Depresyon Tanılı Bir Hastada Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli Temelinde Bir Bakım Planı
Depresyon ruhsal hastalıklar içinde en sık görülen, uzun süreli atakları olan, intihar riski ve iş gücü kaybıoluşturan, ciddi fiziksel ve psikososyal yeti yitimine yol açan, sosyal ve ekonomik maliyeti yüksek birhastalıktır. Depresyon tanılı bir hastanın hemşirelik bakımındaki amaç; hastanın güvenliğinin sağlanması,mümkün olduğunca bağımsızlığının desteklenmesi, hastalık öncesi dengeyi yeniden kurabilmesi veiyilik halini sürdürebilmesidir. Olgu intihar girişimi ve ardından devam eden intihar düşünceleri, suçlulukduygusu, mutsuzluk, isteksizlik gibi semptomlarla polikliniğe başvurmuş, orta depresif nöbet tanısıylapsikiyatri kliniğine yatırılmıştır. Hasta yatışının ikinci günü Gordon’un Fonksiyonel Sağlık ÖrüntüleriHemşirelik Bakım Modeli doğrultusunda değerlendirildi ve ‘beden gereksiniminden az beslenme,umutsuzluk, benlik saygısında azalma, sosyal etkileşimde bozulma, kendine zarar verme riski, bireyselbaş etmede yetersizlik’ gibi hemşirelik tanıları belirlendi. İlaç tedavisi alan hastaya, belirlenen hemşireliktanıları doğrultusunda hemşirelik girişimleri uygulandı. Uygulanan bakımın hastanın iyileşmesine olumlukatkı sağladığı görüldü.
Functional Health Pattern Model Based Care Plan for a Depression Diagnosed Patient
Depression is the most frequent disorder among mental disorders, with frequent attacks, high suicidal risks, causing loss of labour-force, as well as to loss of serious physical and psycho-social skills, and also is economically and socially overcosting. The aim of nursing care for depression diagnosed patients is to provide security, to support their independence as much as possible, to help the patient rebuild the harmony at pre-diagnosis level, and to continue their well-being. This case applied to the hospital after an attempt to commit suicide, having continuous thoughts of suicide, guilt feelings, unhappiness, unwillingness, and was hospitalised with a diagnosis of medium depressive seizure. The patient was evaluated via nursing care model of Gordon’s Functional Health Patterns on the second day of hospitalisation, and was diagnosed with ‘Nutrition, imbalanced: less than body requirements, hopelessness, decrease in self-esteem, impaired social interaction, risk of self-harm, ineffective individual coping’. Nursing care was applied to the medication administered patient within the framework of nursing diagnosis. It was seen that the applied care provided positive support to the healing process of the patient.
___
- Akkaya, C., Eker, S.S., Sarandol, A., Cangur, Ş., & Kırlı, S. (2013).
Major depresif bozuklukta düzelmenin öngörücüleri.
Nöropsikiyatri Arşivi, 50(2), 122-129. [CrossRef]
- Ançel, G. (2007). Depresyon ve Hemşirelik Bakımı, N. Akbayrak,
S. İlhan, G. Ançel A. Albayrak (Ed.) Hemşirelik Bakım Planları:
Dahiliye-Cerrahi Hemşireliği ve Psiko-Sosyal Boyut. Alter
Yayıncılık, Ankara.
- Başoğul, C., & Buldukoğlu, K. (2015). Depresif bozukluklarda
psikososyal girişimler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(1), 1-15.
- Birol, L. (2008). Hemşirelik Süreci. Hemşirelik Bakımında
Sistematik Yaklaşım. 9. Baskı, Etki Yayınları, İzmir.
- Boyd, M.E. (2008). Psychiatric nursing contemporary pracice.
Fourth edition, Lipincott Williams and Wilkins, Philadelphia.
