Türkiye ve Orta Asya Cumhuriyetleri İmalat Sanayi Ticaretinin Analizi* Özet
Özet Ülke ekonomilerinin tarımsal yapıdan sanayi yapısına geçiş aşamaları daha çok sanayi kesiminin ilk aşaması olan montaj sanayi ile başlamıştır. Dış ülkelerden ucuza tedarik edilen ara malı ve yatırım malı gibi sanayi sektörünün temeli nite- liğinde olan mal ve hizmetlerin ülke içerisinde üretilmeye başlanması gelişen sa- nayinin önemli adımlarından birisi olarak gösterilmektedir. İmalat sanayi içerisin- de kullanılan ara ve yatırım malı ithalat oranlarının değişimi de ülke ekonomile- ri açısından önem arz etmektedir. İmalat sanayi, sanayi sektörünün sürükleyici- lerinden birisi olup katma değer fazlası sağlaması açısından önemlidir. Teknolo- jideki hızlı değişim dünya ekonomisinde dış ticareti daha kolaylaşmış ve serma- ye hareketlerinin öneminin daha çok ortaya çıkmasıyla ülkeler arasında ekono- mik sınırlar ortadan kalkmış ve mal-hizmet, sermaye dış ticareti hız kazanmış- tır. Özellikle 1990 sonrası iki kutuplu dünya düzeninin ortadan kalkmasıyla pi- yasa ekonomisi rejimine geçiş ve finansal serbestleşme pek çok ülkenin birbi- riyle bağlantılı hale gelmesine sebep olmuştur. Çalışmada başta Türkiye olmak üzere; Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Özbe- kistan gibi Orta Asya Cumhuriyetleri arasında gerçekleşen ara malı ithalatı ve imalat sanayi ihracatı kalemleri incelenmiştir. BEC (Broad Economic Categories- Geniş Ekonomi Sınıflandırması) grubuna göre Türkiyenin Orta Asya Cumhuri- yetlerinden gerçekleştirdiği ara malı ithalatı, ISIC (International Standard Indust- rial Classification-Uluslararası Standart Sanayi Sınıflandırması) sınıflandırması- na göre Orta Asya Cumhuriyetlerinin Türkiyeden gerçekleştirdikleri imalat sana- yi malı ihracatı arasında 2002-2012 döneminde oluşan ilişki panel veri analizi ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Türkiye ekonomisinin özellikle işlenme- miş ara malları ithalatında bağımlı olduğu ortaya koyulmuştur.
Analysis of Intra-industry Trade for Manufacturing between Turkey and Central Asian Countries
Abstract The transition from an agricultural economy to an industrial economy starts with the assembling industry. Its an important milestone as there is an initiation of industrial production when countries get cheap intermediate and capital goods from the rest of the world and assemble them. The changes of the share in the imported goods of intermediate goods and capital goods used in the manufactu- ring industry are very important too. Manufacturing industry is important because its the leading industry for value added. With rapid technological changes, fore- ign trade is getting easier and with the emphasis on the capital movements, fron- tiers between countries have disappeared and foreign trade of goods and servi- ces and capital has gained a momentum, especially after 1990s, the collapse of the USSR. In this study, we investigated the imports of intermediate goods and the exports of manufacturing goods between Turkey and Central Asian countri- es like Azerbaijan, Kyrgyzstan, Kazakhstan, Turkmenistan, Tajikistan and Uzbe- kistan. We try to find out the relationship between the imports of Turkish interme- diate goods and the exports of Turkish manufacturing goods with BEC and ISIC classification.
___
- ARELLANO, Manuel; (2003), Panel Data Econometrics, Ox- ford University Press.
- BALTAGI, Badi; (2005), Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley and Sons Ltd..
- BARBIERI, Laura; (2006), Panel Unit Root Tests: A Review, Quaderni del Dipartimento di Scienze Economiche e Sociali, Serie Rossa, n.43, Universita Cattolica del Sacro Cuore, Piacenza.
- CHENG, Hsaio; (2003), Analysis of Panel Data, Cambridge University Press. CHOI, In; (2001), Unit Root Tests for Panel Data, Journal of International Money and Finance, ERLAT, Haluk; (2008), Panel Data: A Selective Survey, Lec- tures Notes.
- GUJARATI, Damodar; (2005), Temel Ekonometri, McGraw Hill Publishing, Çev. Ü. Şenesen, G.
- GÜLOĞLU, Bülent, İSPİR, Serdar, Panel Veri Analizi Ders Notları, Pamukkale Üniversitesi, IM Kyung So, PESARAN M.Hashem ve SHIN Yongcheol; (1997), Testing For Unit Roots in Heterogenous Panels, University of Cambridge, Department of Applied Economics.
- KADDOUR, Hadri, YAO, Rao; (2008), Panel Stationary Test with Structural Breaks, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Department of Econmics, University of Oxford, vol.70(2).
- LEVIN, Andrew, LIN, Chien-Fu, CHU; (2002), Chia-Shang James, Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties, Journal of Econo- metrics, 108-1.
- MADDALA, Gangadharrao Soundalyarao, WU, Shaowen; (1999), A Comparative Study of Unit Root Tests with Panel Data a New Simple Test, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Special PAZARLIOĞLU, Vedat, KİREN GÜRLER, Özlem; (2007), Telekomünikasyon Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Panel Veri Yaklaşımı, Finans, Politik-Eko- nomik Yorumlar, 44(508). WOOLDRIDGE, Jeffrey M.; (2005), Introductry Econometrics, MIT Pres.
- KONCA, K.A.; (2011), T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, G. A. Azizova Rınok Truda Azerbaycana. Baky: Elm, 20015. 303 s.
- KOYCUEV T. Postsovetskaya Prestroyka: Teoriya, İdeologiya, Realii. İzbrannoe sobranie coçineniy: Tom II. B.:Tses pri PKR, OO «Ekonomistı za reformu», 2007. S.:188,
- KOYÇUYEV Turar; (2005), Sovyet Sonrası Yeniden Yapılanma: Teori,İdeoloji, Realiteleri, Çev. Seyfullah ÇEVİK ve Cıldız OSMONALİYEV. Bişkek: İlim Yayınevi.
- MUSAEVA D. A. Teoriya i praktika ekonomiki perehodnovo perioda. Bişkek: İlim, 2008. Natsionalniy statiçeskiy komitet Kırgızskoy Respubliki, 2013 g. Türkiye İstatistik Kurumu, Dış Ticaret İstatistikleri 2013,_____tuik. gov.tr>
- ISSN: 1307-7112
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1963
- Yayıncı: İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler
Türkiye'de Konut Fiyatları Dinamiklerinin Dalgalanma Etkisi Hipotezi Çerçevesinde Analizi Özet
SİNEM GÜLER KANGALLI UYAR, NİHAL YAYLA
BÜLENT ÇEKİÇ, MİNE ÖMÜRGÖNÜLŞEN
Türkiye'de Eğitimin Bireysel Getirisi: 1988-2008
MUHAMMET OĞUZHAN YALÇIN, Nevin GÜLER DİNÇER
Türkiye ve Orta Asya Cumhuriyetleri İmalat Sanayi Ticaretinin Analizi* Özet