Türkiye’de İthal Ara Malı Bağımlılığı: İki Farklı IO Yaklaşımı

Bu nedenle, pek çok ampirik çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmalar çoğunlukla Girdi-Çıktı (GÇ) tablolarını kullanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye için 2018 GÇ tablosu kullanılarak ithalat bağımlılık oranları (IRR) hesaplanmıştır. Ayrıca, IRR değerleri sektörlerin katma değer katkıları oranında ağırlıklandırılarak (IRR-VA) önceki değerlerle karşılaştırma yapılmıştır. Burada, çoğu sektörün hesaplanan değerler üzerinden sıralamalarının önemli ölçüde değiştiği görülmüştür. Klasik IRR analizi sonuçlarına göre en çok ithal ara malına en çok bağımlı olan sektörler: Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı, Elektrikli Aletler, Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı, Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı, Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı ve Makine ve teçhizat olarak belirlenmiştir. IRR-VA sonuçlarına göre ise, sırayla İnşaat, Elektrikli Aletler, Ulaştırma, depolama ve İletişim, Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı, Gıda ürünleri, İçecek ve Tütün ürünleri imalatı, Tekstil ürünleri, Giyim eşyaları, Deri ve ilgili ürünlerin imalatı sektörleri bulunmuştur. Bu durum göstermektedir ki ithal bağımlılık incelenirken dikkatli bir analiz yapılmalıdır. Yöntem ve bulguları, veri toplama araçlarından bahsedilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

İthal bağımlılık, Türkiye, Girdi Çıktı analizi

Dependency on Imported Intermediates in Turkey: Two Different IO Approach

Import dependency on intermediates is an important problem in the Turkish economy. Therefore it is subject to many empirical studies. These studies mostly depend on Input Output (IO) tables. In this study, we calculated the import requirement ratio (IRR) from the 2018 IO Table for Türkiye. Also, we weighted the IRR values by the value-added percentage of the sectors (IRR-VA) and compare the results with the pure IRR values. It is seen that most of the sector rankings change significantly. According to the pure IRR calculations, the sectors that are most dependent on the imported intermediates are Coke and refined petroleum products, Electrical equipment, Motor vehicles, trailers and semi-trailers, Rubber and plastics products, Chemical and chemical products, and Machinery and equipment, nec. On the other hand, IRR-VA calculations result in Construction, Electrical equipment, Transport, storage and communications, Coke and refined petroleum products, Food products, beverages and tobacco, Textiles, textile products, leather and footwear sectors. This indicates that a careful analysis is needed when it comes how to determine the import dependency.

Keywords:

Import dependency, Turkey, Input Output analysis.,

PDF

___

Ayas, N. (2017). Import Dependency of Sectors and Major Determinants: An Input Output Analysis. European Journal of Sustainable Development Research , 2 (1) , 1-16 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ejsdr/issue/27742/294858
Beşel, F. (2017). Oil Prices Affect Current Account Deficit: Empirical Evidence from Turkey. Journal of Applied Research in Finance and Economics, 3: 13-21.
Demirbaş, M., H. Türkay and M. Türkoğlu. (2009). Petrol Fiyatlarındaki Gelişmelerin Türkiye’nin Cari Açığı Üzerine Etkisinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3): 289-299.
Duman, Alper and Gül Ertan-Özgüzer. 2012. “An Input-Output Analysis of Rising Imports in Turkey”. Ekonomik Yaklaşım. 23(84): 39-54. doi:10.5455/ey.34105
Ersungur, Ş. M., E. D. Ekinci ve A. Takım (2011), “Türkiye Ekonomisinde İthalata Bağimliliktaki Değişme: Girdi-Çikti Yaklaşimiyla Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25, ÖzelISSN: 1300-4646 / 2147-7582, ss 1 – 11.
Ersungur, Ş. M. and Kızıltan, A. (2007), Türkiye Ekonomisinde İthalata Bağımlılığın Girdi-Çıktı Yöntemiyle Analizi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, Erzurum, 2007, ss.267-278.
EŞİYOK, B. Ali. (2008). Türkiye Ekonomisinde Üretimin Ve İhracatın İthalata Bağımlılığı, Dış Ticaretin Yapısı: Girdi-Çıktı Modeline Dayalı Bir Analiz. Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları 3(1-2), ss.117-160.
Karabulut, G. and A. Çelikel Danışoğlu. (2016). Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Büyümesini Etkileyen Faktörler. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 8 (1): 47-63.
Ünal, E. (2020). Import Dependency on Intermediate Goods in Turkey: An Input-Output Analysis. Verimlilik Dergisi, (4), 203-221. https://dergipark.org.tr/en/pub/verimlilik/issue/57227/563424
Senesen, G. G. and Senesen, U. (2003) Import Dependency of Production in Turkey: Structural Change From 1970’s to 1990’s. Tenth Annual Conference of the Economic Research Forum (ERF), 16-18.
Yalta, A. Y. and A. T. Yalta. (2017). Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy. 12(10): 859–867. https://doi.org/10.1080/15567249.2017.1315753