Candan, Ö. (2012). Gebelik Kaybı Yaşayan Çiftlerin Sosyal
Destek Sistemleri ve Hemşirelik Bakım Desteğinin Depresyon
Düzeylerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dean, E. (2011). Major study shows nursing care benefits patients
with depression. Nursing Standart, 25(52), 8. [CrossRef]
- Delaney, C., & Barrare C. (2012). Advanced practice nursing
students’ knowledege, self- efficacy and attitudes related the
depression in older adults. Teaching holistic depression care.
Holistic Nursing Practice, 26(4), 210-220. [CrossRef]
- Engin E., & Ergün G. (2014). Depresyon. Çam O, Engin E (ed.).
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bakım Sanatı. İstanbul Tıp Kitabevi,
İstanbul.
- Erbaş, N. (2017). Sezaryen sonrası fonksiyonel sağlık örüntüleri
modeline göre verilen bakımda kadınların yaşadığı sorunlar
ve hemşirelik tanılarının belirlenmesi. Turkiye Klinikleri J Nurs
Sci, 9(1), 15-29. [CrossRef]
- Ertekin-Pınar, Ş., ve Tel, H. (2012). Depresyon tanılı birey ve
hemşirelik yaklaşımı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(2), 86-91.
- Feely, M., & Long, A. (2009). Depression: A psychiatric nursing
theory of connectivity. Journal of Psychiatric and Mental
Health Nursing, 16(8), 725-737. [CrossRef]
- Fernández-Sola, C., Granero-Molina J, Mollinedo-Mallea J, de
Gonzales MH, Aguilera-Manrique G, & Ponce ML. (2012).
Development and validation of an instrument for initial
nursing assessment. Rev Esc Enferm USP, 46(6), 1416-1423.
- Gersner, R., Rosenberg, O., & Dannon, P.N. (2012). Major
depressive disorder: Treatment and future perspective.
Clinical Perspective, 9(3), 269-278. [CrossRef]
- Gordon, M. (1998). Manual of nursing diagnosis. 1997-1998.
Mosby, Missouri, USA.
- Gordon, M. (2003). Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri ve Klinik Karar
Verme. Hemşirelik Sınıflama Sistemleri Sempozyumu Klinik,
Uygulama, Eğitim, Araştırma ve Yönetimde Kullanımı, 5-7
Haziran, Ankara.
- Güler Kocaçal, E., Eşer, E., Khorshid, L., & Çınar Yücel, Ş. (2012).
Nursing diagnoses in elderly residents of a nursing home:
A case in Turkey. Nursing Outlook, 60(1), 21-28. [CrossRef]
- Gümüş-Babacan, A., Şıpkın, S., & Keskin, G. (2012). Fonksiyonel
Sağlık Örüntüleri Modeli ile bir huzurevinde yaşayan yaşlıların
bakım gereksinimlerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği
Dergisi, 3(1), 13-21.
- Gürler, H., & Yılmaz, M. (2011). Rektum kanserli bir olgunun
standart hemşirelik bakımının planlanmasında bir
model:“Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri’’ Fırat Tıp Dergisi, 16(3),
141-146.
- Hatipoğlu, S., Dal, U., Yava, A., Tastan, S., & İyigün, E. (2003).
Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline Göre
cerrahi hastalıkları hemşireliği uygulamalarımız. Hemşirelik
Sınıflama Sistemleri Sempozyumu. Klinik, Uygulama, Eğitim,
Araştırma ve Yönetimde Kullanımı, 5-7 Haziran, Ankara.
- Haugan, G., Innstrand, S.T., & Moksnes, U.K. (2013). The effect
of nurse–patient interaction on anxiety and depression
incognitively intact nursing home patients. Journal of
Clinical Nursing, 22(15-16), 2192-2205. [CrossRef]
Jones, D., Duffy, M.E., Fianagan, J., & Foster, F. (2012).
- Psychometric evaluation of the functional health pattern
assessment screening tool (FHPAST). International Journal of
Nursing Knowledge, 23(3), 140-145. [CrossRef]
- Karabekiroğlu, A., Topçuoğlu, V., Gımzal Gönentür, A., ve
Karabekiroğlu, K. (2010). İlk epizod major depresyon ve
yineleyici major depresyon grupları arasında yönetici işlev
farklılıkları. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 280-288.
