Songül ÇOLAK

KETHÜDÂ MEHMED SAİD EFENDİ’NİN KARADENİZ BOĞAZ YAMAKLARININ İSYANINA DAİR NOTLARI

ISSN: 1300-9702
Yayın Aralığı: 3
Başlangıç: 1987
Yayıncı: Prof. Dr. Murat SUNKAR

Sultan III. Selim döneminde girişilen yenileşme hareketleri askerlerin çıkardığı bir isyan ile son bulmuştur. Berlin Staatsbibliothek Orientabteilung (Berlin Devlet Kütüphanesi Doğu Bölümü)’ta bu isyana dair bir elyazması tespit edilerek makalemize kaynak seçilmiştir. 14 varak olan bu yazma Kethüdâ Mehmed Said Efendi’ye aittir. Said Efendi’nin, bu 14 varaklık müstakil yazmasının dışında yine aynı kütüphanede “Târîh-i Sa‘id Efendi” adlı bir eseri daha bulunmaktadır. Bu eser Seyyid Ahmed Tebrizi tarafından istinsah edilmiş olmasına rağmen 14 varaklık olan yazma büyük ihtimalle Said Efendi’nin kendi kaleminden çıkmıştır. Şimdiye dek Said Efendi’nin tarihçesinin dört nüshasının varlığı bilinmekteydi. Berlin’de bulunduğunu tespit ettiğimiz bu nüshalar ile eserin bilinen nüshalarının altı olduğu görüldü. Elyazmasında Karadeniz’deki boğaz yamaklarının isyanı başlatmaları, III.Selim’i tahttan indirmeleri, asilerle karşılıklı bir hüccetin imzalanması vb. konular ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Kethüdâ Mehmed Said Efendi, III. Selim, Nizâm-ı Cedîd, Karadeniz Boğaz Yamakları, Hüccet-i Şer‘iyye.

PDF