Retikuloperitonitis Travmatika Olgularında Artan Ağrı Duyarlılığının Belirtisi: Ağız Şapırdatma
Bu çalışma, ineklerde akut retikuloperitonitis travmatika (RPT)'nin tanısında Diernhofer'in yumruk deneyinin modifiye edilerek uygulanmasıyla saptanan "ağız şapırdatma"nın artan ağrı duyarlılığının ifadesi olarak değerlendirilmesini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, değişik zamanlarda Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniği'ne muayene ve tedavi için getirilen ve değişik ırk ve yaşta 12 adet akut RPT'li inek kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan hasta hayvanların sahiplerinden anemnez alındıktan sonra, önce genel klinik muayeneleri (vücut sıcaklığı, solunum ve kalp frekansı ile rumen hareketleri) ve daha sonra sistemik muayeneleri yapılmıştır. RPT tanısı konan hastalar operasyona sevk edilmiştir. Hastalığın tanısı anemnez, klinik bulgular, yabancı cisim ağrı deneyleri (Sırttan sıkma deneyi, Kalchschmidt'in bölge deneyi, Götze'nin sopa deneyi ve Modifiye Diernhofer'in yumruk deneyi), endometaloskopi (Hauptner'in dedektörü ile) ve total lökosit sayımıyla konmuştur. RPT tanısı konan hastaların operasyonları aynı fakültenin cerrahi kliniğinde yapılmıştır. Hastalarda vücut sıcaklığı, solunum frekansı, kalp frekansı, beş dakikadaki rumen hareketleri sayısı ve total lökosit sayısı ortalama değerleri ile standart sapmalarının sırasıyla; 39.71±0.45?C, 46.00±13.05 /dk, 91.33±10.76 /dk ve 5.08±1.38 /5 dk ve 11666.67±1424.04 /mm3olduğu belirlenmiştir. Rumen hareketlerinin kontraksiyon gücünün zayıf olduğu, ağrı deneyleri ve endometaloskop ile muayenelerin (++-) ile (+++) arasında pozitif sonuç verdiği saptanmıştır. Diernhofer'in tarafımızdan modifiye edilerek uygulanan ağrı deneyinde tüm olgularda ağrının belirtisi olarak "ağız şapırdatma" gözlenmiştir. Bu olgularda yapılan rumenotomi operasyonlarının tümünde batık yabancı cisim (tel, çivi, enjektör iğnesi, yorgan iğnesi) saptanmıştır Sonuç olarak; akut RPT olgularında yabancı cisim ağrı deneylerinden Diernhofer'in yumruk deneyinin modifiye edilerek uygulanması esnasında saptanan "ağız şapırdatma"nın ağrının ifadesi olarak değerlendirilebileceği ve hastalığın tanısında faydalı olacağı kanısına varılmıştır.
Symptom of Increased Pain Susseptibilty in Reticuloperitonitis Traumatica Cases: Smacking Mouth
This study was conducted to evaluate the effect of Diernhofer's modification of the punch test onthe acute reticuloperitoneal traumatica (RPT) in cows as an expression of increased pain sensitivityof "mouth sneezing".In the study, 12 acute RPT cows of different races and ages were used for examination andtreatment at Fırat University Veterinary Faculty Internal Diseases Clinic at different times.After anamnesis taken from the owner of the patients, clinical (body temperature, respiratory andhearth rate and rumen movement) and systemic examination were performed. The patientsdiagnosed as RPT were directed to surgery.The disease was diagnosed by foreign object pain test (Ridge constriction probe, Kalchschmidtprobe Götze probe, fist probe of modified Diernhofer), endometaloscopy (with dedector ofHauptner) and total leucoyte count. Operation of the patients were carried out at the surgerydepartment of Fırat University.Body temperature, respiratory and hearth rate, rumen movements in five minutes and totalleucocyte count were 39.71±0.45?C, 46.00±13.05 /min and 91.33±10.76 /min, 5.08±1.38 / 5 minand 11666.67±1424.04 /mm3, respectively.It was determined that contraction rate of rumen was low, pain tests and examination withferroskop were positive between (++-) and (+++). Smacking mouth were seen in all cases assymptom of pain. During operation; foreign objects were seen in all cases with smacking mouth.As a result; in the case of acute RPT, it came to the conclusion that foreign body pain tests can beevaluated as a painful expression of "mouth sneezing" determined during the application ofDiernhofer's modification of the punch test and will be helpful in diagnosing the disease.
___
- 1. Akın F. Sığırlarda reticulo-peritonitis traumatica ile ilgili bozukluklar ve bunların operatif yolla sağaltımı. AÜ Vet Fak Derg 1977; 3: 444-464.
- 2. Karademir B, Çitil M. 1996-2000 yılları arasında Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğine getirilen RPT'li sığırların istatistiksel değerlendirilmesi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg 2001; 7: 163-167.
- 3. Kennerman E, Yılmaz Z, Şentürk S. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğine getirilen sığır ve koyunların değerlendirilmesi (1990-2000). Uludağ Üniv J Fac Vet Med 2003; 22: 19-25.
- 4. Özba B, Gökçe G, Irmak K, ve ark. Sığırlarda akut RPT olgularının sağaltımı ve önlenmesinde mıknatıs kullanımının önemi. Kafkas Üniv Vet Fak 1997; 3: 157-160.
