Determination the Effects of Vocational High School Students' Logical and Critical Thinking Skills on Mathematics Success

Problem Durumu: Eùitimin temel amaçlar× aras×nda, kendini tan×yan ve geliütiren, iyi bilgilenmiü ve bilimsel bak×ü aç×s×na sahip, toplumsal uyum düzeyi geliümiü, aktif, demokratik, insan haklar×na sayg×l× bireyler yetiütirmek yer al×r. Toplumda daha demokratik daha iyi vatandaülar yetiütirebilmenin yolu, okullarda öùrencilere eleütirel düüünebilme ve mant×ksal düüünme becerilerini kazand×rmaktan geçmektedir. 20. yüzy×l süresince yap×lan araüt×rmalar, okullarda sunuü ve ezber yöntemlerinin bask×n olduùunu, öùrencilerin edilgen olarak bilgiyi al×p, sadece basit düzeyde hat×rlama ve kavrama gerektiren öùretmen sorular×n× yan×tlad×klar×n× ortaya koymuütur. Bunu anlay×ü×n sonucu olarak da öùrenciler, üreten ve eùitim ortam×nda etkin bir unsur olarak deùil, edilgen ve al×c× konumunda görülmüülerdir. Günümüzde ise bilgi, "aran×lan ve keüfedilen" bir üey olarak kabul edilmektedir. Bu durumda ise öùrenci etkin, bilgiyi arayan ve keüfeden bir özelliùe sahip olacakt×r. Tüm bilimlerin, özellikle de fen bilimlerinin temelini oluüturduùu kabul edilen matematik dersinde baüar×l× olabilmek için öùrencilerin sürekli soru sorma ve öùrendikleri kavramlar× sorgulamalar× büyük önem taü×maktad×r. Matematik öùretiminin en önemli hedeflerinden birisi öùrencilerin devaml× üzerinde düüündükleri "neden?" ve "niçin?" sorular×na karü×l×k mant×kl× cevaplar elde etmenin diùer bir ifadeyle muhakeme yapabilmenin geliüimini saùlamakt×r. Bu nedenle matematik dersinde baüar×l× olabilmek için eleütirel ve mant×ksal düüünme ile derse iliükin tutumlar önemli birer deùiüken olarak görülmektedir. Araüt×rman×n Amac×: Bu çal×ümada öùrencilerin iü ve meslek hayat×nda kendileri için gerekli olan matematik ile eleütirel düüünme eùilimleri ve mant×ksal düüünme becerileri aras×ndaki doùrudan iliükilere ek olarak derse iliükin tutum üzerinden oluüan dolayl× iliükilerin nas×l deùiütiùi; matematik baüar×s×nda eleütirel ve mant×ksal düüünmenin nas×l bir etkisi olduùunu belirlemek amaçlanm×üt×r. Araüt×rman×n Yöntemi: Bu araüt×rma, betimsel nitelikte bir araüt×rma olup, tarama modelleri esas al×narak gerçekleütirilmiütir. Bu çal×üma, Meslek Yüksekokulu öùrencilerinin eleütirel düüünme eùilimleri, mant×ksal düüünme becerileri, matematik dersine iliükin tutumlar× ile akademik baüar×lar× aras×ndaki iliükinin araüt×r×ld×ù× iliükisel tarama modelinde bir çal×ümad×r.Araüt×rman×n çal×üma evrenini, Adnan Menderes Üniversitesi Ayd×n Meslek Yüksekokulu 2011-2012 Öùretim Y×l× içerisinde öùrenim görenTemel Matematik dersine kay×tl× 479 (190 K×z-289 Erkek) öùrenci ile gerçekleütirilmiütir. Araüt×rmada öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimlerini belirlemek için "California Eleütirel Düüünme Eùilimleri Ölçeùi", mant×ksal düüünme yeteneklerini ölçmek amac×yla "Mant×ksal Düüünme Yetenekleri Ölçeùi", matematiùe iliükin tutumlar×n×n düzeyini belirlemek amac×yla "Matematiùe úliükin Tutum Ölçeùi" ve matematik dersi baüar× puanlar×n× belirlemek için vize ve final s×navlar× aù×rl×kl× ortalamalar× kullan×lm×üt×r. Araüt×rmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 19.0 ve AMOS 16.0 paket programlar× kullan×lm×üt×r. Araüt×rman×n Bulgular×: Araüt×rma kapsam×nda gözlenen