TEMEL EĞİTİM 1, 2, 3 ve 4. SINIF DERS KİTAPLARINDA SOSYAL POLİTİKA KAVRAMLARININ ARAŞTIRILMASI

Sosyal politika, devletlerin gelişimi ve kalkınması noktasında önemli bir role sahip olmaktadır. Toplumun bir parçası olan sosyal politika, eşitsizliğin, yoksulluğun, adil olmayan gelir dağılımının ve işsizliğin ortadan kaldırılabilmesi için birçok iyileştirici ve çözüm odaklı uygulamalara başvurmaktadır. Toplumsal refahın ve huzurun sağlanması, temel amaçları arasında yer alan sosyal politika, ekonominin ve sosyal yapının gelişimine katkıları doğrultusunda devletler için dikkate değer bir konumda yer almaktadır. Sosyal politika vasıtasıyla sosyal güvenlik, sosyal sigorta, sosyal yardım, eğitim, barınma, istihdam gibi birçok hizmetler de uygulanmaktadır. Sağlam temellerin kurulduğu bir toplumsal yapının inşa edilip sosyal adaletin sağlandığı bir düzenin oluşturulması için sosyal politika göz ardı edilemez bir standarda sahip olmaktadır. Oldukça önemli bir düzeyde yer alan sosyal politika kavramının ne olduğunun bilinmesi ve anlaşılabilmesi için özellikle de eğitimin ilk basamaklarında öğretilmeye başlanılması sağlam toplumsal zeminlerin oluşturulmasına yardımcı olacaktır. İnsanların düşünceleri, fikirleri ve davranışları eğitim-öğretim faaliyetleri çerçevesinde şekillenir. Toplumun gelecekte nasıl davranış göstereceği konusunda planlama yapan ülke yöneticileri, eğitim-öğretim materyallerinin içeriğindeki terimler ile etki etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Milli Eğitim müfredatındaki ders kitaplarında, sosyal politika kapsamındaki konularının ne düzeyde yer verildiğini incelemektir. Çalışma sosyal politikanın, temel eğitim düzeyinden öğretilmeye başlatılmasının gerekliliğini belirtmesi açısından önemli olmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yazılı doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın konusunu, bireyin, kendisine ve topluma karşı sorumlulukları, sosyal ihtiyaçların karşılanması ve beklentilerinin temel eğitim düzeyinde ne kadar verildiğini içermektedir. Çalışmanın sonucunda, ders kitapları içeriklerinin değerlendirilmesi ile sosyal politika kavramlarının bireylere öğretilmesi konusunda çalışma yapılması gerekliliği belirlenmiştir. Çalışmada ders kitapları içeriklerinde bireysel yardımseverlik ön planda tutulurken devletin sosyal politikaları hakkındaki kavramlar eğitim-öğretim içeriğine dâhil edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Politika, Ders Kitapları, Yardımseverlik

Investigation Of Social Policy Concepts in Basic Education 1, 2, 3 and 4th Grade Textbooks

Social policy has an important role in the development and progress of states. Social policy, which is a part of the society, resorts to many remedial and solution-oriented practices in order to eliminate inequality, poverty, unfair income distribution and unemployment. Ensuring social welfare and peace is among the main objectives of social policy, in line with the contributions of the economy and the social structure in a remarkable position for states. Through social policy, many services such as social security, social insurance, social assistance, education, housing and employment are implemented. Social policy has an indispensable standard in order to create an order where a social structure in which solid foundations are established and the social justice is provided. In order to know and understand what the concept of social policy, which is at a very important level, is started to be taught, especially in the first steps of education, it will help to establish solid social grounds. People’s thoughts, ideas and behaviors are shaped within the framework of educational activities, especially at the basic education level, they are more effective. Country administrators, who make plans about how the society will behave in the future, are influenced by the terms in the educational materials. The aim of this study is to examine the extent to which the topics within the scope of social policy are included in the textbooks in the National Education curriculum. The study is important in that it indicates the necessity of starting social policy to be taught from the basic education level. In the study, in depth research method was used from qualitative research methods. The subject of the study includes the responsibilities of the individual towards himself and the society, meeting social needs and how much his expectations are given at the basic education level. As a result of the study, it was determined that the study of the content of textbooks and the need to work on teaching social policy concepts to individuals. In the study, while individual benevolence was prioritised in the content of textbooks, the concepts about the social policies of the state were not included in the content of education and training.

