Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Isı ve Sıcaklık Bilgilerine Dayalı Grafik Anlama ve Yorumlama Düzeylerinin Belirlenmesi

Bu araştırmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının ısı ve sıcaklık konusundaki bilgileri çerçevesinde grafik anlama ve yorumlama düzeylerinin belirlenmesidir. Örneklem olarak, Kırıkkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı’nda 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören toplam 95 öğretmen adayı seçilmiştir. Adayların seçilmesinde, olasılık temelli örnekleme çeşitlerinden tabakalı ve tesadüfi küme örneklemesi kullanılmıştır. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden gelişimsel bir durum çalışmasıdır. Verilerin elde edilmesinde 10 tane açık uçlu test maddesi kullanılmıştır. Veriler, betimsel analiz ile incelenerek tablolar ve sütun grafikleri oluşturulmuştur. Çalışmada, öğretmen adaylarının bir kısmının verilen soruları cevaplarken ısı ve sıcaklık grafiğini etkili bir şekilde kullanamadıkları, grafikte belirlenen bölgelerdeki fiziksel hâllerin tespit edilmesinde zorlandıkları, ısı ve sıcaklıkla ilgili kavramları tam olarak hatırlayıp yorumlayamadıkları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara dayalı olarak, bu durumun iyileştirilmesine katkı sağlayacak öneriler sunulmuştur

Determining of Science Pre-service Teachers’ Graphic Understanding and Interpretation Levels in context of Heat and Temperature

The aim of this research is to determine the levels of pre-service science teachers’ graphical understanding and interpretation in context of heat and temperature. Sample of this study is comprised of 95 pre-service science teachers at 3rd and 4th years during spring semester of academic year of 2016-2017 at Kırıkkale University, Education Faculty, and Department of Science Education. In the selection of pre-service teachers, stratified and random cluster sampling methods were used. This research is a developmental case study of qualitative research methods. In obtaining the data, 10 open-ended test items were used. The obtained data were analyzed by content analysis and tables and column charts were produced. As a result, suggestions were made to contribute to the improvement of the situation

___

  • Abraham, M. R., Grzybowski, E. B., Renner, J. W. & Marek, E. A. (1992). Understanding and misunderstandings of eight graders of five chemistry concepts found in textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 29(2), 105-120.
  • Ayas, A. & Özmen, H. (1998). Asit-baz kavramlarının güncel olaylarla bütünleştirilme seviyesi: bir örnek olay çalışması. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Bildiriler Kitabı, s. 153-159, Trabzon.
  • Aydoğan, S., Güneş, B. & Gülçiçek, Ç. (2003). Isı ve sıcaklık konusunda kavram yanılgıları. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 111-124.
  • Ayvacı, H. Ş. & Durmuş, A. (2016). TGA yöntemine dayalı laboratuvar uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının “ısı ve sıcaklık” konusunda akademik başarılarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 101-118.
  • Başer, M. & Çataloğlu, E. (2005). Kavram değişimi yöntemine dayalı öğretimin öğrencilerin ısı ve sıcaklık konusundaki yanlış kavramlarının giderilmesindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 43-52.
  • Beichner, R. J. (1994). Testing students’ interpretation of kinematics graphs. American Journal of Physics, 62, 750-762.
  • Beler, Ş. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin fotosentez konusu ile ilgili grafikleri okumada ve yorumlamada karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Berg, C. A. & Philips, D. G. (1994). An investigation of the relationship between logical thinking and the ability to construct and interpret line graphs. Journal of Research in Science Teaching, 31(4), 323-344.
  • Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Üçyol Kültür Merkezi Yayınları, Trabzon.
  • Demirci, N. & Uyanık, F. (2009). Onuncu sınıf öğrencilerinin grafik anlama ve yorumlamaları ile kinematik başarıları arasındaki ilişki. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Dergisi, 3(2), 22-51.
  • Demircioğlu, G. (2007). Geçerlik ve Güvenirlik. E. Karip (Ed.), Ölçme ve Değerlendirme (s. 53-54) içinde. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
  • Demirel, Ö., Seferoğlu, S. & Yağcı, E. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
  • Doğanay, H. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri, Aktif Yayınevi, Erzurum.
  • Erbilgin, E., Arıkan, S. & Yabanlı, H. (2015). Çizgi grafiğini yorumlama ve oluşturma becerilerinin ölçülmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(2), 43-61.
  • Gabel, D. L. (1993). Introduction Science Skills, Prospect Heights, IL: Waveland Press, Inc.
  • Giancoli, D.C. (2009). Fen Bilimleri ve Mühendislik için Fizik, (G. Önengüt, Çev. Edt.), Akademi Yayıncılık, Ankara.
  • Gökulu, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “ısı, sıcaklık, hal değişimi” kavramlarını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 11(2), 300-314.
  • Gönen, S. & Akgün, A. (2005). Isı ve sıcaklık kavramları arasındaki ilişki ile ilgili olarak geliştirilen çalışma yaprağının uygulanabilirliğinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(11), 92-106.
  • Gültekin, C. (2014). Ortaöğretim öğrencileri ile üniversite öğrencilerinin hal değişimi, çözeltiler ve çözünürlük konuları ile ilgili grafik çizme, okuma ve yorumlama becerilerinin karşılaştırılması. Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Oruç, Ş. & Akgün, İ. H. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler 7. sınıf öğrencilerinin grafik okuma becerisini kazanma düzeyleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 51-58.
  • Özmen, H. (2003). Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirme düzeyleri. G.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317-324.
  • Polat, F. (2016). Ortaokul öğrencilerinin fen derslerinde kullanılan grafikleri okuma becerileri ve grafiklere yönelik görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
  • Saraç, H. (2017). 7E öğretim modeline göre hazırlanan materyallerin öğrencilerin ısı ve sıcaklık kavramlarını anlamalarına etkisi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 1-19.
  • Sarı Ay, Ö. & Aydoğdu, C. (2015). Maddenin halleri ve ısı konusunda kavram yanılgılarının giderilmesinde kavramsal değişim metinlerinin etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 99-111.
  • Tanrıkut, N. (2007). Görüyorum ve okuyorum, 1. Ulusal İlköğretim Kongresi, Ankara.
  • Tarakçı, F. (2016). Fen bilimleri öğretmen adaylarının grafik okuma, yorumlama ve hazırlama becerilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
  • Taşdemir, A., Demirbaş, M. & Bozdoğan, A. E. (2005). Fen bilgisi öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin grafik yorumlama becerilerini geliştirmeye yönelik etkisi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 81-91.
  • Uyanık, F. (2007). Ortaöğretim 10. sınıf öğrencilerinin grafik anlama ve yorumlamaları ile kinematik başarıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Wavering, M. J. (1989). The logical reasoning necessary to make line graphs. Journal of Research in Science Teaching, 26, 373-379.
  • Yayla, G. & Özsevgeç, T. (2015). Ortaokul öğrencilerinin grafik becerilerinin incelenmesi: Çizgi grafikleri oluşturma ve yorumlama. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1381-1400.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Yıldırım, N. & Birinci Konur, K. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya kavramlarını günlük hayatla ilişkilendirebilmelerine yönelik gelişimsel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 30, 305-323.
  • Young, H. D. & Freedman, R. A. (2009). Sears ve Zemansky’nin Üniversite Fiziği, (H. Ünlü, Çev. Edt.), Pearson Education Yayıncılık, Ankara.
  • Yurdabakan, İ. (2008). Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçlarının Nitelikleri, S.Erkan ve M. Gömleksiz (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (s. 56-58) içinde. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.