The Relationship between Prospective Teachers' Media and Television Literacy and Their Critical Thinking Dispositions

Problem Durumu: Medya okuryazarlığı kişilerin kendi kendine öğrenmesinde kullanacağı iletişim ortamlarından ulaştıkları bilgilere eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşmalarını, yararlı ve zararlı bilgileri süzebilmelerini sağlayarak onların başarılı olmalarında yardımcı olur. Öğrencileri medya okuryazarlığı konusunda yönlendirmede ve eleştirel düşüme becerisini kazandırmada önemli ölçüde belirleyici olan öğretmenlerdir. Bu bakımdan öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimlerinde medya okuryazarlığı ve eleştirel düşüneme ile ilgili bilgi sahibi olmaları gerekmektedir.Çünkü gelecek nesilleri şekillendirecek olan öğretmen adaylarının bilgiye ulaşma, ulaşılan bilgiye eleştirel bir bakış açısıyla bakabilme ve neyin iyi neyin kötü olduğunu ayırt etmeye ilişkin becerileri kazandıkları takdirde; göreve başladıklarında da bu becerileri öğrencilere kazandırabileceklerdir.Bu bağlamda, öğretmenlik formasyonu alan öğretmen adaylarının medya okuryazarlıkları ile eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi araştırmaya değer bir konu olarak düşünülmüştür.Çünkü yukarıda da belirtildiği üzere öğretmenlerin, öğrencileri medya okuryazarı ve eleştirel düşünme becerisine sahip olarak yetiştirilebilmeleri için hizmet öncesi eğitimde medya okuryazarı ve eleştirel düşünme becerilerine sahip olmaları gerekmektedir. Alanyazın incelendiğinde ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelendiği araştırmaya rastlanılmıştır. Medya okuryazarlığı ile eleştirel düşünme arasındaki ilişkinin incelendiği az sayıda araştırmaya rastlanılmıştır. Bu nedenle, böyle bir çalışmanın yapılmasına karar verilmiştir. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın temel amacı, öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırmada tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma, Türkiye'de bir devlet üniversitesinde 2012-2013 eğitim-öğretim yılında basit seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilmiş, öğretmenlik formasyonu alan farklı bölüm mezunu öğretmen adayları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, toplam 166 öğretmen adayı katılmıştır.Öğretmen adaylarının, 114 (%69)'ı kadın, 52 (%31)'i erkektir.Araştırmada üç veri toplama aracı kullanılmıştır.Bunlar; "Kişisel Bilgiler Formu", "California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği" ve "Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyi Ölçeği"dir. Verilerin analizinde betimsel istatistik, çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) ve Pearson momentler çarpımı korelasyonu kullanılmıştır. Araştırmanın Bulguları: Araştırma sonucunda; öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık ölçeğinin okuryazarlık düzeyinin yüksek, bağımlılık düzeyinin düşük olduğu, eleştirel düşünme eğilimleri puanının 240'tan az olduğu; ancak açık fikirlilik boyutunun ortalama puanlarının 40'tan büyük olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık ile eleştirel düşünme eğilim düzeyleri puanlarında cinsiyete ve bölüme göre anlamlı bir farklılaşma olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının genel eleştirel düşünme eğilimleri puanları ile okuryazarlık düzeyleri puanları arasında orta pozitif bir ilişki olduğu, bağımlılık alt boyutunda ise eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin meraklılık alt boyutunda düşük düzeyde pozitif ilişki tespit edilmiştir. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Öğretmen adaylarının iki bölümde incelenen medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri puanları, okuryazarlık ve bağımlılık olmak üzere ters orantılıdır. Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeyi ortalamasının yüksek düzeyde, bağımlılık düzeylerinin ise düşük düzeyde olduğu görülmüştür.Alanyazın incelendiğinde de, benzer sonuçların olduğu çalışmalara rastlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre eleştirel düşünme eğilimlerinin düşük olduğu, alt boyut puanları incelendiğinde ise en yüksek açık fikirlilik boyutunun ortalama puanlarının 40'tan büyük olduğu, yani öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin bu alt boyutta olumlu yönde olduğu, diğer boyutlarda ise düşük olduğu tespit edilmiştir. Alanyazında bu sonucu destekleyen pek çok araştırmaya rastlanılmıştır.Bu bağlamda bu araştırmada elde edilen öğretmen adaylarının genel eleştirel düşünme eğilimi puanlarının düşük, alt boyutlarda sadece açık fikirlilik alt boyutunda olumluya yakın olmasının yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda normal olduğu ve puanı düşük olan diğer eleştirel düşünme alt boyutlarının gelişmeye açık olduğu düşünülebilir.Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık ile eleştirel düşünme eğilim düzeyleri puanlarında cinsiyete ve bölüme göre anlamlı bir farklılaşma olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.Bu durum, cinsiyet ile bölümlerin birlikte öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlıkları ile eleştirel düşünme eğilim düzeylerinde etkili olduğu ve anlamlı bir farklılaşmaya yol açtığı şeklinde yorumlanabilir.Alanyazın incelediğinde cinsiyet ile ilgili farklı sonuçlara rastlanışlmıştır.Farklı sonuçların elde edilmesi, kullanılan ölçeklerden de kaynaklanabilir, ancak genel olarak araştırmaların çoğunluğu dikkate alınırsa bu araştırmada da olduğu gibi cinsiyet faktörünün öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinde etkili olmadığı söylenilebilir.Araştırmada, bölüm değişkenine göre öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlıkları bölüm değişkeni açısından farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmada çıkan bulgunun nedeni olarak, farklı bölümlerde öğrenim gören öğretmen adaylarının medya ile ilgili farklı ilgilerinin olmasından kaynaklandığı söylenebilir.Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri puanları; okuryazarlık ve bağımlılık olarak iki farklı biçimde ele alınarak ilişki boyutu incelenmiştir.Korelasyon değerine göre, öğretmen adaylarının genel eleştirel düşünme eğilimleri puanları ile okuryazarlık düzeyleri puanları arasında orta p

