Aile hekimliği birimine başvuran bireylerde obezite sıklığı ve ilişkili etmenler: Artvin örneği
Amaç: Araştırma, Aile Hekimliği Merkezlerine başvuran bireylerin obezite sıklığı ve ilişkili etmenlerin belirlenmesi amacıyla planlandı. Yöntem: Tanımlayıcı olarak gerçekleştirilen, çalışmanın örneklemini 01-31 Ocak 2011 tarihleri arasında Artvin İli ve İlçeleri Aile Hekimliği Merkezleri’ne tanı ya da tedavi amaçlı başvuran, araştırmaya katılmayı kabul eden, 20 ve üstü yaş, toplam 1929 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak literatür taramaları sonucu oluşturulan bireylerin beslenme özelliklerini belirlemeye yönelik soruları da içeren sosyo-demografik özellikler formu kullanılmıştır. Obezite kriteri olarak “Beden Kitle İndeksi” hesaplaması kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, ortalama, yüzde, korelasyon, varyans analizi ve t testi kullanıldı. Bulgular: Bulgulara göre %51.1’i kadınlardan oluşan örneklemin %22.8’i obez kategorisine girerken, %36.8’i aşırı kilolu, %34.1’i ise normal beden kitle indeksine (BKİ) sahip bireylerden oluşmaktadır. Kadınların %35’i normal kiloda iken erkeklerde bu oran 34.1’dir. Kadınların %55.3’ü şişman grubuna (hafif şişman veya obez) girerken erkeklerin %63.9 şişman grubunda yer almaktadır. Örneklemin genelinde ise şişman bireylerin oranı %59.6’dır. Örneklemin yaş ortalaması ve tüketilen ana öğün sayısı ile BKİ arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulundu (p
Prevalence and factors related obesity in individuals who applied to the family medicine center: The case of Artvin
Aim: The study was planned to determine the prevalence of obesity and factors affecting obesity in individuals who applied to the Family Medicine Centers. Method: A total of 1929 subjects, aged 20 and older, who applied to Family Medicine Centers in Artvin Province and Districts in the period January 2011 for diagnostic or therapeutic purposes and who agreed to participate in this descrip- tive study consitituted the sample population. Results: Women constituted 51.1%‘s of the sampling. 22.8%of the subjects were categorizied as obese, and 36.8% as overweight, while 34.1% displayed normal body mass index (BMI). In comparison of women and men, respectively, 35% and 34.1% were considered in normal weight ranges, whereas 55.3% and 63.9% were included in the obese group (mild overweight or obese). Generally, the ratio of the obese subjects was 59.6% across the sample group. The average age of the subjects and the number of main meals during the day were found positively correlated with BMI (p
___
- Anderson, S. E., Cohen, P., Naumova, E. N., Jacques, P. F, Must, A. (2007). Adolescent obesity and risk for subsequent major depressi- ve disorder and axiety disorder: Rospective evidence. Psychomatic Medicine, 69: 740- 747.
- Ceylan, S. S., Turan, T. (2008). Bir ilköğretim okulunda 11-14 yaş arasındaki öğrencilerde obesite sıklığı ve etkileyen etmenler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(4): 1-9.
- Dönmez, N., Yıldırım, M., Arslan, P. (2008). Obezite ve Kanser. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Klasmat Yayın Evi, Ankara.
- Erkol, A., Khorshid, L. (2004). Obezite; predispozan faktörler ve sosyal boyutun değerlendirilmesi. SSK Tepecik Hastanesi Dergisi, 14(2): 101-107.
- Güneş, G., Genç, M., Pehlivan, E. (2000). Yeşilyurt Sağlık Ocağı Bölgesi’ ndeki erişkin kadınlarda obezite. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi, 7(1): 48-53.
- Işık, E., Kanbay, Y., Aslan, Ö., Çelik, İ., Duman, R. (2012). Halk sağlığı dersi obezite bilinçlendirme standı çalışmasına katılan bireylerde obezite durumu. 11. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi Bildiri Cd’si, Bursa. Mercanlıgil, S. M. (2008). Obezite. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Klasmat Yayın Evi, Ankara.
- Ogden, C. L ve ark. (2006). Prevalance of overweight and obesity in the United States: 1999-2004. JAMA, 295(13): 1549-1555.
- Parlak, A., Çetinkaya, Ş. (2008). Oyun çocukluğu dönemi obez çocuğun ve ailelerinin beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(3): 1-10.
- Rakıcıoğlu, N. (2008). Yaşlıda Şişmanlık. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Klasmat Yayınevi, Ankara.
- Reinehr, T., Toschke, A. M. (2009). Onset of puberty and cardiovaskular risk factors in unreated obese children and adolescents. Archivies of Pediactircs and Adolescent Medicine, 163(8): 709- 715.
- Samur, G. (2008). Obezite ve Gebelik. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Klasmat Yayınevi, Ankara.
- Samur, G., Yıldız, E. (2008). Obezite ve Kardiyovasküler Hastalıklar/ Hipertansiyon. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Kalsmat Yayınevi, Ankara.
- Soyuer, F., Ünalan, D., Elmalı, F. (2010). Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite. Uluslararası İnsan Bilim- leri Dergisi, 7(2): 1-11.
- Şimşek, F., Ulukol, B., Berberoğlu, M., Gülnar, S. B. (2005) Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58: 163-166.
- TC Sağlık Bakanlığı. (2010). Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mü- cadele ve Kontrol Programı (2010- 2014), Ankara.
- TNSA. (2008). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara.
- Tokuç, B., Berberoğlu, U., Ekuklu, G. (2009). Reklam ve çocuklar: Çocukların gıda markalarını tanıması, beslenme alışkanlıklarını ve gıda tercihlerini etkiliyor mu? TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(6): 459-464.
- Uğuz, M. A., Bodur, S. (2007). Konya İl merkezinde ergenlik öncesi ve ergen çocuklarda aşırı ağırlık ve şişmanlık durumunun demografik özelliklerle ilişkisi. Genel Tıp Dergisi, 17(1): 1-7.
- Ulaş, B., Genç, M. F. (2010). Malatya Asker Hastanesinde 2007 yılında görev yapan personelin sağlıklı beslenme konusundaki tutum ve davranışları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 17(3): 183-193.
- Uskun, E., Öztürk, M., Kişioğlu, A. N., Kırbıyık, S., Demirel, R. (2008). İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(2): 19-25.
- WHO. (2000). World Health Organizaion. Obesity: Preventing and Managing the Gobal Epidemic, Genova, Switzerland.
- WHO. (2006). World Health Organizaion. Obesity and Overweight Fact Sheet No:311,Genova,Switzerland.http://www.who.int/medi- acentre/factsheets/fs311/en/index.html).
- Xavier, F., Sunyer, P. İ. (2002). The obesity epidemic: Pathophysiology and consequences of obesity. Obesity Research, 10(2): 97-104.
- Yıldırım, M., Akyol, A., Ersoy, G. (2008). Şişmanlık (Obezite) ve Fiziksel Aktivite, Enerji Dengesinin Aktivite Yönüne Bir Bakış. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Klasmat Yayınevi, Ankara.
- Yıldız, E. (2008). Obezite ve Tip 2 Diyabet. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Kalsmat Yayınevi, Ankara.