sürekli deùiükenler aras×ndaki doùrudan iliükiyi aç×klamak amac×yla Spearman Brown S×ra Farklar× korelasyon katsay×s× hesaplanm×üt×r. Buna göre, öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimleri ile matematik dersi baüar× puanlar× aras×nda pozitif yönde ve anlaml× bir iliüki bulunmaktad×r (r=.177, p=.000). Bu sonuca göre öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimleri artt×kça matematik dersi baüar×lar×n×n da artt×ù× söylenebilir. Öùrencilerin matematik dersine iliükin tutumlar× ile matematik baüar×lar× aras×nda pozitif yönde, orta düzeyde anlaml× bir iliüki olduùu görülmektedir (r=.360, p=.000). Yine öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimleri ile matematik dersine iliükin tutumlar× aras×nda pozitif yönde, orta düzeyde anlaml× bir iliüki olduùu görülmektedir (r=.345, p=.000). Bu sonuca göre öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimleri artt×kça matematik dersine iliükin tutumlar×nda da bir art×ü olacakt×r. Öùrencilerin mant×ksal düüünme becerileri ile matematik baüar×lar× aras×nda pozitif yönde, yüksek düzeyde anlaml× bir iliüki olduùu görülmektedir (r=.813, p=.000). Buna göre, mant×ksal düüünme becerileri artt×kça öùrencilerin matematik dersi baüar×lar× da artt×ù× söylenebilir. Öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimleri ile matematiùe iliükin tutumlar× aras×nda pozitif yönde, orta düzeyde anlaml× bir iliüki olduùu görülmektedir (r=.302, p=.000). Buna göre, öùrencilerin eleütirel düüünme eùilimlerinde art×ü olmas× durumunda matematik dersine iliükin tutumlarda da art×ü olacakt×r. Araüt×rma sonucunda ayr×ca eleütirel düüünme eùilimleri ile mant×ksal düüünme becerileri aras×nda pozitif yönde, düüük düzeyde anlaml× bir iliüki olduùu görülmektedir (r=.163, p=.000). Buna göre, eleütirel düüünme eùilimlerinin artmas× durumunda mant×ksal düüünme becerilerinde de artma eùiliminde olduùu söylenebilir. Araüt×rma sonucunda eleütirel düüünmenin baüar× üzerinde doùrudan etkisi (.014) istatistiksel olarak anlaml× olmamas×na karü×n, derse iliükin tutum üzerinden oluüan dolayl× etki (.305) istatistiksel olarak anlaml× bulunmuütur. Bu durum derse iliükin tutumun eleütirel düüünme ile matematik baüar×s× aras×nda tam arac×l×k etkisine sahip olduùu göstermektedir. Araüt×rma sonucunda ayr×ca mant×ksal düüünmenin baüar× üzerinde doùrudan etkisi (.793) istatistiksel olarak anlaml× olmas×n×n yan×nda tutum üzerinden oluüan dolayl× etki (.031) de istatistiksel olarak anlaml×d×r. Araüt×rman×n Sonuçlar× ve Önerileri: Mant×ksal düüünmenin baüar× üzerinde doùrudan etkisi istatistiksel olarak anlaml× olmas×na karü×n, tutum üzerinden oluüan dolayl× etkinin ilk duruma göre azald×ù× görülmektedir. Bunun yan×nda eleütirel düüünme eùilimlerinin baüar× üzerinde istatistiksel olarak doùrudan anlaml× bir etkisi olmamas×na karü×n; derse iliükin tutum üzerinden baüar×ya istatistiksel olarak anlaml× bir etkide bulunduùu belirlenmiütir. Bu durum eleütirel dü

PDF

___

Akb×y×k, C. (2002). Eleütirel Düüünme Eùilimleri ve Akademik Baüar×. (Yay×nlanm×ü Yüksek LisansTezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Akkaya, N. (2009). Öùretmen Adaylar×n×n Öùretmenlik Mesleùine Yönelik Tutumlar×n×n Baz× Deùiükenlere Göre şncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eùitim Fakültesi Dergisi, 25, 35-42.