Keywords:

Sosyal Politika, Ders Kitapları, Yardımseverlik,

PDF

___

AÇIKGÖZ, Reşat “Yoksullukla Mücadele Etmek Kimlerin Görevidir”, Ed. Ömer Aytaç ve Süleyman İlhan, Yoksulluğu Yeniden Düşünmek, Birleşik Yayınevi, Ankara, 2013, ss. 383.
ALTAN, Ömer Zühtü, Sosyal Politika, Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir, 2018, ss. 75.
ARIN, Tülay, “Refah Devleti: Sosyal Güvenliğin Yoksulluğu”, Der. Neşecan Balkan ve Sungur Savran, Neoliberalizmin Tahribatı: 2000’li Yıllarda Türkiye, Metis Yayınları, İstanbul, 2004, ss. 68-93.
ATILGAN, Gökhan, “Türkiye’de Toplumsal Sınıflar: 1923-2010”, Ed. Faruk Alpkaya, Bülent Duru, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phonix Yayınevi, Ankara, 2012, ss. 338.
AYSAN, Mehmet Fatih, Between Risks and Opportunities: Social Policies in Contemporary Turkey, Turkish Economy, Palgrave Macmillan, Switzerland, 2018, ss. 101-120.
BABAHAN, Ali, Bir Sosyal Politika Projesi Olarak Köy Enstitüleri, Alternatif Politika, 1(2), Bolu, 2009, ss. 194-226.
BAYDOĞAN, Handan, Dezavantajlı Gruplara Yönelik Aktif İstihdam Politikalarının Etkinliği, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas, 2012, ss.3-85.
BONOLİ, Giuliano and EMMENEGGER, Patrick “Collective Skill Formation in a Knowledge Economy: Challenges and Dilemmas, Ed. Giuliano Bonoli and Patrick Emmenegger, Collective Skill Formation in the Knowledge Economy, Oxford University Press, England, 2022, pp.1-30.
BUSEMEYER, Marius, R. and NIKOLAI, Rita “Education”, Ed. Francis, G. Castles, Stephan, Leibfried, Jane, Lewis, Herbert, Obinger and Christopher, Pierson, The Oxford Handbook of the Welfare State, Oxford University Press, England, 2010, pp.494-508.
CARSTENSEN, Martin, B. and EMMENEGGER, Patrick, Education as Social Policy: New Tensions in Maturing Knowledge Economies, Wiley Journal, 2022, pp. 1-13.
CEYLAN, Ömer, “Din ve Sosyal Politika”, Ed. Doğa Başar Sarıipek ve Aslı Güleç Taşdemir, İdeoloji ve Sosyal Politika, Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2017, ss. 117-148.
CEREV, Gökçe, Çalışma İlişkilerinde Devletin Rolü: İşveren Devlet ve Türkiye’de Kamu İstihdamının Genel Görünümü, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(02), ss. 243-260
COLLİNS, Hugh, Discrimination, Equality and Social Inclusion, Blackwell Publishing, USA, 2013, pp.16-43.
ÇELİK, Aziz, Avrupa Birliği Sosyal Politikası ve Türkiye, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2014, ss. 111-112.
EROL, Aslıhan, Çalışma Hayatında Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık; Avrupa Birliği Politikaları ve Türkiye, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne, 2011, ss. 3- 112.
ESPİNG-ANDERSEN, Gosta, The Three Worlds of Welfare Capitalism, Princeton University Press, Princeton, 1990, pp. 1-191.
GÜNDOĞAN, Naci, Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele, Ankara Sanayi Odası Dergisi, Ankara, 2008, ss.42-56.
GÜRSES, Didem, Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele Politikaları, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), Balıkesir, 2007, ss. 59-74.
ISLAM, Nurul, HAQUE, Mozammel, Social Policy: Concept, Goals and Influencing Factors, Social Policy and Program Planning, 2017, pp. 1-10.
KORAY, Meryem, Sosyal Politika, İkinci Baskı, İmge Kitapevi, İstanbul, 2005, ss. 24.
KORAY, Meryem, Sosyal Politika ve Sosyal Sigortalar, Doğuş Matbaacılık, Ankara, 2008, ss. 27.
MAKAL, Ahmet, “Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Ed. Memet Zencirkıran, Cumhuriyetten 21. Yüzyıla Türkiye’de Çalışma İlişkileri, Nova Yayınları, Ankara, 2006, ss. 375-398.
MANNİNG, Nick, Social Policiy, Labour Markets, Unemployment and Household Strategies in Russia, International Journal of Manpower, 1(2), 1998, pp.48-67.
