Antibiyotiklerin Akılcı Kullanımının Ebeveynler Üzerinde Araştırılması
Amaç: AİK ’’hastaların hastalıkları ve kendi bireysel özelliklerine uygun ilacı, uygun süre ve kullanımşekliyle, uygun maliyette almalarına yönelik kurallara uyulması’’ olarak tanımlanmıştır. Akılcıkullanımda en fazla suistimal edilen ilaç grubu antibiyotiklerdir. Antibiyotikler en çok çocukluk dönemindekullanılmaktadır. Antibiyotik reçetelerinde tanı olarak en sık yer alan otitis media, tonsillit,sinüzit gibi hastalıkların çocukluk döneminde yetişkinlere göre, daha sık görülmesi temel sebebi oluşturmaktadır.Gereç ve Yöntem: Araştırmada, 2015-2016 yılında Giresun Ada hastanesi çocuk servisi bölümündenen az bir çocuk sahibi olan toplam 248 kişide (205 anne ve 43 baba) klasik ve test şeklinde anketsoruları uygulanmıştır. Ebeveynlerin çocukları üzerinde antibiyotik kullanımı konusunda bilinç düzeyleriAİK ilkeleri doğrultusunda tartışılmıştır. Çalışma verileri SPSS 21.0 istatistik paket programı iledeğerlendirilmiştir. Gruplar arası değerlendirmeler ki kare testi ve Student t testi ile yapılmıştır.Bulgular: Antibiyotiklerin gereğinden fazla dozda veya rastgele kullanıldığı durumlar ankete katılanebeveynler genel karşılaştırma, yaş ve eğitim durumları ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma gruplarında,rastgele antibiyotik kullanımı sonucunda ilacın etkisiz kalacağını düşünenlerin oranı sırasıile; %71,5 (genel dağılım), %82,9 (40 yaş ve üstü), %82,2 (üniversite mezunu) olduğu bulunmuştur.Yöneltilen sorular arasında ilacın doğru kullanımına ilişkin, hastalık belirtilerinin düzelmeye başladığıdurumlarda ne yaptıkları sorulmuştur. Bu bağlamda hastalık ile ilgili semptomların geçmeye başlamasıile tedaviyi ilacı keserek bırakanların 54,8%’inin ilkokul mezunu oldukları görülmüştür. Tedaviyi ilaçbitene kadar devam ettirenlerin 52,3%’ünün ise üniversite mezunu olduğu gözlenmiştir.Sonuç: Birey ve toplum sağlığı üzerinde önemli etkisi olan antibiyotik kullanımı ile ilgili olarakakılcı ilaç kullanımı ilkeleri doğrultusunda sağlık çalışanlarının ve toplumun bilgilendirilmesi gerekmektedir.Bu bağlamda akılcı antibiyotik kullanımını arttırmak için yapılan çalışmaların arttırılması gerektiği düşünülmektedir.
Inverstigation of Rational Use of Antibiotics on Parents
Objective: The rational usage of drug is identified that use the appropriate medication for individualdisease, only for required time and doses depended manner in cost-effective way, respectively.Antibiotics are the most common type of medication that misused according to rule of rational usageof drug. Antibiotics are used in mostly childhood. Due to the antibiotics prescription and diagnosissome diseases affect children more frequently than adults such as otitis media, tonsillitis, sinusitis.Material and Method: In this research, classic and multiple choice questions were done a totalof 248 parents that have at least one child who were treated in Giresun Ada Hastanesi Departmentof Pediatrics in 2015 and 2016. SPSS 21.0 software was used for statistical analysis. Comparison ofintergroup data was determined using Student’s t-test and Chi square test.Results: Answers were compared with overall comparison, compared with age and educationalstatus. Given the answers due to the usage of antibiotics randomly end up with the rate of remainineffective were founded 71,5% (in general), 82,9 % (40 aged and over), %82,2 (university degree), respectively.In questions for parents, in cases where the symptoms begin to improve, 54.8% were cut thedrugs for treatments that were uneducated, 52,3% were continue the using drugs that were graduatedfrom university.Conclusion: Health departments and the community should be informed about rational usage ofantibiotics which have significant impact on health in line with the principles of rational usage of drug. Further researches should be carried on continuously to improve the rational usage of antibiotics.
___
- 1. Akıcı A, Kalaça S. Topluma yönelik akılcı
ilaç kulllanımı. T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanlığı. SGK Yayın No: 93, 2013.
2. Akılcı İlaç Kullanımının Alfabesi. T.C. Sağlık
Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü.
2001.
3. Akıcı A, Uğurlu MÜ, G.nüllü N, ve ark. Pratisyen
Hekimlerin Akılcı İlaç Kullanımı Konusunda
Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi.
STED,2002;11: 253-7.
4. Acar A, Yeğenoğlu S. Akılcı İlaç Kullanımı
Açısından Farmakoekonomi ve Hastane Formülleri.
Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi
2005; 34(3): 207-18.
5. Hardon A, Brudon P, Reeler A. Cenevre 1992,
Toplumda İlaç Kullanımı Nasıl Araştırılır?
Ankara: Hıfzısıhha Mektebi Müdürlüğü Yayını.
