SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜRESEL KÖYKAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel köy kavramına ilişkin metaforik algılarınınbelirlenmeye çalışıldığı bu araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni ileyürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılı bahar dönemiFırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalında 1., 2., 3. ve 4.sınıflarda öğrenim gören 220 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Sosyal bilgiler öğretmenadaylarının küresel köy kavramına ilişkin metaforik algılarını belirlemek amacıyla, “küreselköy …………. a/e benzer, çünkü …………” ifadesinin yer aldığı bir formdanyararlanılmıştır. Öğretmen adaylarının küresel köy kavramına ilişkin 149 metaforgeliştirdikleri ve bu metaforların 9 kavramsal kategoride yer aldığı belirlenmiştir. Belirlenenkavramsal kategoriler; her yere yayılma, hızlı yayılma, birlik olma, her olaydan haberdarolma, birbirinden etkilenme, tek düze rutin davranışlar, bireysellik, özgürlük ve gizliliğinortadan kalkması şeklinde sıralanmaktadır. Farklı üniversitelerde ve farklı bölümlerdeöğrenim gören öğretmen adaylarının küresel köy kavramına ilişkin algılarını metaforlararacılığıyla belirlemeye yönelik benzer çalışmalar yapılabilir.

Metaphoric Perceptions of Social Studies Teacher Candidates Regarding the Global Village Concept

This study, aiming to determine the metaphoric perceptions of social studies teachercandidates regarding the global village concept, was conducted with the phenomenologicaldesign, one of qualitative research designs. The sample group of the study consisted of atotal of 220 teacher candidates receiving education in years 1, 2, 3 and 4 in Fırat UniversityFaculty of Education Department of Social Studies Education during the spring term of the2019-2020 academic year. A form including the statement “a global village is like a…………. because …………” was used in order to determine the metaphoric perceptionsof social studies teacher candidates regarding the global village concept. It was determinedthat the teacher candidates developed 149 metaphors regarding the global village conceptand these metaphors were involved in 9 conceptual categories. Conceptual categoriesdetermined; spreading everywhere, rapid spreading, unity, being aware of every event, beinginfluenced by each other, uniform routine behavior, individuality, freedom and loss ofprivacy. Similar studies can be conducted to determine the perceptions of teacher candidates,from different universities and different departments, regarding the global village conceptvia metaphors.