- 5. Sekin S, Voyvoda H, Ağaoğlu ZT, Karaca M. YYÜ Veteriner Fakültesi İç Hastalıklar Kliniğine Van ve çevresinden 1992-97 yılları arasında getirilen hayvanlarda saptanan hastalıkların genel analizi. YYÜ Vet Fak Derg 1996; 7: 106-109.
- 6. Dabak M, Gül Y, Yılmaz K, Özdemir H, Elitok B. Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniği'ne 1989-1998 yılları arasında getirilen hayvanların iç hastalıkları yönünden genel analizi. FÜ Sağ Bil Derg 2001; 15: 39-44.
- 7. Can R, Gül Y, Yılmaz K, Aksoy G, Özdemir H. Kliniğimize 1972-1988 yılları arasında getirilen hayvanların iç hastalıkları yönünden genel analizi. Elazığ Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Dergisi 1988-1989; 1-2-3: 12-21.
- 8. Gül Y, İssi M. Evaluation of glutaralaldehyde test andamount of rumen contentchlorine in cases of vagal indigstion (Hoflund syndrome) due to reticuloperitonitis traumatica. Veterinarski Arhiv 2009; 79: 351-360.
- 9. Yüreklitürk O. Elazığ Bölgesi Sığırlarında RetikuloPeritonitis Traumatica'nın Şirurjikal Yöntemle Sağıtımı Üzerine Çalışma. Doktora Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, 1978.
- 10. Dirksen G, Gründer H-D, Stöber M. Innere Medizin und Chirurgie des Rindes. 5. Aufl., Stuttgart: Parey, 2006.
- 11. Gül Y. Geviş Getiren Hayvanların İç Hastalıkları (Sığır, Koyun-Keçi). III. Baskı, Malatya: Medipres Matbaacılık Ltd Şti, 2012.
- 12. Rossow N, Horvath Z. Innere Krankheiten der Haustiere. I: Organkrankheiten. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 1985.
- 13. Anonim. "Traumatic reticuloperitonitis (Hardware disease, traumaticgastritis". http://www.merckvetmanual.com/mvm/digestive_system/di seases_of_the_ruminant_forestomach/traumatic_reticulope ritonitis.html/07.04.2016.
- 14. Klee W. "Pansenazidose. Ausgewaehelte Kapitelaus dem Gebiet der Inneren Medizin und Chirurgie der Rinder". http://www.rinderskript.net/ skripten/Vorlessk.pdf-Similar/ 06.11.2012.
- 15. Rossow N. Innere Krankheiten der Landwirtschaftlichen Nutztiere. Jena: VEB Gustav Fischer Verlag, 1984.
- 16. Dirksen G, Gründer H-D, Stöber M. Die klinische Untersuchungen des Rindes. 4. Aufl., Stuttgart: Enke Verlag, 2012.
- 17. Jaksch W, Glawisctnig E. Klinische Propeadeutik der inneren Krankheiten und Hautkrankheiten der Haustiere. Berlin, Hamburg: Verlag Paul Parey, 1981.
- 18. İmren HY. Veteriner İç Hastalıklarına Giriş. 2. Baskı, Ankara: Medisan, 1997.
- 19. Güther M. Lehrbücher für Veterinearingenieure. Leipzig: S. Hızel Verlag, 1979.
- 20. Nikow SW. Untersuchungen über die traumatische Reticuloperitonitis beim Rind. M-hefte Vet Med 1955; 17: 385-391.
- 21. Athar H, Mohindroo J, Singh K, Asehwani Kumar CS. Clinical, haematobiochemical, radiographic and ultrasonographic features of traumatic reticuloperitonitis in bovines. Indian Journal of Animal Sciences 2010; 80: 608- 612.
- 22. Bozukluhan K, Gökçe Hİ. Retikuloperitonitis travmatika (RPT) ve perikarditis travmatika (PT)'lı sığırlarda klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin araştırılması. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2007; 4: 97-106.
- 23. Ghanem MM. A comparitive study traumatic reticuloperitonitis and traumatic pericarditis in Egyptian cattle. Turk J Vet Anim Sci 2010; 34: 143-153.
- 24. Hajighohramani S, Ghane M. Traumatic reticuloperitonitis in cattle of Khorramabad (Center of Lorestan Provenience, West of Iran). Global Veterinaria 2010; 5: 135-139.
- 25. Kılıç E, Cihan M, Özaydın İ, Özba B, Arancı A. Sığırlarda retikulumda bulunan metalik yabancı cisimlerin mıknatıslı sonda ile uzaklaştırılması: 180 Olgu (1998-2002). Kafkas Üniv Vet Fak Derg 2002; 8: 17-21.
- 26. Ok M, Aslan V. Retiküloperitonitis traumatikalı sığırların teşhis ve prognozunda kan proteinleri ve glutaraldehit testin önemi. Vet Bil Derg 1994; 10: 90-95.
- 27. Stöber M. Beitragzur Diagnose der Reticuloperitonitis traumatica des Rindes; die Betastung der Lüftröhre alse infaches Hilfsmittel zur Feststeltung des schmerzhaften Stöhnens bei den Fremdkörperproblem. Dtsch Tieraerztl Wsch 1976; 68: 497-498.
- 28. Radostits OM, Mayhew IG, Houston DM. Veterinary Clinical Examination and Diagnosis. First Edition, London, Edinburgh, New York, Oxford, Philadelphia, St Louis, Sydney, Toronto: WB Saunders, 2005.