Nazmi GÜR, Eyüp BAĞCI, Ahmet ŞAHİN, Nihat MANTAR

Lathyrus sativus L. ve L. hirsutus L. (Fabaceae/Leguminosae) türleri üzerinde morfolojik, palinolojik ve anatomik bir çalışma

Bu araştırmada, Lathyrus L. (Fabaceae) cinsine ait Cicercıda (Medik.) Gren. & Godr. seksiyonundan Lathyrus sativus L. ve L. hirsutus L. türlerinin morfolojik, palinolojik ve anatomik özellikleri kalitatif ve kantitatif olarak incelenmiştir. İncelenen iki Lathyrus türüne ait örneklerin polen tipi trikolporat, polen şekli suboblat olarak saptanmıştır. İki tür arasında bazı morfolojik ve morfometrik farklılıklar bulunmakla beraber genel olarak polen ve anatomik özellikler bakımından önemli farklar saptanmamıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular karşılaştırmalı olarak türlerin sitematiğine katkıda bulunmak amacıyla birbirleriyle ve cins üyeleri ile tartışılmıştır.

A morphological,palynological and anatomical study on Lathyrus sativus L. ve L. Hirsutus L. (Fabaceae/Leguminosae).

In this study, anatomical, morphological and palynological features of Lathyrus sativus L. and L. hirsutus L. from Cicercıda (Medik.) Gren & Godr. Section belonging to genus Lathyrus (Fabaceae) were investigated qualitatively and quantitatively. The pollen type of studied species were determined as trycolporate and pollen shape was suboblate. However, there are some morphological and morphometrical differences in both species, in general, significant differences are not determined in view of pollen and anatomic features. The findings obtained from the study were discussed with each other and other Lathyrus taxa comparatively.

PDF

___

1. P. H.Davis, Flora of Turkey and East Aegean Island, 3, 328-369, Edinburgh University Press, 1970.
2. P. H. Davis, Flora of Turkey and East Aegean Island, 10, 125-126, Edinburgh University Press, 1988.
3. A. Güner, N. Özhatay,T. Ekim ve K.H.C. Başer, Flora of Turkey and East Aegean Island, Vol.11 suppl. ,Edinburgh University Press, 2000.
4. G. Ladizinsky, Pulse domestication before cultivation. Econ. Bot., 41, 60-65, 1987.
5. M. E. Kislev, Origin of the cultivation of Lathyrus sativus and L. cicera (Fabaceae). Econ. Bot., 43, 262-270, 1989.
6. D. Zohary, Pulse domestication and cereal domestication: How different are they ? Economic Botany, 43, 31-34, 1989.
7. K. Yamamoto, T. Fujiwara ve L. Blumenreich, Karyotypes and Morphological Characteristics of Some Species in the Lathyrus L., Japan J. Breed., 34, 273-284, 1984.
8. C. G., Campbell, R.B. Mehra, S.K. Agrawal, Y.Z. Chen. A.M. Abd el-Moneim, H.I.T. Khawaja, C.R., Yadov, J.U., Tay ve W.A., Araya, Current status and future strategy in breeding grasspea (Lathyrus sativus). Euphytica, 73, 1, 167, 1994.
9. C. Asmussen ve A. Liston. Chloroplast DNA characters, phylogeny, and classification of Lathyrus (Fabaceae). American Journal of Botany, 85,3, 387-401, 1998.
10. X. Wang, T.D.,Warkentin, C.J. Briggs, B.D. Oomah, C.G. Campbell ve S. Woods. Total phenolics and condensed tannins in field pea (Pisum sativum L.) and grass pea (Lathyrus sativus L.), Euphytica, 101,1, 97-102, 1998.
11. H. Evren, A. Şahin ve D. Çobanoğlu, Lathyrus nissolia L. (Fabaceae)’nın Morfolojik ve Sitolojik Özellikleri, Tr. J. of Botany, 18, 367-374, 1994.
12. K.H.C. Başer, G. Tümen, H. Çakır ve A. Kaya, Balıkesir Kazdağı Yöresinde çay olarak kullanılan bitkiler üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Palinolojik Çalışmalar. I. Sideritis perfoliata L., S. athoa Papankolaou & Kokkini, S. dichotoma Huter. XI. Ulusal Biyoloji Kongresi, Botanik bild., 53-73, 1992.
13. H. Özçelik, G. Ay ve M. Öztürk, Ankyropetalum gypsophiloides Fenzl (Caryophyllaceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Araştırmalar. XI. Ulusal Biyoloji Kongresi, Botanik bild., 233-249, 1992.
14. S. Erken ve H. Malyer, Türkiye Aristolochia L.Türlerinin Morfoloji ve Anatomileri üzerinde Araştırmalar. Ot sistematik Botanik Dergisi, 5,2, 53-67, 1998
15. R.P. Woodehouse, Pollen Grains, Hafner press., New york, 1935.
16. N. Mantar, H. Genç, A. Şahin, E. Bağcı, Elazığ Yöresinde Yayılış Gösteren Lathyrus Inconspıcuus L.Ve L. Vınealıs Boıss & Noe ‘ in Morfolojik, Anatomik Ve Palinolojik Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Universitesi, Fen Bilimleri Dergisi, 6(1), 159-174. 2002
17. N. Mantar, E. Bağcı, A. Şahin ve D. Çobanoğlu, Lathyrus annuus L. ve L. cicera L Türlerinin Morfolojik, Anatomik ve Palinolojik Yönden Araştırılması. Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Derg., 13, 2, 67-78, 2001.
18. A. Şahin, H. Genç, ve E. Bağcı, Cytotaxonomic Investigation on Some Lathyrus L. Species Growing in West Mediterranean and Southern Aegean Regions I. Acta Botanica Hungarica, 41, 1-4, 229-241, 1998.
19. A. Şahin, H. Genç ve E. Bağcı, Cytotaxonomic Investigations on Some Lathyrus L. Species Growing in West Mediterranean and Southern Aegean Regions II. Acta Botanica Gallica, 147, 3, 243-256, 2000.
20. N. Küreli, Türkiyedeki Astragalus L. cinsine ait Dasyphyllium Bunge Seksiyonunun Palinolojik Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniv, Fen Bilimleri Dergisi, 1992.
21. G. Erdtman, Pollen and Spore Morphology/ Plant Taxonomy. An Introduction to Palynology II. Almqvist & Wiksel /Stockolm, 1957.
22. J.J. Skvarla, Rapid preparation of pollen at spore exines for electron microscope. Stain Tech. 43, 3, 139-144, 1968.
23. M. Lavin, M. ve A. Delgado, Pollen brush of Papilionoideae (Leguminosae) morphological variation and systematic utility. Amer. J. of Bot., 77, 10, 1294-1312, 1990.
24. S. Yentür, Bitki Anatomisi. İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi Yayınları, No: 191 İstanbul, 1993.
25. A.M. Chowdurry ve A.E Slinkard, Genetic diversity in grasspea (Lathyrus sativus L.), Genetic Resources and Crop Evolution, 47, 163-169, 2000.
26. E.A. Bell, Amino acids and related compounds, In comparative Phytochemistry (T Swain, ed.,) 195-209, Academic press, London and New York, 1966.
27. E. Bağcı, H. Genç ve A. Şahin, A Chemotaxonomic Study on Some Lathyrus L. (Fabaceae) Species, A chemotaxonomic Approach. Pakistan J. of Biological Sci., 4,7, 272-274, 2001.