Vegan Erkeklerin Beslenme Biçimleri Bağlamında Erkeklik İnşaları

Geçmişten günümüze kadar uzanan avcı erkek toplayıcı kadın miti ve erkekler et yer, kadınlar bitkisel beslenir kalıp yargısı beslenmedeki cinsiyetçi kodlara işaret etmektedir. Bu cinsiyetçi kodlar çerçevesinde araştırmada, et ve hayvansal gıdalar tüketmeyen vegan erkeklerin beslenme biçimleri bağlamında erkeklik inşalarını incelemek amaçlanmıştır. Bunun için farklı sosyo demografik özelliklere sahip 28 erkek katılımcı ile görüşülmüştür. Katılımcılara “erkekler et yer” kalıp yargısı ile erkeklerin avcı kadınların toplayıcı olduğu mitine yönelik görüşleri sorulmuştur, bu bağlamda vegan beslenen erkeklerin erkeklik inşalarına odaklanılmıştır. Ayrıca araştırmada katılımcıların vegan beslenme ile kadınlık arasındaki ilişkiye yönelik görüşleri de incelenmiştir. Bazı vegan erkeklerin madunlaştırıldıkları, çevrelerindeki kadın ve erkeklere karşı toplumsal cinsiyetçi söylemlerle mücadele ettikleri, çevrelerindeki kişiler tarafından cinsel yönelim eleştirisine maruz kaldıkları ve et yemediği için erkeklik kaybına uğrayabileceklerinin vurgulandığı sonucuna varılmıştır. Vegan beslenmenin hayvanların otonomilerine ve hayvanların haklarına olan saygı ile bağlantılı olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle de katılımcılar; vegan beslenmenin cinsiyet fark etmeksizin haklara duyarlı olan tüm insanların etik kaygılardan dolayı benimseyebileceği bir beslenme biçimi ve daha da ötesinde bir yaşam biçimi olduğunu vurgulamışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal Cinsiyet, Erkeklik, Vegan Erkeklik, Madun Erkeklik, veganizm

Masculinity Construction in the Context of the Dietary Patterns of Vegan Men

The myth that men are hunters and women are gatherers and the stereotype that men eat meat and women eat vegetables, which have come from past to present refer to sexist codes in nutrition. Within the frame of these sexist codes, the present study sought to examine manhood construction in the context of diet of vegan men who do not consume meat and food of animal origin. To that end, the researchers interviewed 28 male participants with different sociodemographic characteristics. The researchers aimed to reveal the views of the participants on the stereotype that “men eat meat” and the myth that men are hunters and women are gatherers. In this context, the study focused on manhood construction of vegan men. In addition, the study examined the views of the participants on the correlation between vegan diet and womanhood. The study concluded that some vegan men were subordinated, had to struggle against sexist discourses from men and women in their surroundings, were subjected to sexual orientation criticism by other people and were made believe that they would lose their manhood because they did not eat meat. The study found that vegan diet was related with respecting the autonomy of animals and animal rights. Therefore, the participants stressed that regardless of gender, vegan diet could be adopted by all people who were sensitive to rights, due to ethical concerns. Above all, it was a lifestyle.

Keywords:

Gender, Manhood, Vegan Manhood, Subordinate Masculinity, Veganism,

PDF

___

Adams, Carol J. Etin Cinsel Politikası, çev. Güray Tezcan ve E. Boyacıoğlu, (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2015).
Berg, Bruce L. ve Lune, Howard. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. çev. edt. Asım Arı, (Konya: Eğitim Yayınevi, 2015).
Burgan, Ezgi. “İlk Kültürel Gereç Çuval İse: Erkeklik ve Et Yemenin Kesişimselliğinde Bilimsel Anlatıları Kuruluşu”. Fe Dergi, 7(2), (2015), 35-47. https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000141
Connell, Raewyn W. Erkeklikler. çev. Nagihan Konukçu, (Ankara: Phoenix, 2019).
Çarpar, Mehmet Can. “Beslenme, kimlik ve erkeklik: et yemenin sosyolojisi”, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), (2020), 249-277. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue/56274/776517
Dahlberg, Frances (Ed.). Woman the Gatherer (Revisededition.). (New Haven London: Yale University Press, New Haven London, 2009).
Dökmen, Zehra Y. “BEM Cinsiyet Rolü Envanteri Kadınsılık ve Erkeksilik Ölçekleri Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri”, Kriz Dergisi, 7(1), (1999), 27-40. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/595862
Elgün, Aslı. “Dijital kültürde erkeklik(ler): Instagram #erkeklik üzerine bir içerik”, Turkish Studies, 15(2), (2020), 911-941. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.41639
Fisher, Elizabeth. Woman’s Creation: Sexual Evolution and the Shaping of Society. (Norwell: Anchor Press, 1979).
Franklin, Adrian. Animals and Modern Cultures: A Sociology of Human-Animal Relations in Modernity. (SAGE Publications Ltd, 1999). http://dx.doi.org/10.4135/9781446217764
Fusch, Patricia I. ve Ness, Lawrence R. “Are we there yet? Data saturation in qualitative research.” The Qualitative Report, 20(9), (2015), 1408-1416. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2015.2281
Gelderloos, Peter. “Veganism: why not-an an archist perspective.” (2011). https://theanarchistlibrary.org/library/peter-gelderloosveganism-why-not (erişim tarihi: 2.10.2021)
Gorely, Trish; Holroyd, Rachel ve Kirk, David. “Muscularity, the habitus and the social construction of gender: towards a gender-relevant physical education.” British Journal of Sociology Education, 24(4), 429-447. https://doi.org/10.1080/01425690301923
Hooley, Dan ve Nobis, Nathan. “The human society institute for science and policy animal studies repository”. Animal Agriculture, Food Choice and Human Healty 6, (2016).
Kaçar Bozkurt, Gamze. Vegan diyeti. (İstanbul: Urzeni Yayıncılık, 2019).
Kelly, Robert L. The Foraging Spectrum: Diversity in Hunter-Gatherer Lifeways. (Clinton Corners, New York: Percheron Press/Eliot Werner Publications, 2007).
Kümbetoğlu, Belkıs. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. (İstanbul: BağlamYayıncılık, 2019).
Larsson, L. Christel; Rönnlund, Ulla; Johansson, Gunnar ve Dahlgren, Lars. “Veganism as Status Passage: The Process of Becoming a Vegan among Youths in Sweden.” Appetite, 41(1), (2003). 61-67. https://doi.org/10.1016/s0195-6663(03)00045-x
Mann, Sarah. E. More than just a diet: An inquiry into veganism. Anthropology Senior Theses. University of Pennsylvania, 156, (2014).
Messner, Michael A. Boyhood, organized sports, and the construction of masculinities. Edt. M.S. Kimmel ve M. A. Messner, Men’s Lives. (5th ed.), (Boston: Allynand Bacon, 2001).
Mies, Maria. Dünya ölçeğinde ataerki ve birikim: uluslar arası işbölümünde kadınlar. çev. Yıldız Temurtürkan, (Ankara: Dipnot Yayınları, 2011).
Russell, Nerissa. Social Zoo archaeology: Humansand Animals in Prehistory. (Cambridge New York: Cambridge University Press, 2012).
Sancar, Serpil. Erkeklik: imkânsız iktidar: ailede, piyasada ve sokakta erkekler. (İstanbul: Metis Yayınları, 2009).
Slocum, Sally. “Woman The Gatherer: Male Bias in Anthropology”. Rayna R. Reiter (ed.), Toward an Anthropology of Women. (New York: Monthly Review Press, 1975).
Stibbe, Arran. “Health and the Social Construction of Masculinity in Men’s Health Magazine”, Men and Masculinities, 7(1), (2004), 31-51. https://doi.org/10.1177/1097184X03257441
Straight Edge (2020). https://tr.wikipedia.org/wiki/Straight_edge (erişim tarihi: 15.11.2021)
Şavran Gönç, Temmuz. “Sosyolojide Nicel ve Nitel Araştırma Yöntemleri”. Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri. ed. Nadir Suğur. (Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 2009) 78-96.
The Economist. “Eril Dodo: erkekler gerekli midir?”, Sosyoloji. yay. haz. Anthony Giddens. (Ankara: Say Yayınları, 2009) 135-143.
Thompson, Edward. H. ve Bennett, Katte M. “Measurement of masculinity ideologies: A (critical) review”, Psychology of Men &Masculinity, 16(2), (2015), 115-133. https://doi.org/10.1037/a0038609
Twigg, Julia. “Food for thought: Purity and vegetarianism”, Religion, 9(1), (1979), 13-35. https://doi.org/10.1016/0048-721X(79)90051-4
Vandello, Joseph. A; Bosson, Jeniffer K; Cohen, Dov; Burnaford, Rochelle. M. ve Weaver, Jonathan. R. “Precarious manhood”, Journal of Personality & Social Psychology, 95, (2008), 1325-1339. https://doi.org/10.1037/a0012453
Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. Baskı). (Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2008).