Hacı Ahmet ÇELİK, Zehra BOZKURT, Serdar KOÇAK, Mustafa TEKERLİ, Koray ÇELİKELOĞLU

Some Lactation Traits, Somatic Cell Count and Udder Characteristics of Pırlak Sheep

Amaç: Bu çalışma Pırlak koyunların süt verimi, meme özellikleri ve somatik hücre sayısı ile bu özellikler arasındaki korelasyonları belirlemek amacıyla yapıldı.Gereç ve Yöntem: Bu araştırma 2009 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi Hayvancılık Uygulama ve Araştırma Merkezi' nde bulunan 4 ve 5 yaş ve üzeri 70 baş Pırlak koyun üzerinde yürütüldü.Bulgular: Pırlak koyunlarda süt verimi ve laktasyon süresine ait en küçük kareler ortalamaları 76.98 ± 4.12 kg ve 120.79 ± 2.52 gün hesaplandı. Günlük ortalama süt verimi, yağ oranı ve somatik hücre sayısı laktasyonun 60 ve 90. günlerinde sırasıyla; 680.28 ± 40.01 ve 431.94 ± 27.37 g, % 4.97±0.16 ve 7.88±0.27, 4.66 ± 0.11 ve 5.66 ±0.13 bulundu. Meme derinliği, meme çevresi, sağ meme başı uzunluğu ve sağ meme başı çapı laktasyonun 60. gününde sırasıyla; 15.25 ± 0.26, 40.94 ± 0.77, 2.77 ± 0.07 ve 1.58 ± 0.04 cm, 90.günde aynı sıra ile; 14.76 ± 0.29, 34.79 ± 0.66, 2.66 ± 0.07 ve 1.44 ± 0.03 cm tespit edildi. Laktasyon süt verimi ile sağ ve sol meme sistern derinliği arasında önemli pozitif fenotipik korelasyonlar (0.49, 0.43) tespit edildi.Öneri: Sonuç olarak Pırlak koyunlarda süt veriminin yerli koyunırklarının verimleri düzeyinde ve makineli sağıma uygun olduğukanatine varılmıştır. Süt verimi, meme özellikleri ve somatikhücre sayısı arasındaki korelasyonlar istenilen yöndedir. Bunedenle incelenen süt verimi ve meme özelliklerinin bir seleksiyonprogramında uygulanabilir olduğu görüşüne varılmıştır.

Pırlak Koyunlarda Bazı Süt verimi ve Meme Özellikleri ile Somatik Hücre Sayısı

Aim: Aim of the study was to determine milk yield, somatic cell count, udder traits and correlations among these traits in Pırlak sheep.Materials and Methods: This research has been carried out on 4 and 5+ years old aged 70 Pırlak ewes maintained Afyon Kocatepe University Livestock Research and Application Center, sheep breeding unit in 2009.Results: The least squares means of milk yield and lactation length were 76.98 ± 4.12 kg and 120.79 ± 2.52 days. Average daily milk yield, fat percentage and log somatic cell counts at 60 and 90 days of lactation were 680.28 ± 40.01 and 431.94 ± 27.37 g, 4.97±0.16 % and 7.88±0.27 %, 4.66± 0.11 and 5.66±0.13 respectively. Udder depth, udder circumference, right teat length, and right teat diameter were 15.25±0.26, 40.94±0.77, 2.77±0.07 and 1.58±0.04 cm for 60 days of lactation and 14.76±0.29, 34.79±0.66, 2.66±0.07 and 1.44±0.03 cm for 90 days of lactation, respectively. The significant coefficients of phenotypic correlations between milk yield and right and left udder cistern depths (0.49, 0.43) were positive and in desired way. Conclusions: It was concluded that the lactation milk yield was similar with other Turkish native sheep breeds and Pırlak ewes were suitable to machine milking. The correlations among milk yield, somatic cell counts and udder traits were in desired ways. Therefore mentioned milk yield and udder traits could be used in an advanced selection program