MANNİNG, Nick, “Toplumsal İhtiyaçlar, Toplumsal Sorunlar, Toplumsal Refah ve Esenlik”, (Çev. Barış Yıldırım, Bora Mercan, Onur Can Taştan, Osman Tezgel, Şenay Gökbayrak), Sosyal Politika Kuramlar ve Uygulamalar, Siyasal Kitapevi, Ankara, 2011, ss. 44-54.
MARSHALL, Gordon, Sosyoloji Sözlüğü, (Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 1999, ss. 50.
MARSHALL, Thomas Humphrey, “Class, Citizenship and Social Development”, Ed. Ricardo, Blaug and John, J. Schwarzmantel, Democracy: A Reader, Columbia University Press, New York, 2016, pp. 203-205.
OESCH, Daniel and PİCCİTTO, Giorgio, The Polarization Myth: Occupational Upgrading in Germany, Spain, Sweden and the UK, 1992-2015, Work and Occupations, 46(4), 2019, pp. 441-469.
ORTİZ, Isabel, Social Policy, National Development Strategies: Policy Notes, New York, 2007, pp. 6-64.
ÖNAL, Abdullah, “Türkiye’de Devletin Sosyal Politikaları: Sahici mi ve Arka Planı ne?”, Ed. Faruk Taşçı, Türkiye!de Sosyal Politika Aktörleri: Zemin ve Uygulama, Nobel Akademik Yayıncılık, 2017, ss. 1-32.
ÖZAYDIN, Mehmet Merve, Küresel Etkilerle Şekillenen Sosyal Politika Anlayışı Ekseninde Sosyal Politikaların Geleceğini Tartışmak, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), Ankara, 2008, ss. 163-180.
ÖZAYDIN, Mehmet Merve, Sosyal Politika, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2012, ss. 24.
ÖZSOY, Petek, Avrupa Birliği Sosyal Politikası’nın Oluşumu ve Türkiye, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, 2007, ss. 108.
PFAU-EFFİNGER, Birgit, GRAGES, Christopher, “Social Policy”, Ed. Betina Hollstein, Rainer Greshoff, Uwe Schimank and Anja Weiß, Soziologie - Sociology in the German-Speaking World: Special Issue Soziologische Revue, De Gruyter Oldenbourg, Berlin, 2021, pp. 429-448.
SARIİPEK, Doğa Başar, “Liberalizm ve Sosyal Politika”, Ed. Doğa Başar Sarıipek ve Aslı Güleç Taşdemir, İdeoloji ve Sosyal Politika, Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2017, ss.13.
SARIİPEK, Doğa Başar; CEREV Gökçe, YENİHAN Bora, Social Innovation as a Policy Response To Restructure The Welfare State, Multidiszciplináris Tudományok 11 (5), ss. 269-276, 2021
SEYYAR, Ali, Sosyal Politika Bilimine Giriş, Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 2011, ss. 6.
SEYYAR, Ali, Türkiye’de Özürlü Dostu İstihdam Politikaları (Durum Analizi ve Öneriler), Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2011, ss.7-217.
SÖZLER, Nazım Ali, Türkiye’de Sosyal Hukuk: sosyal tazmin, sosyal yardım, sosyal hizmet, sosyal teşvik, Barış Yayınları, Fakülteler Kitapevi, 1998, ss. 3.
ŞAHİN, Levent, Avrupa Birliği ve Türkiye İşgücü Politikalarının Karşılaştırılmaları Analizi, KAMU-İŞ, 10, Ankara, 2009, ss. 3.
ŞENKAL, Abdülkadir, Küreselleşme Sürecinde Sosyal Politika, Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2017, ss. 43.
ŞENSES, Fikret, Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk, İletişim Yayınları, 6. Baskı, İstanbul, 2013, ss. 164.
ŞİŞMAN, Yener, Türkiye’de Sosyal Politikanın Dünü, Bugünü: Hayırseverliğin Kurumsallaşması mı?, Gelişim mi?, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 2017, ss.1-22.
TAŞÇI, Faruk, Sosyal Politika Ahlakı, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2017, ss. 37.
TOKOL, Aysen, ALPER, Yusuf, Sosyal Politika, Dora Yayıncılık, 5.Baskı, Bursa, 2014, ss. 52.
VARGAS-HERNANDEZ, Jose, NORUZİ, Mohammad, Reza, HAJ ALİ, Irani, Farhad , What is Policy, Social Policy and Social Policiy Changing?, International Journal of Business and Social Science, 2(10), 2011, pp. 287-291.
YÜCEL, Beyza Nur, 2000 Yılı Sonrası Türkiye’de Yoksulluk ve Sosyal Politika, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale, 2017, ss. 8-123.
ZENCİRKIRAN, Memet, “Sanayi Devrimi ve Sosyal Politikanın Oluşumuna Etkileri”, Ed. Aysen Tokol ve Yusuf Alper, Sosyal Politika, Dora Yayınları, 5.Baskı, Bursa, 2014, ss.7-25.