Muazzez ŞAHBAZ, Hülya ARSLANTAŞ, Filiz ADANA

Lise öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Amaç: Bu araştırma lise öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı araştırmanın örneklemini İstanbul Milli Eğitim İl Müdürlüğüne bağlı Ortaöğretimde öğrenim gören 949 öğrenci oluşturdu. Verilerin toplanmasında araştırmacılarca geliştirilen 13 soruluk anket formu ve Rathus Atılganlık Ölçeği kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin demografik özellikleri ile Rathus Atılganlık Ölçeği puan ortalamaları karşılaştırılmış kız öğrencilerin, İstanbul’da doğanların, geliri fazla olanların, evde alınan kararlara katılanların, kendini atılgan ve saldırgan olarak tanımlayanların Rathus Atılganlık Ölçeği Puanları yüksek bulunmuştur. Sağlık sorunu varlığının, başarı durumunun, sınıfta kalma durumunun, aile tipinin, ebeveynlerin hayatta olma durumunun, kardeş sayısının, kaçıncı çocuk olduğunun Rathus Atılganlık Ölçeği puan ortalamasını etkilemediği saptandı. Sonuç: Öğrencilerin atılganlık puanını kız olmanın, gelirin fazla olmasının ve ailede alınan kararlara katılmalarının arttırdığı bulundu.

