Rus konsolos raporlarına göre Bağdat ve havalisinde,büyük güçlerin ekonomik ve ticari mücadeleleri ( 1907-1909 )

Bağdat ve havalisi, Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan, Akdeniz ile Basra Körfezi'ne ulaşımı sağlayan tarihi ticaret yolu üzerinde yer almıştır. Bölgenin jeopolitik önemi ve zenginliği nedeniyle tarih boyunca büyük güçlerin hep ilgisini çekmiştir. İngiltere XIX. Yüzyılda egemenliği altındaki Hindistan'ın güvenliğini sağlamak ve Bağdat ve havalisindeki gücünü arttırmak için bu bölgeye dair faaliyetlerini arttırmıştır. Süveyş Kanalı'nm açılması ve denetiminin İngiltere'ye geçmesi ile Bağdat ve havalisi ile dünyanın çeşitli bölgeleri arasında yapılan ticaretin ağırlık merkezi Akdeniz'den Basra Körfezine kaymıştır. Bu dönemden sonra Bağdat ve havalisindeki ticarette, İngiltere öne çıkmaya başlarken, Rusya ve Almanya başta olmak üzere Avrupalı büyük devletler, bu bölgede etkisini arttırmaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti, kendi sınırları dâhilinde yer alan söz konusu bölge ile ticari ilişkilerini geliştirmek bakımından Avrupalı büyük güçlere oranla geri kalmıştır.

Economical and commercial struggles of major forces in the Bagdad province end its environs,according to Russian consul reports (1907-1909 )

Bagdad province is located on the historical commercial route which was a link between Asia and Europe, providing transportation between the Mediterranean and the Persian Gulf. The major powers always concerned with the region throughout the history because of its geopolitical importance and richness. The United Kingdom increased its operations in the XIX. century to both enhance the power in the Bagdad province and its environs, and to ensure the security of India which is dominated by UK. By the commencement of „the Suez Canal which was controlled by the UK, the commerce between Bagdad and the other parts of the world was concentrated at the Persian Gulf. By this time, UK came forward for the commercial activities in Bagdad and its environs and the major European states, especially Russia and Germany, tried to increase their influence in the region. The Ottoman Empire lagged in the mentioned region which was in its own borders, relative to major European forces.

___

  • Arşiv materyalleri
  • Rassiski Gasudarstvenni İstoriçeskii Arhiv, (R.G.İ.A.), Fond ; 23, Op: 11, god; 1911. delo: 69. s.3-20.
  • Rassiski Gasudarstvenni İstoriçeskii Arhiv, (R.G.İ.A.), Fond ; 23, Op: 11, god; 1911. delo: 69. s.26.
  • Rassiski Gasudarstvenni İstoriçeskii Arhiv, (R.G.İ.A.), Fond ;560, Op;28, god; 1914-1917.
  • Telif ve tetkik eserler
  • Anonim, Posledneye Politiçeskoye Divijeniye V Persii Po Rasskazam Persov-Tegerantsev, Sankt Peterburg 1906-1907.
  • Fars, Nasser Rahber İran Meşrutiyet Devrimi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Uluslararası ilişkiler bölümü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1986, s. 10.
  • Feldt, Viladimir Konstantinoviç Jeleznıe Darogi V Persii İ Buduşeye Razvitiye Sredne Aziatskoi Jelezhodorajhoi Ceti, Sankt Peterburg, 1899.
  • Karadeniz, Yılmaz, Kara, Hidayet "Bağdat, Basra, Bahreyn ve Necid bölgelerinde Osmanlı-İngiliz Nüfuz Mücadelelerine Dair Layiha", History Studies, Ortadoğu Özel Sayısı, 2010.
  • Metin, Barış, Birinci Dünya Savaşı'nda İran Coğrafyasında Etnik, Dini, Siyasi Nüfuz Mücadeleleri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2007.
  • Noviçev, A.D., Osmanlı İmparatorluğu 'nun Yarı Sömürgeleştirilmesi, Ankara 1979.
  • Ortaylı, İlber, Osmanlı imparatorluğu 'nda Alman Nüfuzu, Alkım Yayınevi, İstanbul 2006.
  • Romanov, Petr Mihayloviç Jeleznodorajnıy Vapros V Persii İ Merı K Razvitiyu Rusko-Percidskoi Torgovli, Sankt Peterburg, 1891.