- Lazarou, C., Kouta, C., Kapsou, M., & Kaite, C. (2011). Overview of
depression: Epidemiology and implications for community
nursing practice. British Journal of Community Nursing,
16(1), 41-47. [CrossRef]
- Leahy, R.L., & Holland, S.J. (2009). Depresyon ve anksiyete
bozukluklarında tedavi planları ve girişimleri. S. Aslan, H.
Türkçapar, E. Köroğlu (Çev. Ed.), Hekimler Yayın Birliği,
Ankara.
- Maxwell, M., & Pratt, R. (2008). Prevention and management
of depresssion in primary care in Europa. A holistic model
of care and interventions-position paper of The European
Forum for Primary Care. Qulaity ın Primary Care, 16, 186-197.
- Mitchell, A.J., & Kakkadasam, V. (2011). Ability of nurses to identify
depression in primary care, secondary care and nursing homes-a
meta-analysis of routine clinical accuracy. International Journal
of Nursing Studies, 48, 359-368. [CrossRef]
- Öztürk, M.O., & Uluşahin, A. (2008). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları
(Yenilenmiş 11. basım), Nobel Tıp Kitabevi, Ankara,
- Özyüksel, B., & Uluğ, B. (2007). Depresyon tanısı alan hastalarda
kalıntı belirtilerin yetiyitimi ile ilişkisi: 3 aylık izlem çalışması.
Türk Psikiyatri Dergisi, 18(3), 1-10.
- Pektekin, Ç. (2013). Hemşirelik Felsefesi, Kuramlar-Bakım
Modelleri ve Politik Yaklaşımlar. İstanbul Tıp Kitabevi, İstanbul.
- Sabancıoğulları, S., Ata, E.E., Kelleci, M., & Doğan, S. (2011). Bir
psikiyatri kliniğinde hemşireler tarafından yapılan hasta
bakım planlarının Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli
ve NANDA tanılarına göre değerlendirilmesi. Psikiyatri
Hemşireliği Dergisi, 2(3), 117-122.
- Sato, S., & Yeh-Lieh, T. (2013). Challenges in treating patients
in major depressive disorder: The impact of biological and
social factors. CNS Drugs, 27(1), 5-10. [CrossRef]
- Stuart, G.W. (2009). Principles and practice of psychiatric
nursing. 9th edition. Mosby Elsevier, ST-Louis.
- Türkçapar, M.H. (2011). Dirençli depresyon tedavisinde bilișsel
davranıșçı yaklașım. Psikiyatride Güncel, 1(3), 240-250.
- Warcarolis, E.M., & Halter, MJ. (2009). Essentials of psychiatric
mental health nursing. A communication approach to
evidence-based care. Saunders Elsevier, Missouri.
- Williams, R.A., & Hagerty, B. (2005). Depression Research
Nursing’s Contributions (in) Depression Research in Nursing:
Global Perspectives. R.A. Williams, B. Hagerty, B. K. Shake.
(ed). Springer Publishing Company, New York.
- Yılmaz, S., Sarısoy, G., Şahin, A.R., Arık, A.C., Güz, H., Böke, Ö.,
ve ark. (2013). Majör depresif bozukluk hastalarında nöbet
sayısının remisyon sırasındaki nörobilişsel işlevlerle ilişkisi.
Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(3), 218-227.
- Yılmaz, M., & Çiftçi, E.S. (2010). Açık kalp ameliyatı geçirmiş
bireylerin evde bakım gereksinimlerinin belirlenmesinde bir
model: Fonksiyonel sağlık örüntüleri. Türk Göğüs Kalp Damar
Cerrahi Dergisi, 18(3), 183-189.
- Young, N. (2013). Non pharmacological treatments for patient
with depression. Nursing Standart, 28(7), 43-51. [CrossRef]