Öğretmen Adaylarının Medya ve Televizyon Okuryazarlığı ile Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişki

Problem Statement: Teachers play a significant role in shaping students on media literacy and critical thinking. Hence, prospective teachers are required to gain knowledge about media literacy and critical thinking during pre-service training. Provided that prospective teachers who will shape the next generation possess such skills as accessing to knowledge, examining knowledge with a critical perspective and discerning what is good and what is bad, they will be able to guide students to acquire these skills. On this subject, the present study investigated a small number of studies that examine the relationship between media literacy and critical thinking. Purpose of the Study: The aim of the present study is to analyze the relationship between prospective teachers' media and television literacy levels and their critical thinking dispositions. Method: The research used relational screening models. The sample of the research consisted of 166 prospective teachers studying teacher training course at one of Turkey's state universities. The study's research analysis utilized descriptive statistics, MANOVA and Pearson product-moment correlation. Findings and Results: The current study found that critical thinking dispositions as well as their media and television literacy differ significantly depending on their gender and major. A medium level positive relationship was revealed between prospective teachers' general critical thinking disposition scores and the media and television literacy scale literacy subdimension, while there is a low level positive relationship exists between critical thinking and the addiction sub-dimension. Recommendations: Based on the study's findings, the following recommendations are provided: given prospective teachers' low critical thinking disposition scores, it is important that higher education curricula be designed for the development of critical thinking skills; moreover, various measures should be taken that aim to provide the appropriate equipment and psychological environment to develop these skills. The present study determined that there is a medium level positive relationship between prospective teachers' general critical thinking disposition scores and the media and television literacy scale literacy sub-dimension; this relationship between media literacy and critical thinking can be further investigated through different sample groups and different measurement tools.