Alkan, H. ve Bukova Güzel, E. (2005). "Öùretmen Adaylar×nda Matematiksel Düüünmenin
Geliüimi". Gazi Eùitim Fakültesi Dergisi, 25 (3), 221-236.
Alt×parmak, K. & Öziü, T. (2005). "Matematiksel şspat ve Matematiksel Muhakemenin 37.
Geliüimi Üzerine Bir Araüt×rma". Ege Eùitim Dergisi, 1, 25
Anderson, L. W. (1988). Attitudes and Their Measurement: Methodology and Measurement, New York: Pergamon.
Baloùlu, M. (2001). "Matematik Korkusunu Yenmek". Kuram ve Uygulamada Eùitim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 59-76.
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control, New York: W. H. Freeman.
Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The Moderator-Mediator Variable Distinction In Social Psychological Research: Conceptual, Strategic And Statistical Considerations. Journal of Personality & Social Psychology, 51, 1173-1182.
Bassham, G., Irwin, W., Nardone, H. & Wallace, J.M. (2002). Critical Thinking A Student's Introduction, United States of America: McGraw Hill.
Baüer, N ve Yavuz, G. (2003). Öùretmen Adaylar×n×n Matematik Dersine Yönelik Tutumlar×. Retrieved from http://www.matder.org.tr
Baykul, Y. (1993). şlköùretimde Matematik Öùretimi. Ankara: Pegem.
Bümen, N. T. (Derl.) (2010). Çoklu Zeka: Eùitimde Yeni Yönelimler. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, û. (2010). Sosyal Bilimler şçin Veri Analizi El Kitab×. Ankara: Pegem Akademi.
Cheung, K. C. (1988). Outcomes of Schooling: Mathematics Achievement and Attitudes towards Mathematics Learning in Hong Kong. Educational Studies in Mathematics, 19, 209-219.
Cottrell, S. (2005). Critical Thinking Skills Developing Effective Analysis and Argument. Great Britain: Palgra & Macmillan.
Demirel, Ö. (2009). Öùretme Sanat×: Öùretim şlke ve Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Duatepe, A. ve Çilesiz, û. (1999). Matematik Tutum Ölçeùi Geliütirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eùitim Fakültesi Dergisi, 16 (17), 45-52.
Emir, S. (2003). Saùl×k Meslek Lisesi Öùrencilerinin Meslek Derslerindeki Akademik Baüar×lar× ve Mesleùe şliükin Tutumlar× ile Uygulama Alanlar×ndaki Mesleki Performanslar× Aras×ndaki şliüki. AşBÜ Sosyal Bilimler Dergisi,1 (1), 111-122.
Erktin, E. (1993). The Relationship Between Math Anxiety Attitudes Toward Mathematics And Classroom Environment. 14. International Conference or Stress and Anxiety Research Society (STAR),April 5-7, Cairo Egypt.
Ethington, C. A. and Wolfle, L. M. (1986). A Structural Model Of Mathematics Achievement For Men And Women. American Educational Research Journal, 23 (1), 65-75.
Eymen, U. E. (2007). SPSS Kullanma Klavuzu (E-Bask×). şstatistik Merkezi Yay×n No:1.
Geban, O., Askar, P. & Ozkan, I. (1992). Effects Of Computer Simulations And Problem-Solving Approaches On High School Students. Journal of Educational Research, 86, 5-10.