PDF

___

Adıgüzel, M. (2011). Teknolojinin küreselleşmesi. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
Ak, Ş. ve Yenice, N. (2009, Ekim). Öğretmen adaylarının internet kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Sempozyumunda sunulan bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Aslan, S. (2016). Küreselleşme Olgusunun Sosyal Bilgiler Eğitimine Etkileri. Harran Maarif Dergisi, 1(1), 11-23.
Atalay, G. E. (2018). Dijital Çağda Marshall Mcluhan’ı Yeniden Düşünmek: Bir Uzantı ve Ampütasyon Olarak Yeni Medya Teknolojileri. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), 27-48.
Balay, R. (2004). Küreselleşme Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
Çelik Varol, M. ve Varol, E. (2019). Kavram ve Kuramlarıyla Marshall Mcluhan’a Bakış: Günümüzün Egemen Medya Araçları Ekseninde Bir Değerlendirme. International Journal of Cultural and Social Studies, 5(1), 137-158.
Çelik, M. Y. (2012). Boyutları ve Farklı Algılarıyla Küreselleşme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(32), 57-74.
Çelik, T. (2019). Teknoloji ve Medya Okuryazarı Vatandaş Yetiştirme Sürecinde Öğrencilerin Sosyal Medya Algılarının Metaforlar Aracılığıyla İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 2(1), 40-57.
Çilesiz, Ş. (2011). A Phenomenological Approach to Experiences with Technology: Current State, Promise, and Future Directions for Research. Educational Technology Research and Development, 59(4), 487-510.
Çoklar, A. N., Vural, L. ve Yüksel, İ. (2010). Bilgisayar Mühendisliği İle Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Son Sınıf Öğrencilerinin Bilgisayar Kavramına İlişkin Geliştirdikleri Mecazlar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(1), 1-28.
Dağlı, A. (2007). Küreselleşme Karşısında Türk Eğitim Sistemi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (9), 1-13.
Doğan, S. ve Erkan, İ. (2019). Kuşağının Sosyal Medyaya Yönelik Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi. Journal of Yaşar University, 14, 146-155.
Doğan, Y. (2015). 100. Yılında Öğretmen Adayları ve Öğrencilerin Bakışıyla Çanakkale Savaşları: Bir Metafor Araştırması. Turkish Studies, 10(3), 369-386.
Dumanlı Kadızade, E. (2014). Aktif Öğrenmede Bir Teknik; Metafor Uygulaması Türkçe Öğretmen Adaylarının Türkçe Dersi Algıları Üzerine. International Journal of Language Academy, 2(4), 68-85.
Dursun, F. (2015). Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Kendi Branşlarına İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 3(1), 66-77.
Durukan, Ü. G., Hacıoğlu, Y. ve Dönmez Usta, N. (2016). Computer Education and İnstructional Technology Prospective Teachers’ Perceptions of Technology. Journal of Computer and Education Research, 4(7), 24-46.
Egüz, Ş. ve Kesten, A. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Öğrencilerinin Sosyal Medya Algılarının Metafor Yoluyla Belirlenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7(3), 219-240.
Ekici, G. (2016a). Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Mikroskop Kavramına İlişkin Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 615- 636.
Ekici, G. (2016b). Öğretmen Adaylarının “Bilgisayar” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(3), 755-781.
Er Tuna, Y. ve Mazman Budak, F. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının “Tarih” Kavramına İlişkin Algılarının Mecazlar/Metaforlar Yardımıyla Analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 609-642.
Erdem, A. R. (2012). Küreselleşme: Türk Yükseköğretimine Etkisi. Yükseköğretim Dergisi, 2(2), 109- 117.
Eren, F., Çelik, İ. ve Aktürk, A. O. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Facebook Algısı: Bir Metafor Analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 635-648.
Eser, E. (2014). Küreselleşme Süreci ve Eğitime Etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 211-224.
Ess, C. ve Sudweeks, F. (2001). Culture, technology, communication: Towards an ıntercultural global village. New York: Suny Press.
Fidan, M. (2014). Öğretmen Adaylarının Teknoloji ve Sosyal Ağ Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları. The Journal of Academic Social Science Studies, 25(1), 483-496.
Flint, C. ve Taylor, P. J. (2018). Political geography: World-economy, nation-state and locality. Londra: Routledge.
Ganiev, J. (2014). Küreselleşme, Finansal Piyasalar ve Kriz. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 1(2), 117-129
Genç, S. Z. ve Güner, F. (2013). Küreselleşme-Medya Okuryazarlığı İlişkisi (Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Durum Tespiti). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 1-24.
Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Gök, B. ve Erdoğan, T. (2010). Investıgatıon of Pre-Servıce Teachers' Perceptıons about Concept of Technology Through Metaphor Analysıs. Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(2), 145-160.
Gökbayrak, Ş. (2007). Küreselleşme, uluslararası göç ve kadın emeği. E. Oğuz ve A. Yakar (Yay. haz.), Küreselleşme ve eğitim içinde (ss. 47-58). Ankara: Dipnot Yayınları.
Gömleksiz, N., Kan, A. Ü. ve Öner, Ü. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bir Değer Olarak Demokrasi Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Değerler Eğitimi Dergisi, 10(24), 79-100.
Güzel, M. (2006). Küreselleşme, İnternet ve Gençlik Kültürü. Küresel İletişim Dergisi, (1), 1-16.
Hacıfazlıoğlu, Ö., Karadeniz, Ş. ve Dalgıç, G. (2011). Okul Yöneticilerinin Teknoloji Liderliğine İlişkin Algıları: Metafor Analizi Örneği. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1), 97-121.