PDF

___

Akar, U. (2007). Ogretmen adaylarinin bilimsel sureç becerileri ve elestirel dusunme beceri duzeyleri arasindaki iliski[The relationship between student teachers' scientific process skills and critical thinking skills.]. (Unpublished Master's Thesis), Afyonkocatepe University, Afyon.
Andersen, N. (2002). New media and new media literacy. Thinking critically about media: Schools and families in partnership cable in the classroom.
Argon, T., & Selvi, C. (2011).Ogretmen adaylarinin elestirel dusunme egilimleri ve catisma yonetimi stilleri.[Critical thinking dispositions and conflict management styles of teacher candidates.]. Dunya'daki Egitim ve Ogretim Calismalari Dergisi,1(1), 2146-7463.
Arke, E.T. (2005). Media literacy and critical thinking: Is there a connection?. (Unpublished Doctoral Dissertation), Duquesne University, Pittsburg.
Aybek, B., & Aslan, S. (2015). Examination of the relationship between the critical thinking dispositions of prospective teachers and their attitudes towards multicultural education trends. 3rd International Congress on Curriculum and Instruction, Adana.
Besoluk, S., & Onder, I. (2010).Ogretmen adaylarinin ogrenme yaklasimlari, ogrenme stilleri ve elestirel dusunme egilimlerinin incelenmesi [Investigation of teacher candidates' learning approaches, learning styles and critical thinking dispositions.] IlkogretimOnline, 9(2), 679-693.
Cepni, O., Palaz, T. & Ablak, S. (2015). Sosyal bilgiler ogretmen adaylarinin medya ve televizyon okuryazarlik duzeylerinin cesitli degiskenlere gore incelenmesi [Examining prospective social sciences teachers' level of media and television literacy according to different variables]. Turkish Studies, 10(11), 431-446.
Cetin, A. (2008). Sinif ogretmeni adaylarinin elestirel dusunme gucu [Critical thinking skills of classrom teachers.]. (Unpublished Master's Thesis), Uludag University, Bursa.
Demirel, O. (2013). Egitimde program gelistirme[Curriculum development in education.] Ankara: Pegem.
Dutoglu, G., &Tuncel, M. (2008).Aday ogretmenlerin elestirel dusunme egilimleri ile duygusal zeka duzeyleri arasindaki iliski [The relationship between candidate teachers' critical thinking tendencies and their emotional intelligence levels.]. Abant Izzet Baysal Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 8(1), 11-32.
Ertek, Z.O. (2013). Sinif ogretmenlerinin medya okuryazarlik duzeyleri [Media literacy levels of classroom teachers.]. (Unpublished Master's Thesis), Gazi University, Ankara.
Feurstein, M. (1999).Media literacy in support of critical thinking. Journal of Educational Media, 24(1), 43-54.
Green, S.B., & Salkind, N.J. (2005).Using SPSS for windows and macintosh: Analyzing and understanding data. New Jersey: Pearson.
Inceoglu, Y. (2005). Medya okuryazarligi: Nicin gerekli? [Media literacy: Why is it necessary?]. In N. Turkoglu& M.Simsek, (Eds.). Medya okuryazarligi [Media literacy]. Istanbul: Kalemus.
Ipsiroglu, Z. (1993). Turk egitim sisteminde yaraticilik [Creativity in the Turkish education system.]. A. Ataman (Ed.). Creativity and education. Ankara: Turk Egitim Dernegi.
Karaman, M. K., &Karatas, A. (2009). Ogretmen adaylarinin medya okuryazarlik duzeyleri [Media literacy levels of teacher candidates.] Ilkogretim-Online, 8(3), 798-808.
Karaman, M.K. (2010). Ogretmen adaylarinin TV ve internet teknolojilerini kullanma amac ve beklentilerinin medya okuryazarligi baglaminda degerlendirilmesi [Evaluatingpre-sevice teachers' usage purposes and expectations of TV internet technologies in media literacy context].Usak Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 51-62.
Karatas, A. (2008). Ogretmen adaylarinin medya okuryazarlik duzeyleri [Media literacy levels of teacher candidates.]. (Unpublished Master's Thesis), Afyon Kocatepe University, Afyon.