Güler, Z. (2010). şlköùretim Öùrencilerinin SBS Puanlar× ile Ders Baüar×lar×, Bilimsel Süreç Becerileri ve Mant×ksal Düüünme Yetenekleri Aras×ndaki şliüki. (Yay×mlanm×ü Yüksek Lisans Tezi), Abant şzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Gürsul, F. (2008). "Çevrimiçi ve Yüzyüze Problem Tabanl× Öùrenme Yaklaü×mlar×n×n Öùrencilerin Matematiùe Yönelik Tutumlar×na Etkisi". Yüzüncü Y×l Üniversitesi Eùitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 1-19.
Hayes, A. F. (2009). Beyond Baron and Kenny: Statistical Mediation Analysis In The New Millennium. Communication Monographs, 76 (4), 408-420.
Henn, H. W. (2007). "Modelling in School-Chances and Obstacles". The Montana Mathematics Enthusiast, 3, 125-138.
Howe, A. & Jones, L. (1993). Engaging Children in Science. New York: Macmillan.
Johnson, M. A. & Lawson, A.E. (1998). "What Are The Relative Effects of Reasoning Ability and Prior Knowledge on Biology Achievement In Expository and Inquiry Classes?". Journal of Research in Science Teaching, 35 (1), 89-103.
Kahramaner, Y. (2002). "Üniversite Eùitiminde Matematik Düüüncenin Önemi". şstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 2, 15-25.
Kalayc×, N. (2008). Sosyal Bilgilerde Problem Çözme ve Uygulamalar. Ankara: Gazi Kitabevi.
Kanbay, Y., Iü×k, E., Aslan, Ö. & Özdemir, H. (2012). Akademik Personelde Eleütirel Düüünme Eùiliminin şncelenmesi. Gümüühane Üniversitesi Saùl×k Bilimleri Dergisi, 1 (3), 189-201.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araüt×rma Yöntemi. Ankara: Nobel.
Kazanc×, O. (1989). Öùretimde Eleütirici Düüünme ve Öùretimi. Ankara: Kazanc× Kitap.
K×l×ç, D. (2009). Öùrencilerin Genetik Kavramlar× Anlama Düzeyleri ile Mant×ksal Düüünme Yetenekleri ve Öùrenme Yaklaü×mlar× Aras×ndaki şliüki. (Yay×mlanm×ü Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
K×rk×z, Y. A. (2010). Öùrencilerin şngilizce Derslerine Ait Tutumlar× ile Akademik Baüar×lar× Aras×ndaki şliüki. (Yay×nlanm×ü Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Korkmaz, B. (2002). Fen Eùitiminde Proje Tabanl× Öùrenmenin Yarat×c× Düüünme, Problem Çözme ve Akademik Risk Alma Düzeylerine Etkisi. (Yay×mlanmam×ü Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Korkmaz, Ö. (2009). Öùretmenlerin Eleütirel Düüünme Eùilim ve Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi K×rüehir Eùitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) , 10 (1), 1-13.
Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik Durumlar×nda Karar Verme ve Problem Çözme. (Yay×nlanm×ü Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kurbanoùlu, N. ş. & Takunyac×, M. (2012). Lise Öùrencilerinin Matematik Dersine Yönelik Kayg×, Tutum ve Özyeterlilik şnançlar×n×n Cinsiyet, Okul Türü ve S×n×f Düzeyi Aç×s×ndan şncelenmesi. Uluslararas× şnsan Bilimleri Dergisi, 9 (1), 111-130.
Küçükgüçlü, Ö. & Kanbay, Y.(2011). Hemüirelik Öùrencilerinin Eleütirel Düüünme Eùilimleri ile Klinik Baüar×lar× Aras×ndaki şliükinin şncelenmesi. Anadolu Hemüirelik ve Saùl×k Bilimleri Dergisi, 14 (3), 21-25.