İlhan, H. İ. (2009). Küreselleşmenin eğitime yansımaları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kalay, İ. (2016). Küresel Köy’ün Küyerel Bir Reklence Pratiği Olarak Web Dizisi: Proje 13 Örneği. Global Media Journal TR Edition, 7(13), 151-168.
Keskin, Y. (2013). Küreselleşmenin Türkiye’ye etkilerine yönelik coğrafya öğretmen adayları görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kıvılcım, F. (2013). Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme Sürecinin Gelişmekte Olan Ülke Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 219-230.
Korkmaz, F. ve Ünsal, S. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerin ‘‘Teknoloji’’ Kavramına İlişkin Metaforik Algılarının İncelemesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 194- 212.
Kösoğlu, N. (2006). Küreselleşme ve milli hayat. İstanbul: Ötüken Yayınevi.
Kurt, A. A. ve Özer, Ö. (2013). Metaphorical Perceptions of Technology: Case of Anadolu University Teacher Training Certificate Program. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 94-112.
Levine, P. M. (2005). Metaphors and İmages of Classrooms Kappa Delta Pi Record. Journal Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
Mahı̇roğulları, A. (2010). Küreselleşmenin Kültürel Değerler Üzerine Etkisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50), 1275-1288.
Marchand, P. (1989). Marshall McLuhan: The medium and the messenger. Toronto: Mit Press.
McBurnie, G. (2002). Küreselleşme, GATS ve Ulus-Aşırı Eğitim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 171-190.
McLuhan, M. (1962). Gutenberg galaxy: The making of typographic man. Canada: University of Toronto Press.
McLuhan, M. ve Powers, B. R. (2020). Global köy: 21. yüzyılda yeryüzü yaşamında ve medyada meydana gelecek dönüşümler. (B. Öcal Düzgören, Çev.). İstanbul: Scala Yayıncılık.
Mentiş Taş, A. (2004). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitimi Program Standartlarının Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 28-54.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Analizde ilk adımlar (A. Ersoy, Çev.). (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev. Ed.), Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi içinde (ss.50-88). 1994, Ankara: Pegem Akademi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2015). Sosyal bilgiler dersi (4, 5, 6 ve 7. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB.
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: MEB.
Özer, S. ve Türel, Y. K. (2015). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının E-Kitap ve Etkileşimli EKitap Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 1- 23.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırmada çeşitlilik: Kuramsal yönelimler (E. Bukova Güzel ve H. Demircioğlu, Çev.). (M. Bütün ve B. Demir, Çev. Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri içinde (ss.75-142). 2000, Ankara: Pegem Akademi.
Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Sanchez, A., Barreiro, J., M. ve Maojo, V. (2000). Desing of Virtual Reality Systems for Education: A Cognitive Approach. Education and Information Technologies, 5(4), 345-362.
Schmitt, R. (2005). Systematic Metaphor Analysis as a Method of Qualitative Research. The Qualitative Report, 10(2), 358-394.
Sözer, E. (1998). Sosyal bilgiler programının amaçları, ilkeleri ve temel özellikleri. G. Can (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (ss. 15-39). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Şahin, Ş. ve Baturay, M. H. (2013). Ortaöğretim Öğrencilerinin İnternet Kavramına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 177-192.
Şen, B. (2008). Küreselleşme: Anlamlar ve Söylemler. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 147-162.
Şenyuva, E. ve Kaya, H. (2013). Metaphors for the Internet Used by Nursing Students in Turkey: A Qualitative Research. Eurasian Journal of Educational Research, (50), 87-106.
Tağraf, H. (2002). Küreselleşme Süreci ve Çokuluslu İşletmelerin Küreselleşme Sürecine Etkisi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 33-47.
Tanrıöver, O. ve Kırlı, S. (2015). Global Köy ve Kültürel Emperyalizm: Küreselleşme Bağlamında Enformasyon Toplumuna Bakış. E-Journal of Intermedia, 2(1), 133-142.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Taylan, H. H. ve Arklan, Ü. (2008). Medya ve Kültür: Kültürün Medya Aracılığıyla Küreselleşmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 85-97.
Turan, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde örgütsel değişimi etkileyen bir unsur olarak örgütsel sinizm ve karaman ili kamu kurumlarında bir çalışma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
Uysal, M. ve Yıldız, A. (2007). Mcluhan’ın “Küresel Köyü”nde eğitim: Yeni teknolojiler, küreselleşme ve eğitim üzerine düşünceler. E. Oğuz ve A. Yakar (Yay. haz.), Küreselleşme ve eğitim içinde (ss. 165-180). Ankara: Dipnot Yayınları.
Vadeboncoeur, J. A. ve Torres, M. N. (2003). Constructing and Reconstructing Teaching Roles: A Focus on Generative Metaphors and Dichotomies. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 24(1), 87-103.
Wellman, B. (2018). Networks in the global village life in contemporary communities. London: Routledge. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, G. K. ve Güven, B. (2015). Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitime Yönelik Algılarının Metaforlar Yoluyla Belirlenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(2), 299-322.
Yılmaz, K. ve Horzum, M. B. (2005). Küreselleşme, Bilgi Teknolojileri ve Üniversite. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 103-121.