Kartal, O.Y. (2007). Ortaogretim 10.sinif ogretmen adaylarinin televizyon dizilerindeki mesajları algilamalarinda medya okuryazarliginin etkisi [The effect of media literacy on 10th grade teacher candidates' perception of messages television series.]. (Unpublished Master's Thesis), Canakkale Onsekiz Mart University, Canakkale.
Kellner, D., & Share, J. (2005). Toward critical media literacy: core concepts, debates, organizations, and policy. Discorse: Studies in The Cultural Politics of Education, 26(3), 369-386.
Korkmaz, O., & Yesil, R. (2009).Ogretim kademelerine gore ogretmen adaylarinin eleştirel dusunme duzeyleri [Critical thinking levels of teacher candidates according to the educational levels.]. Ahi Evran Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 10(2), 19-28.
Korkmaz, O., & Yesil, R. (2011). Medya ve televizyon okuryazarlik duzeyleri olçegi gecerlilik ve guvenirlik calismasi [Validity and reliability of media and television literacy level scale.]. International Journal of Human Sciences, 8(2), 110-126.
Kokdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem cozme [Problem-solving and decision-making in the situation of uncertainty.]. (Unpublished Doctorate Dissertation), Ankara University, Ankara.
Kurt, A. A., & Kurum, D. (2010). The relationship between media literacy and critical thinking: A conceptual perpective. Mehmet Akif Ersoy Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi, 2, 20-34.
MNE. (2006). Ilkogretim medya okuryazarligi dersi ogretim programi ve kilavuzu [Curriculum and instruction guide of elementary media literacy course.]. Ankara: Devlet Kitaplari Basimevi.
Ozdamar, K. (2013) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (Cilt 1). [Packet programs and analysis of data statistically.]. Ankara: Nisan.
Pekman, C. (2007). Avrupa birliginde medya okuryazarligi [Media literacy in the European Union.]. In N. Turkoglu & M. Simsek (Eds.). Medya okuryazarligi [Media literacy]. Istanbul: Kalemus.
Neuman, W.L. (2006). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches. Boston:Allyn& Bacon.
Potter, W. J. (2010). Media literacy. Thousand Oaks, CA: Sage.
Rudd, R., Baker, M., & Hoover, T. (2000). Undergraduate agriculture student learning styles and critical thinking abilities: Is there a relationship? Journal of Agricultural Education, 41(3), 2-12.
RTSC (2007). Ilkogretim medya okuryazarligi dersi ogretmen el kitabi [Elementary media literacy course teacher handbook]. Retrieved February 15, 2015, from http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/sources/medyalkitabk.doc.
Serin, O. (2013).The critical thinking skills of teacher candidates.Turkish Republic of Northern Cyprus sampling. Eurasian Journal of Educational Research, 53, 231-248.
Sonmez, V., &Alacapınar, F. G. (2011). Orneklendirilmis bilimsel arastirma yontemleri [Illustrated scientific research methods.] Ankara: Ani.
Thoman, E., & Jolls, T. (2003). Literacy for 21st century an overview and orientation guide to media literacy education. Center For Media Literacy.
Tumkaya, S., Aybek, B., &Aladag, H. (2009). An investigation of university students' critical thinking disposition and perceived problem solving skills. Eurasian Journal of Educatioanal Research, 36, 57-74.
Tuzel, S. (2013). Okul ile ogrenci yasami arasindaki duvarlari yikmak: Populer medyayi sinifa tasimak [Breaking down the wall between the school and student's life: To integrate popular media into class.] Retrieved February 15, 2015, from http://www.byegm.gov.tr/uploads/docs/proceedings_volume_1.pdf.
Yilmaz, O., & Ozkan, B. (2013). Comparison of media literacy levels of preschool student teachers and computer and teaching technologies student teachers. Electronic Journal of Vocational Colleges, 3(1), 178-181.
Zayif, K. (2008). Ogretmen adaylarinin elestirel dusunme egilimleri [Critical thinking dispositions of teacher candidates.]. (Unpublished Master's Thesis), Abant Izzet Baysal University, Bolu.

Eurasian Journal of Educational Research-Cover

ISSN: 1302-597X
Başlangıç: 2015
Yayıncı: Anı Yayıncılık

Arşiv