PDF

___

Akçapınar H, 2000. Koyun yetiştiriciliği İsmat Matbaacılık, ISBN 975-96978-1-5, Ankara.
Ali AKA, Shook GE, 1980. An optimum transformation for somatic cell concentration in milk. Journal of Dairy Science, 63, 487-490.
Altınçekiç ŞS, Koyuncu M, 2001. Relationship between udder measurements and the linear scores for udder morphology traits in Kıvırcık, Tahirova and Karacabey Merino Ewes. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg. 17 (1), 71-76.
Anonymous, 1993. SPSS Statistical Package in Social Sciences for Windows. Chicago, USA.
Anonymous, 2017. TUİK website. http://www.tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1002 accessed date: 16.08.2017
Baro JA, Carriedo JA, San Primitivo F, 1994. Genetic parameters of test day measures for somatic cell count, milk yield and protein percentage of milking ewes. Journal of Dairy Science, 77, 2658-2662.
Dağ B, 2000. Akkaraman koyunlarında meme ölçüleri ile süt verimi arasındaki ilişkiler. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 10 (1-2), 39-42.
De La Fuente LF, San Primitivo F, Fuertes JA, Gonzalo C, 1997. Daily and between-milking variations and repeatabilities in milk yield, somatic cell count, fat, and protein of dairy ewes. Small Ruminant Research. 24, 133-139.
Dzidic A, Kapsb M, Bruckmaier RM, 2004. Machine milking of Istrian dairy crossbreed ewes: udder morphology and milking characteristics. Small Ruminant Research. 55,183- 189.
Emediato RMS, Squeira ER, Stradiotto MM, Maesta SA, Fernandes S, 2008. Relationship between udder measurements and milk yield in Bergamasca ewes in Brazil. Small ruminant Research, 75, 232-235.
Fernandez G, Baro JA, De La Fuente F, San Primitivo F, 1997. Genetic parameters for linear udder traits of dairy ewes. Journal of Dairy Science, 80, 601-605.
Gonzalo C, Carriedo JA, Jesus AB, San Primitivo F, 1994. Factors influencing variation of test day milk yield, somatic cell count, fat and protein in dairy sheep. Journal of Dairy Science, 77, 1537-1542.
Gonzalo C, Linage B, Carriedo JA, De la Fuente F, San Primitivo F, 2006. Evaluation of the overall accuracy of the Delaval cell counter for somatic cell counts in ovine milk. Journal of Dairy Science, 89, 4613-4619.
Iniguez L, Hilali M, Thomas DL, Jesry G, 2009. Udder measurements and milk production in two Awassi sheep genotypes and their crosses Journal of Dairy Science, 92, 4613- 4620.
Izadifard J, Zamiri MJ, 1997. Lactation performance of two Iranian fat-tailed sheep breeds. Small Ruminant Research, 24, 69-76.
Kırmızıbayrak T, Aksoy AR, Saatçi M, Tilki M, 2005. Tuj ve Akkaraman koyunların süt verimi ve meme özellikleri ile bu özellikler arasındaki ilişkiler. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 11 (1), 11-15.
Kominakis AP, Papavasiliou D, Rogdakis E, 2009.Relationships among udder characteristics, milk yield and, nonyield traits in Frizarta dairy sheep. Small Ruminant Research, 84, 82-88.
Leitner G, Chaffer M, Caraso Y, Ezra E, Kababea D, Winkler M, Glickman A, Saran A, 2003. Udder infection and milk somatic cell count, NAGase activity and milk compositionfat, protein and lactose-in Israeli-Assaf and Awassi sheep. Small Ruminant Research, 49, 157-164.
Mavrogenis AP, Papachristoforou C, Lysandrides P, Roushıas A, 1988. Environmental and genetic factors affecting udder characters and milk production in Chios sheep. Genetic Selection Evalution, 20(4), 477-488.
Milerski M, Margetin M, Čapistrak A, Apolen D, Španik J, Oravcova M, 2006. Relationships between external and internal udder measurements and the linear scores for udder morphology traits in dairy sheep. Czech Journal of Animal Science, 51(9), 383–390.
Mills O, 1982. Practical Sheep Dairying, Thorsons Publishers Limited, Wellingborough.
Molik E, Murawski M, Bonczar G, Wierzchoś E, 2008. Effect of genotype on yield and chemical composition of sheep milk. Animal Science Papers and Reports, 26 (3), 211-218.
Mundan D, Özbeyaz C, 2004. Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman G1 ve Sakız x Akkaraman G1 koyunlarda süt verim özellikleri ile kuzularda büyüme ve yaşama gücü. Lalahan hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 44(2), 23-35.
Odabaşıoğlu F, 1983. Morkaraman, Akkaraman ve İvesi koyunlarının süt verim özelliklerinin karşılaştırılması. DoktoraTezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Sevi A, Taibi L, Albenzio M, Muscio A, Annicchiarico G, 2000. Effect of parity on milk yield, composition, somatic cell count, renneting parameters and bacteria counts of Comisana ewes. Small Ruminant Research, 37 (1-2), 99-107.
Scharch C, Süb R, Fahr RD, 2000. Factor effecting milk traits and udder health in East Friesian milk sheep. Proceedıngs of The 6th Great Lakes Daıry Sheep Symposıum November 2-4, Guelph, Ontarıo, Canada.
Sönmez R, Alpbaz AG, Sarıcan C, Kızılay E, 1975. Kıvırcık koyunlarının süt yönünde ve yapağı-et yönünde saf yetiş- tirme ve melezleme yolu ile ıslahı. TUBİTAK projesi, Kesin Raporu.
Tangorra FM, Zaninelli M, Bruni G, Zanatta G, Mercandino L, 2008. Comparison among actual and estimated milk yields in dairy goats. Innovation Technology to Empower Safety, Health and Welfare in Agriculture and Agro-food Systems, International Conference: September 15-17, Ragusa – Italy.
Tekerli M, Akcan A, Akıncı Z, Gündoğan M, 2001. Akkaraman, Dağlıç, Sakız ve İvesi koyunlarının Afyon koşullarındaki verim özelliklerinin belirlenmesi. AKÜ Yayın No: 34, ISBN:975-7150-46-0.
Ünal N, Akçapınar H, Atasoy F, Yakan A, Uğurlu M, 2008. Bafra koyunlarında bazı meme özellikleri ve kuzularda büyüme ile bu özelliklerin farklı süt control yöntemleriyle tespit edilen süt verimi ve sağım özellikleriyle fenotipik korelasyonları. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 55, 117 – 124.
Yılmaz A, Altınel A, 2003. Alman Siyah Başlı Etçi x F1 Melezleri ile Kıvırcık ve Türk Merinoslarında bazı çevre faktörlerinin süt verimi ve büyüme özellikleri üzerine etkileri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 29 (2), 259-266