KARBON EMİSYON İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Bu çalışmada öncelikle karbon muhasebesi kavramı tanımlanmış, Türkiye’nin imzaladığı sözleşme ve protokoller, yayınlanan kanun, yönetmelik, tebliğler makro ve mikro ölçekte açıklanarak, ülkemizin karbon muhasebesi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan karbon emisyonunun izlenmesi ve raporlanmasına ilişkin “Doğrulama Ve Yetkilendirme Tebliği Doğrulama Kılavuzu” nda uygulama aşamaları incelenmiştir. Ardından karbon muhasebesi kavramı; Uluslararası Muhasebe Standartları (IAS) kapsamında, “TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar” Standardı, “TMS 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması” Standardı”, “TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar Standardı” ve Tekdüzen Hesap Planı çerçevesinde ilgili düzenlemelere yer verilmiştir. Karbon muhasebesine ilişkin muhasebe kaydı yapılarak çalışma sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Karbon Muhasebesi, Karbon Piyasası, Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları

PDF

___

Haupt, M. ve Ismer, R. (2011).Emissions Trading Schemes under IFRS - Towards a “true and fair view, Carbon Pricing for Low-Carbon Investment Project, Ocak.
Hespenheide, E., Pavlovsky, K., McElroy,M. (2010), Accounting for sustainability performance: Organizations that manage and measure sustainability effectively could see benefits to their brand and shareholder engagement and retention as well as to their financial bottom line, Financial Executive , 26 (2), 52-58.
Korkusuz, M. ÇOB İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı Proje Ekibi, Türk Vergi Kanunları ve Diğer İlgili Mevzuat Hükümleri Kapsamında Karbon Ticaretinin Vergilendirilmesi, http://iklim.cob.gov.tr/iklim/Files/karbon%20ticaretinin%20vergilendirilmesi.pdf
Romic, V. (2010). Development of Emission Rights and Their Accounting. Yüksek Lisans Tezi, University of Ljubljana Faculty of Economics, Eylül.
Seyyah, T. (2019). Karbon Piyasalarına Hazırlık Ortaklığı (PMR) Türkiye Projesi, Piyasa Temelli Mekanizmalar ve Politika Seçenekleri, Nisan.
Watson, C. (2009). Forest carbon accounting: overview & principles. UNDP: CDM Capacity Development in Eastern and Southern Africa. http://content-ext.undp.org/aplaws_publications/2108672/Forest_Carbon_Accounting_Overview_Principles.pdf
Werner Sinn, H. (2016). Yeşil Paradoks: Küresel Isınmaya Arz Yanlı Yaklaşım, Koç ÜniversitesiYayınları: İstanbul, 2016.
Corporate Social Responsibility For All Project Turkey Sustainability Reporting National Review Report, (2016),Şubat. http://tisk.org.tr/en/wp-content/uploads/2016/04/CSR.pdf
GİB, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Çerçevesinde Vergilendirme Esasları, https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/CifteVergilendirme/cifte_vergilendirme.htm
GİB, Hesap Planı Açıklamaları, https://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/eski/muhsisteb1ekmuh5c.htm
GRI Standards, GRI 305: Emissions 2016. https://www.globalreporting.org/standards/media/1012/gri-305-emissions-2016.pdf /
IFRIC 3: Emission Rights. (2004). https://www.iasplus.com/en/standards/ifric/ifric3
INDC. (2015). Republic of Turkey Intended Nationally Determined Contribution https://www4.unfccc.int/sites/submissions/indc/Submission%20Pages/submissions.aspx
KGK. (2005). TMS 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TMS/TMS_20_2018.pdf
KGK. (2006). TMS 38 Maddi Olmayan Duran varlıklar Standardı https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2011Seti/TMS38.pdf
Kyoto Protocol Reference Manual. (2008). https://unfccc.int/resource/docs/publications/08_unfccc_kp_ref_manual.pdf
OECD Çevresel Performans İncelemeleri: Türkiye (2019).http://www.oecd.org/environment/country-reviews/Highlights-Turkiye-2019-TURKISH-WEB.pdf
OECD, Model Tax Convention on Income and on Capital, Condensed Version, (2017). 21 Kasım. https://read.oecd-ilibrary.org/taxation/model-tax-convention-on-income-and-on-capital-condensed-version-2017_mtc_cond-2017-en#page1
T.C. Resmi Gazete. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (02.04.2015) Sera Gazı Emisyon Raporlarının Doğrulanması ve Doğrulayıcı Kuruluşların Yetkilendirilmesi Tebliği. (29314 Sayılı).
T.C. Resmi Gazete. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (02.12.2017 ) Sera Gazı Emisyon Raporlarının Doğrulanması Ve Doğrulayıcı Kuruluşların Akreditasyonu Tebliği. (30258 Sayılı).
T.C. Resmi Gazete. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2018). Türkiye’de Karbon Fiyatlandırma Politikalarının Uygulanması Karbon Piyasalarına Hazırlık Ortaklığı (PMR) Türkiye Projesi, Aralık.
T.C. Resmi Gazete. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, (31.05.2017). ( 30082 Sayılı).
T.C. Resmi Gazete . Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (22.07. 2014) Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi Ve Raporlanması Hakkında Tebliğ. (29068 Sayılı).
T.C. Resmi Gazete. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı , (17.05.2014) Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında Yönetmelik. (29003 Sayılı)
T.C. Dışişleri Bakanlığı, Kyoto Protokolü http://www.mfa.gov.tr/kyoto-protokolu.tr.mfa
T.C. Resmi Gazete. Gelir İdaresi Başkanlığı (26.09.2017). Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Genel Tebliği (Seri No:4, 30192 sayılı).
T.C. Resmi Gazete. Yasalar. (4/1/1961 ) 213 No’lu Vergi Usul Kanunu. (3475 sayılı), www.mevzuat.gov.tr
TÜİK, Sera Gazı Emisyon İstatistikleri, http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=HGhmbZvLCLyL276sl4hT1lLgxCST0d%20Fz7gK4LqYL2RsdF1Frqv2!495476017?id=27675
UNFCC. (1998). http://enb.iisd.org/climate/ba/