PDF

___

Adana, F. (2006). Lise öğrencilerinin atılganlık düzeyi ve benlik kavramı üzerine atılganlık eğitiminin etkisi. Hemşirelik Dergisi, 56: 23-32.
Adana, F. ve ark. (2009). Hemşirelik ve sağlık memurluğu öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2): 51-56.
Adejumo, D. (1981). Sex differences in assertiveness among university students in Nigeria. Journal of Social Psychology ,113: 139–140.
Alberti, R., Emmons, M. (1998). Atılganlık Hakkınızı Kullanın. Çeviren: S. Katlan, 1.basım, HYB Yayıncılık., Ankara.
Alberti,B., Emmons, M. (2002). Atılganlık: Kendinize Yatırım Ya- pın. Çeviren: S. Katlan, 1.basım, HYB Yayıncılık, Ankara.
Bozkurt, E. (2010) Bireylerin iletişim sorunları ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi, http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/medergi/16. htm (12.11.2010).
Bridges, K. R., Sanderman, R., Breukers, P., Ranchor, A., Arrindell, W. A. (1991). Sex differences in assertiveness on the U.S. version of the scale for interpersonal behavior. Personality and Individual Differences, 12(12): 1239-1243.
Buzlu, S. (1999). Hemşirelerde girişkenlik hakları ve beden dili. Hemşirelik Bülteni, 11(43-44): 337-344.
Buzlu, S., Bilgin, H. (2001). Hemşirelik öğrencilerinde girişkenlik eğitiminin değerlendirilmesi. I. Uluslararası V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Özet Kitabı, Nevşehir, 166-167.
Calsbeek, H., Rijken, M., Bekkers, M. J. T. M., Dekker, J., Van Berge-Henegouwen, G. P. (2006). School and leisure activities in adolescents and young adults with chronic digestive disorders: Impact of burden of disease. International Journal of Behavioral Medicine , 13(2): 121 – 130.
Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı. 1. basım. Remzi Kitapevi, İstanbul. Çam, O., Karaaslan, A. (2000). Öğrenci hemşirelerin girişkenlik ve kişilerarası ilişki tarzlarının eğitim süreçleri içinde longitudinal olarak incelenmesi. I. Uluslararası VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Özet Kitabı, Antalya, 165–170.
Deniz, M. E. (1997). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve kültürel farklara dayalı atılganlıkları üzerinde bir atılganlık eğitimi denemesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Dinçer, F.(2008). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Dinçer, F., Öztunç, G. (2009). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 16(2): 22–33.
Eskin, M. (2003). Self-reported assertiveness in swedish and turkish adolescents: A cross-cultural comparison. Scandinavian Journal of Psychology, 44: 7–12.
Florian, V., Zernitsky-Shurka, E. (1987). The effect of culture and gender on self-reported assertive behavior. International Journal of Psychology, 22: 83–95.
Furnham, A. (1979). Assertiveness in three cultures: Multidimen- sionality and cultural differences. Journal of Clinical Psychology, 35: 522–527.
İnceoğlu, D., Aytar, G. (1987). Bir grup ergende atılgan davranış düzeyi araştırması. Psikoloji Dergisi , 6: 23-24.
Kahriman, İ. (2005). Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygıları ve atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1): 24-32.
Karagözoğlu, Ş., Kahve, E., Koç, Ö., Adamişoğlu, D. (2008). Self esteem and assertiveness of final year Turkish university students. Nurse Education Today , 28(5): 641–649.
Ker-Dinçer, M. (2005). Kişilerarası iletişimde sorun çözücü bir iletişim becerisi olarak atılganlık. Gürüz, D., Temel, A. (Eds.). İletişime Yeni Yaklaşımlar. Nobel Basımevi, İzmir, 16–23.
Kimble, C. E., Marsh, N. B., Kiska, A. C. (1984). Sex, age, and cultural differences in self-reported assertiveness. Psychological Reports, 55: 419–422.
Koparan, Ş., Öztürk, F., Özkılıç, R., Şenışık, Y. (2009). An investigation of social self-efficacy expectations and assertiveness in multi-program high school students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1): 623–629.
Köroğlu, E. (2002). Atılganlık Nedir? Güncel Psikoloji. 1. basım, HYB Yayıncılık, Ankara, 30-33.
Küçük, L., Buzlu, S., Can, G. (2008). Hemşirelik öğrencilerinde bir davranış biçimi olarak atılganlık düzeyi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 16(62): 90-96.
Niikura, R. (1999). Assertiveness among Japanese, Malaysian, Filipino, and U.S. white-collar workers. Journal of Social Psychology, 139: 690–700.
Öner, N. (1997). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler. 3. basım, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Özcan, A. (1996). Hasta Hemşire İlişkisi ve İletişim. 1. basım, Saray Kitapevi, İzmir.
Özkan, B., Seviğ, Ü. (2007). Hemşirelerin atılganlık düzeyi. Erciyes Tıp Dergisi, 29(1): 40-46.
Rotheram, M. J., Armstrong, M. (1980). Assertiveness training with high school students. Adolescence, 15(58): 267–276.
Stebbins, C. A., Kelly, B. R., Tolor, A., Power, M. E. (1977). Sex differences in assertiveness in college students. Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 95(2): 309–315.
Twenge, J. M. (2001). Changes in women’s assertiveness in response to status and roles: A cross-temporal meta-analysis, 1931– 1993. J Pers Soc Psychol, 81(1): 133–45.
Üstün, B. (1995). Hemşirelerin atılganlık ve tükenmişlik düzeyleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Üstün, B., Akgün, E., Partlak, N. (2005). Hemşirelikte İletişim Becerileri Öğretimi. 1.basım, Okullar Yayınevi, İzmir.
Voltan, N. (1980). Rathus Atılganlık Envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması. Psikoloji Dergisi, 10: 23-25.
Yeşilyaprak, B., Kısaç, İ. (1999). Öğretmen adaylarına uygulanan atılganlık eğitimi ve sonuçları. Mesleki Eğitim Dergisi, 1(1): 12–18.
Yıldız, A. (2006). Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hemşire, ebe ve sağlık memurlarının benlik saygısı ve atılganlık düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Yılmaz, S., Ekinci, M. (2000). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinde benlik saygısı ve atılganlık düzeyi arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4(2): 1-10.
Yılmaz, S. (2000). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısı ve atılganlık düzeyi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Yoshioka, M. ( 2000). Substantive differences in the assertiveness of low-ıncome african, hispanic, and caucasian women. Journal of Psychology, 134: 243–247.
Yörükoğlu, A. (1998). Gençlik Çağı. 10.basım, Özgür Yayınları, İstanbul.