuhaf konumundan bahsedeceğim. Ardından, merkezinde “kendinde şey”i barındıran bu metafizik eleştirisinin, Kant’tan önce geliştirilmiş olan içkin töz düşüncelerine yöneltilemeyeceğini göstereceğim. Son olarak da, Bruno’nun geliştirmiş olduğu doğa metafiziğinin, etkin bir avcı konumunda gibi görünen Kant’ı nasıl edilgin bir ava dönüştürdüğünü ve Bruno ve Kant söz konusu olduğunda, av ve avcının nasıl iç içe geçmiş unsurlar olarak değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyacağım.

Anahtar Kelimeler:

Bruno, Kant, kendinde şey, madde, içkinlik metafiziği

We can consider almost any thinker who wants to reveal what is essentialy new as a hunter. A phiosopher can merge thought with the new only after hunting problems that have been exposed in the past. Acording to this interpretation, the hunter appears in an active and the hunt appears in a passive position. In other respects, when we look at the progress of the history of thought, we can see that a philosopher, who first appeared as an active hunter, was passive to his hunt in certain special cases. In this study, I will first talk about the transcendental metaphysics developed by Kant to hunt traditional metaphysics and the odd position of the “thing in itself” that the philosopher placed at the center of the transcendental metaphysics. Then, I will show that this metaphysical criticim, which includes “thing in itself” as its center, cannot be directed to the thoughts of internal substance developed before Kant. Finally, I will reveal how the nature metaphysics developed by Bruno transformed Kant to an passive hunt, which seems to be an active hunter, and how hunt and hunter should be considered as intertwined factors when the issue comes to Bruno and Kant.

Keywords:

Bruno, Kant, thing in itself, matter, immanence metaphysics,

PDF

___

Bloch, Ernst. Rönesans Felsefesi, (çev. Hüsen Portakal), Cem Yayınları, İstanbul, 2002.
Bruno, Giordano. The Expulsion of the Triumphant Beast, (trans. Arthur D. Imerti), University of Nebraska Press, Lincoln, 1992.
Bruno, Giordano. Cause, Principle and Unity And Essays on Magic, (trans. and ed. Richard J. Blackwell and Robert de Lucca), Cambridge University Press, Cambridge, 2003.
Bruno, Giordano. The Ash Wednesday Supper, (trans. Edward A. Gosselin and Lawrence S. Lerner), Toronto University Press, Toronto, 2008.
Gelmez, Aydın. Kant Felsefesinde Politik Olanın Yeri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2018.
Gözkân, H. Bülent. “Kant’ın Transandantal Mantığı”, Felsefi Düşün, sayı: 3, 2014, 27-34.
Homer. The Illiad, (trans. A. T. Murray), Harvard University Press, Cambridge, 1978.
Hume, David. İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, (çev. Oruç Aruoba), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1976.
Kant, Immanuel. Metaphysical Foundations of Natural Science, (trans. J. Ellington), Bobbs-Merrill Company, New York, 1970.
Kant, Immanuel. Pratik Aklın Eleştirisi, (çev. İoanna Kuçuradi, Ülker Gökberk, Füsun Akatlı), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1980.
Kant, Immanuel. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, (çev. İoanna Kuçuradi), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1982.
Kant, Immanuel. Gelecekte Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena, (çev. Ioanna Kuçuradi ve Yusuf Örnek), Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1983.
Kant, Immanuel. Fragmanlar, (çev. Oruç Aruoba), Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul, 2000.
Kant, Immanuel. Critique of Pure Reason, (trans. Norman K. Smith), Palgrave Macmillan, London, 2007.
Karasu, Bilge. “Avından El Alan”, Göçmüş Kediler Bahçesi içinde, Milliyet Yayınları, İstanbul, 1979, 13-29.
Liddell, H. G. and Scott, R. (ed.). A Greek-English Lexicon, Oxford University Press, New York, 1996.
Schelling, F. W. Joseph. On the History of Modern Philosophy, (trans. Andrew Bowie), Cambridge University Press, Cambridge, 1994.
Schopenhauer, Arthur. Parerga and Paralipomena - Short Philosophical Essays Volume One, (trans. E. F. J. Payne), Oxford University Press, London, 2000.
Spinoza, Benedictus. Ethica, (çev. Çiğdem Dürüşken), Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2011.