İslam Kelamcıları ve İbn Sina'ya Göre Bilginin İmkanı Sorunu ve Sofistler

The Problem of the Possibility of Knowledge and Sophists According to Islamic Theologians and Avicenna

The problem of the possibility of knowledge has been the most important problem in the study of epistemology form the Sophists up to the present. It's clear that the possibility of knowledge had been discussed and the objective of knowledge of reality had been denied for the first time by the Sophists, especially by Pratogoras and Gorgias. This negative attitute of the Sophists towards the validity of our knowledge was criticised by Socrates and Plato and Aristotle. After them, in Islamic world, theologians and Avicenna discussed the same problem and like forerunner, criticised the negative attitude of Sophists. This article which focuses on the possibility of knowledge has mainly two aims; the first one is analysing Islamic theologians and Avicenna's views about the problem of the possibility of knowledge and classifying Sophists and criticism of them. The second one is drawing attention to resemblance betwen theologians and Avecenna's views about possibility of knowledge and criticism of Sophists.

___

  • Aydın, Hasan. "İslam Ortaçağında Akıl Kavramı ve Akılcılık", İnsancıl Dergisi içinde, sayı: 100, İstanbul 1999.
  • Aydın, Hasan. "Postmodernizm, Dayandığı İlkeler ve Bilim Felsefesi", İnsancıl, Sayı: 188.
  • Aydın, Hasan. İslam Düşünce Geleneğinde Din-Felsefe ve Bilim, Naturel Yayınları, Ankara 2005.
  • Bağdadî, Usûl ed-Dîn, Dâr el-Fünûn İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1346/1928.
  • BâkiUânî, el-İnsâffîmâ Yecibu l'tikâduhü ve lâ Yecûzu el-Cehl bihî, tahkik: İmâd ed-Dîn Haydar, Kahire 1986.
  • Bâkillânî, et-Temhîdft er-Redd alâ el-Mülhide el-Mu'attılave er-Râfiza ve el-Havâric ve el-Mu'tezüe, neşr.: Dâr el-Fikrel-Arabiyy, Kahire 1947.
  • Capelle, Wilhelm. Sokrates'îen Önce Felsefe (Fragmalar-Doksograflar), çeviren: Oğuz Özügül, cilt: I, Kabala Yayınları, İstanbul 1991.
  • Cottingham, J.. Akılcılık, çeviren: Bülent Gözkan, Sarmal Yayınları, İstanbul 1995.
  • Cüveynî, el-îrşâd ilâ Kavâti' el-Edillefî Usûl el-1'tikâd, tahkik: Muhammed Yûsuf Mûsâ ve Ali Abd el-Mun'im Abd el-Hâmîd, Mısır 1950.
  • Dağ, Mehmet. "Eş'ari Kelâmında Bilgi Problemi", AÜİFİİE Yayınları, sayı: 4, AÜ Basımevi, Ankara 1980.
  • Dağ, Mehmet. "İslam Felsefesinin Bazı Temel Sorunları Üzerinde Düşünceler", OMÜİF Dergisi, sayı: 5, Samsun 1991.
  • Dağ, Mehmet. "Some Notes on Avicenna's Epistemology", Atatürk Supreme Council for Culture, Language and History Atatürk Culture Center Publications, no: 41, Series of Acts of Congresses and Symposiums, no: 1 (Acts of the International Sympasium on İbn Türk, Khwarezmi, Fârâbî, Beyrûnî and İbn Sînâ, Ankara, 9-12 September 1985), Ankara 1990.
  • Dahanani, Alnor. Kalâm and Hellenistic Cosmology, Harvard University, Cambridge 1991.
  • Dankel, Arda. Bilginin Temelleri, Metis Yayınları, İstanbul 1998.
  • el-Cabbâr, Kâdî Abd. el-Muğnî fi Ebvâb et-Tevhîd ve el-Adl (en-Nazar ve el-Ma'ârif), c.XII, tahkik: İbrahim Madkûr ve Tâhâ Huseyn, Kahire, tarihsiz.
  • el-Mâturîdî, Kitâb et-Tevhîd, neşr.: Fethullah Huleyf, İstanbul 1978.
  • en-Nesefî, Ebû el-Mu'in. Tabsîra el-Edillefi Usûl ed-Dîn, tahkik: Hüseyin Atay, cilt: I, DİB Yayınları, Ankara 1993.
  • Fahri, Macit. İslam Felsefesi Tarihi, çeviren: Kasım Turhan, İklim Yayınları, İstanbul 1992.
  • Gazâlî, Batiniliğin İçyüzü (Fedaih el-Bâtıniyye/el-Mustazhiri), çeviren: Avni İlhan, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1993.
  • Gazzâlî, Mâkâsıd el-Felâsife (Felsefenin Temel İlkeleri), çeviren: Cemaleddin Erdemci, Ankara 2001
  • Hoodboy, Pervez. İslam ve Bilim, çeviren: Eser Birey, Cep/Düşün Yayınları, İstanbul 1993.
  • Ihvân es-Sâfâ, Resâil el-Ihvân es-Sâfâ, cilt: I, tahkik: Butros el-Bustanî, Beyrut, tarihsiz.
  • İbn Fûrek, Mücerred Makâlât eş-Şeyh Ebî el-Hasan el-Eş 'ari, tahkik: Daniel Gımaret, Beyrut 1987.
  • İbn Sînâ, Kitâb eş-Şifâ, Metafizik, (çeviri ve orijinal metin bir arada, çev: E. Demirli-Ömer Türker), cilt: I, Litera Yayıncılık, İstanbul 2004.
  • İbn Sînâ, Kitâb eş-Şifa, Tabiiyyat, İlm en-Nefs, tahkik: A. H. Bin Abdullah, Prak 1957.
  • Kindî, Kitâb el-Felsefe el-Ölâ, Resail el-Kindî el-Felsefiyye, tahkik, Ebû Rîde, Kahire 1978.
  • Kring H. ve Baumgartner, H. M. "Bilgi Kuramı Tarihçesi", Günümüz Felsefe Disiplinleri, çeviren: Doğan Özlem, Ara Yayınları, İstanbul 1990.
  • Özcan, Hanefi. Mâturidî'de Bilgi Problemi, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1993.
  • Özlem, Doğan. Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul 1993.
  • Pezdevî, Ehli Sünnet Akaidi, çeviren: Ş. Gölcük, Kayman Yayınları, İstanbul 1988.
  • Plato. Ploto's Theory of Knowledge (The Theaetetus and the Sophist of Plato), İngilizceye çevirip şerheden: Francis Macdonald Cornford, Routledge and Kegan Paul, London 1970.
  • Reichenbach, Hans. "Probalitiy and Induction", An Introduction to Philosophical Inquiry, editör: J. Morgan's, Alfred A. Knof, New York, 1978.
  • Reichenbach, Hans. Bilimsel Felsefenin Doğuşu, çeviren: Cemal Yıldırım, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul 1993.
  • Thilly, Frank. Felsefe Tarihi, çeviren: İbrahim Şener, cilt: I, Sistem Yayıncılık, İstanbul 1995.
  • Turgutjhsan. Plüton'un Son Dönem Felsefesinde Bilgi Sorunu (Theaetetus'un Yeni Bir Yorumu), Bilgehan Matbaası, İzmir 1992.
  • Yıldırım, Cemal. Bilim Felsefesi, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul 1991.