2004.
6. İstanbul ‘’ Akılcı İlaç Kullanımı ve Farkındalık’’
Sempozyumu Kitapçığı, 19 Kasım 2014.
7. Mollahaliloğlu S, Özbay H, Özgen H ve ark.
Türkiye Ulusal Sağlık Hesapları. Hane Halkı
Sağlık Harcamaları,. T.C. Sağlık Bakanlığı
Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı
Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Ankara,
2006.
8. Neslihan P. Drug Expenditures in our Country.
J Turgut Ozal Med Cent 2012; 19(1): 59-65.
9. Akılcı İlaç Kullanımı Calıştayı Sonuç Raporu,
T. C. Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha
Merkezi Başkanlığı, ANKARA, 2007.
10. Ersöz F. Türkiye ile OECD Ülkelerinin Sağlık
Düzeyleri ve Sağlık Harcamalarının Analizi.
İstatistikçiler Dergisi 2008; 2:95-104.
11. TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma
Vakfı) Mali İzleme Raporu, Sağlık Harcamaları
Sağlıklı mı? Şubat 2008.
12. Sancak B. Staphylococcus aureus ve Antibiyotik
Direnci. Mikrobiyol Bul 2011; 45(3):
565-576.
13. Hawkey PM. The growing burden of antimicrobial
resistance. J Antimicrob Chemother
2008; 62(Suppl 1): i1-9.
14. Gold HS, Pillai SK. Antistaphylococcal
agents. Infect Dis Clin North Am 2009; 23(1):
99-131.
15. Öztürk, R. “Akılcı antibiyotik kullanımı ve ülkemizde
antimikrobik maddelere direnç sorunu.”
Toplumdan edinilmiş enfeksiyonlara
pratik yaklaşımlar. IÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum
Dizisi 61 (2008): 1-16.
16. Sağlık İ, Mutlu D, Öngüt G, Velipaşaoğlu
Güney S, Özkul A, Öğünç D, Çolak D. Alt
Solunum Yolu Enfeksiyonu Olan Çocuklarda
Adenovirusların Araştırılması. Mikrobiyol Bul
2013; 47(2): 282-294.
17. Yiş R, Aslan S, Çıtak Ç, Değirmenci S. Gaziantep
Çocuk Hastanesinde Vankomisine
Dirençli Enterokok Kolonizasyonunun Değerlendirilmesi.
Mikrobiyol Bul 2011; 45(4):
646-654.
18. Langley JM. Adenoviruses. Pediatr Rev 2005;
26(7): 244-9.
19. Robinson C, Echavarria M. Adenoviruses, pp:
1589-600. In: Murray PR, Baron EJ, Jorgensen
JH, Landry ML, Pfaller MA (eds), Manual
of Clinical Microbiology. 2007, 9th ed. ASM
Press, Washington, DC.
20. Bodur E, Yapar M, Şener K. Üst solunum yolu
infeksiyonu yakınmaları olan ilköğretim çağı
çocuklarında PZR 70 yöntemi kullanılarak
adenovirüs araştırılması. Gülhane Tıp Derg
2009; 51(3): 162-7.
21. Ruuskanen O, Meurman O, Akusjärvi G. Adenoviruses,
pp: 515-35. In: Richman DD, Whitley
RJ, Hayden FG (eds), Clinical Virology
2002, 2nd ed. ASM Press, Washington, DC.
22. Ceyhan M. Çocuklarda Antibiyotik Kullanımı.
Turkiye Klinikleri Journal of Pediatrics Special
Topics 2.3 (2004): 189-196.
23. Karadayı K, Turan M, Şen M. Genel Cerrahide
Profilaktik Antibiyotik Kullanımı. C. U. Tıp Fakültesi
Dergisi 2002;25 (1): 38 -42.
24. Sever l. Çocuklarda İlaç Kullanımı. s; 77-85.
Ed: Eşkazan E. Akılcı İlaç Kullanımı.Sempozyum
Dizisi yayın no:1.1999.
25. Özgüneş İ. Akılcı Antibiyotik Kullanımında
Hastane Pratiğinde Sorunlar. ANKEM Dergi
2005;19(2):185-189.
26. Hoşoğlu S. Birinci Basamakta Antibiyotik
Kullanımı Nasıl Takip Edilmelidir? ANKEM
Dergi 2007;21(2): 257-260.
27. Hoşoğlu S. Antibiyotik Tüketiminin Kantitatif
Olarak Ölçülmesi ve Sürveyansı ANKEM Dergi
2006;20(2):184-187.
28. Chan GC ve ark. Attitudes and antibiotic us
effort upper Respiratory Tract İnfections in
Children Attending A primary Healthcare
Clinic in Malaysia. Singapore Med J 2006;
47(4):266.
29. Mitsi G ve ark. Patterns of Antibiotics Use Of
Among Adults And Parents in The Community:
Aquestionnaire Based Survey in A greek
Urban Population. İnternational Journal of
Antimicrobial Agents 2005; (25): 439-443.
30. Gonzalez ve ark, Storage of antibiotics in
Spanish household. Rev Esp Quimioter 2006;
19(3): 275-385.