Türkiye’de Sektörel İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Saklı Eşbütünleşme ve Asimetrik Nedensellik Testi

Bir hükümet ekonomiyi yönetmek ve ülkedeki refah koşullarını yukarı çekmek için ekonomi politikaları uygular. Bir ülkedeki işgücüne üretken alanlar sağlamak da yine ekonomi politikası yapıcılarının öncelikli hedeflerinden birisidir. Dolayısıyla iş gücünün hangi sektörlerde yer aldığı ve ekonomiye sunduğu katkılar önemli birer parametredir. Söz konusu durumdan hareketle bu çalışmada sektörel istihdam oranlarının ekonomik büyüme ile ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmada ilk olarak Türkiye’de 1980 sonrasında değişen ekonomi politikalarıyla birlikte işgücünün sektör bazında görünümü verilmiş ve çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Ardından 2000Q1-2022Q3 arasındaki dönem için çeyreklik veri ile saklı eşbütünleşme ve asimetrik nedensellik testleri yapılmıştır. Yapılan saklı eşbütünleşme analizine göre tarım istihdamının pozitif şoklarından, ekonomik büyümenin hem pozitif hem de negatif şoklarına doğru ve inşaat istihdamının negatif şoklarından, ekonomik büyümenin pozitif şoklarına doğru eşbütünleşme ilişkisine rastlanılmıştır. Asimetrik nedensellik testlerinin sonuçlarına göre ise hizmet sektörünün pozitif şoklarının, GSYH’nin negatif şoklarının nedeni olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İstihdam, Ekonomik Büyüme, Saklı Eşbütünleşme, Asimetrik Nedensellik

The Relationship Between Sectoral Employment and Economic Growth In Turkey: Hidden Cointegration And Asymmetric Causality Test

A government implements economic policies to manage the economy and improve welfare conditions in a country. Providing productive spaces for the labor force in a country is also one of the primary objectives of economic policy makers. Therefore, the sectors in which the labor force is located and its contributions to the economy are important parameters. In this study, the relationship between sectoral employment rates and economic growth is analyzed. In the study, firstly, with the changing economic policies in Turkey after 1980, the sectoral outlook of the labor force is presented, and various evaluations are made. Then, hidden cointegration and asymmetric causality tests were conducted with quarterly data for the period between 2000Q1-2022Q3. According to the hidden cointegration analysis, cointegration relationship is found from positive shocks of agricultural employment to both positive and negative shocks of economic growth and from negative shocks of construction employment to positive shocks of economic growth. According to the results of asymmetric causality tests, positive shocks of the service sector are found to be the cause of negative shocks of GDP.

Keywords:

Employment, Economic Growth, Hidden Cointegration, Asymmetric Causality,

PDF

___

Ağazade, S. & Eştürk, Ö. (2019). Türkiye Tarım Sektöründe Emek Verimliliği ve İstihdam İlişkisinin İncelenmesi. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 9(2), 237-254.
Akcan, M. B. & Azazi, H. (2022). İstihdam Oluşturmayan Büyümenin Sektörel Analizi: Türkiye Örneği. Journal of Management and Economics Research, 20(1), 227-246.
Aksu L. (2017). Türkiye’de İstihdam, Verimlilik ve İktisadi Büyüme İlişkilerinin Analizi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 4(1), 39-94.
Albayrak, M. (2022). Sanayi ve Hizmet Sektörleri İstihdamı ile Ekonomik Büyüme İlişkisi. Selin Oyan Küpeli & Ahmet Fidan (Ed.), Sosyal Bilimlerde Disiplinler Arası Çalışmalar – I, (85-105). Efe Akademi Yayınları, İstanbul.
Altun, Y. & İşleyen, Ş. (2019). Türkiye’de İktisadi Büyüme ile Sanayi Sektöründe İstihdam Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi Yaklaşımı ile Ekonometrik Analizi: 1991-2017. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 657-676.
Altuntepe, N. & Güner, T. (2013). Türkiye'de İstihdam-Büyüme İlişkisinin Analizi (1988-2011). Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(1), 73-84.
Aren, S. (2008). İstihdam Para ve İktisadi Politika. İmge Kitabevi, Ankara.
Arisoy, I. (2008). Türkiye'de Sanayi Sektörü-İktisadi Büyüme İlişkisinin Kaldor Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi (No. 2008/1). Discussion Paper.
Bilgili, E. (1998). Dış Ticaret, Ekonomik Kalkınma ve Sanayi Devrimi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (13), 35-50.
Boratav, K. (2015). Türkiye İktisat Tarihi. İmge Kitabevi, Ankara.
DPT. (1973). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı, 1973-1977, Ankara
Granger, C. W. & Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration. U of California, Economics Working Paper, (2002-02).
Hatemi-J, A. (2012). Asymmetric Causality Tests with an Application. Empirical Economics, 43, 447-456.
Hatemi‐J, A. & Irandoust, M. (2012), Asymmetric Interaction Between Government Spending and Terms of Trade Volatility: New Evidence from Hidden Cointegration Technique. Journal of Economic Studies, 368-378.
Kaynak, M. (2005). Kalkınma İktisadı. Gazi Kitabevi, Ankara.
Kazgan, G. (2021). Türkiye Ekonomisinde Krizler (1929-2009). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Koç, E., Kaya, K. & Şenel, M. (2017). Türkiye’de Sanayi Sektörü ve Temel Sanayi Göstergeleri. Mühendis ve Makine, 58(68), 15-37.
Kolsuz, G. & Yeldan, A. E. (2014). 1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması. Çalışma ve Toplum, 1(40), 49-66.
Polat, M. A. & Fendoğlu, E. (2021). İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, 12(3), 575-598.
Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası İktisat. Güzem Can Yayınları, İstanbul.
Telli Üçler, Y. (2022), Türkiye’de Sektörler İtibari ile İstihdam Büyüme İlişkisi. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 7(21), 148-160.
TUİK, İstihdam Veri Portalı – İstihdam, İşsizlik ve Ücret. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=istihdam-issizlik-ve-ucret-108&dil=1 (Erişim Tarihi: 13.12.2022).
Turhan, Ş. & Erdal, B. (2022). Ekonomik Büyüme ve Tarımsal İstihdam. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 66-74.
Ünsal, E. (2017). Makro İktisat. Murat Yayınları, Ankara.
Worldbank. World Devolopment Indicators. https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators# (Erişim Tarihi: 13.12.2022).