Tarık ÖZCAN, Sema ORUÇ

CUMHURİYET DÖNEMİ (1923-1938) TÜRK ROMANINDA KADIN İMGESİ: KAFESİN ARDINDAN KUR(T)ULUŞA

Türk edebiyatının genel seyrine bakacak olursak kadın imgesinin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel değişimlere uygun bir biçimde edebi metinlerin dünyasında yer aldığı görülür. Destan dönemi metinlerinde daha aktif bir kimlikle karşımıza çıkan kadın imgesi, İslami Türk edebiyatıyla birlikte toplumdan soyutlanarak Şark’ın ezeli ve ebedi Leyla figürüne dönüşür. Ancak evde ve sokakta durum böyle değildir. Erkeğin hâkimiyet alanında mahkûm olmuş bir kadın imgesi söz konusudur. Bu kadın imgesi, Tanzimat Dönemi romanlarında da kafesten kurtulamamıştır. Cumhuriyet yönetimi, bir önceki dönemden kadınlarla ilgili bir dizi olumsuzluğu devralmış ve kadının bu içler acısı halini değiştirmek üzere edebiyatçılara önemli sorumluluklar vermiştir. Cumhuriyet Kuruluş Dönemi Türk Romanı, bu nedenle kadının varoluş sorununu irdeleyen ve çözümler üreten önemli görevleri yerine getirmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kadın, Varoluş Sorunu

PDF

___

Adıvar, Halide Edip (2000), Vurun Kahpeye, Özgür Yayınları, İstanbul. (1973), Zeyno’nun Oğlu, Remzi Kitabevi, İstanbul (2008), Sinekli Bakkal, Can Yayınları, İstanbul. Albayrak, Sadık (2002), Meşrutiyet İstanbul’unda Kadın ve Sosyal Değişim, Yeditepe Yayınevi, İstanbul. Güntekin, Reşat Nuri (1974), Yeşil Gece, İnkılap ve Aka Kitabevleri, İstanbul. (2016), Yaprak Dökümü, İnkılap Kitabevi, İstanbul. Gürpınar, Hüseyin Rahmi (1968), Kokotlar Mektebi, Başaran Matbaası, İstanbul. (1983), Acı Gülüş (Tebessüm-i Elem), Atlas Kitabevi, İstanbul. (2003), Muhabbet Tılsımı, Özgür Yayınları, İstanbul. Has-Er, Melin (2000), Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara. İnan, A. Afet (1993), Mustafa Kemal Atatürk’ün Karlsbad Hatıraları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. Jale Parla, Sibel Irzık (2017), Kadınlar Dile Düşünce- Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet, İletişim Yay., İstanbul. Kacıroğlu, Murat (2008), Millî Mücadele ve Erken Dönem Cumhuriyet Dönemi, Kriter Yayınları, Kandiyot, Deniz (2015), Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar (Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler), Metis Yayınları, İstanbul. Kanter, Beyhan (2016), “Halide Edib Adıvar’ın Romanlarında Eril Tahakkümün Sınırında Gezinen Kadınlar”, Asos Journal , Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Prof. Dr. İbrahim Kavaz Özel Sayısı, Yıl: 4, S. 24, ss. 84-94. Karaosmanoğlu, Yakup Kadri (2016), Ankara, İletişim Yayınları, İstanbul. Kurnaz, Şefika (2015), Yenileşme Sürecinde Türk Kadını (1839-1923), Ötüken Yayınları, Ankara. Parla, Jale (1990), Babalar ve Oğullar (Tanzimat Romanın Epistemolojik Temelleri), İletişim Yayınları, İstanbul. Safa, Peyami (1972), Şimşek, Ötüken Neşriyat, İstanbul. (1977), Mahşer, Ötüken Neşriyat, İstanbul. (1997), Bir Tereddüdün Romanı, Ötüken Neşriyat, İstanbul. (1998), Canan, Ötüken Neşriyat, İstanbul.