Lawson, A. E., Banks, D. L. & Logvin, M. (2006). "Self-efficacy, Reasoning Ability and Achievement in College Biology". Journal of Research in Science Teaching, doi:10.1002/tea.20172.
Logical Thinking Helping Children to Become Smarter (2010). Retrieved from http://logizspark.com/general-logics/logical-thinking.
Marcut, I. (2005). Critical Thinking Applied to the Methodology of Teaching Mathematics. Educatia Matematica, 1( 1), 57-66.
Martin, C. (2002). The Theory of Critical Thinking of Nursing. Nursing Education Perspectives, 23 (5), 243-247.
MEB, (2008). şlköùretim okullar×nda Görev Yapan Matematik Öùretmenlerinin Hizmet şçi Eùitim şhtiyaçlar×. Ankara: Milli Eùitim Yay×nlar×.
Minato, S. & Yanase, S. (1984). On The Relationship Between Students' Attitudes Toward School Mathematics And Their Levels Of Intelligence. Educational Studies in Mathematics, 15, 313-320.
Olkun, S. &Toluk, Z. (2007). şlköùretimde Etkinlik Temelli Matematik Öùretimi. Ankara: An×.
Paul, R. W. (1990). Critical Thinking: How To Prepare Students For A Rapidly Changing World. California: Dillon Beach.
Paul, R. W. (1993). Critical Thinking, What Every Person Needs To Survive In A Rapidly Changing World. Santa Rosa, CA: Foundation for Critical thinking.
Paul, R.W.& Elder, L. (2006). Critical Thinking: Tools for Taking Charge of Your Learning and Your Life. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Peker, M. & Mirasyedioùlu, û. (2003). Lise 2. S×n×f Öùrencilerinin Matematik Dersine Yönelik Tutumlar× Ve Baüar×lar× Aras×ndaki Iliüki. Pamukkale Üniversitesi Eùitim
Fakültesi Dergisi, 2 (14), 157-166.
Preacher, K.J. & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic And Resampling Strategies For Assessing And Comparing Indirect Effects In Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40 (3), 879-891.
Pykett, J. (2004). Using Debate to Promote Critical Thinking in Citizenship Education. A report commissioned by the Training and Development Agency for Schools (TDA), available at: www.citized.info/pdf/commarticles/Jessica_Pykett.pdf
Pehlivan, H. (2010). Ankara Fen Lisesi Öùrencilerinin Matematik Dersine Yönelik Tutumlar× ile Akademik Benlik Tasar×mlar×n×n Baz× Ailesel Faktörler Aç×s×ndan şncelenmesi. Kastamonu Eùitim Dergisi, 18 (3), 805-818.
Reyes, L. (1984). Affective Variables And Mathematics Education. Elementary School Journal, 84 (5), 558.
Ross, K. A. (1998). Doing and Proving: The place of Algorithms and Proofs in School Mathematics. American Mathematical Monthly, March, 252-255.
Saracaloùlu, A. S., Serin, O. & Bozkurt, N. (2002). Öùretmen Adaylar×n×n Fen Bilimlerine Yönelik Tutumlar× ile Baüar×lar× Aras×ndaki şliüki. Ege Eùitim Dergisi, 1 (2), 76-85.
Semerci, N. (2000). Kritik Düüünme Geliütirilebilir mi?. Yaüad×kça Eùitim Dergisi, s. 66, 30-34.
Senemoùlu, N. (2004). Geliüim Öùrenme ve Öùretim, Ankara: Gazi Kitabevi.
Serin, O. (2004). Öùretmen Adaylar×n×n Problem Çözme Becerisi ve Fene Yönelik Tutum şle Baüar×lar× Aras×ndaki şliüki. XIII. Ulusal Eùitim Bilimleri Kurultay× (6-9 Temmuz 2004), şnönü Üniversitesi, Eùitim Fakültesi, Malatya.
Sternberg, R. J. (Ed.). (1999). Handbook Of Creativity. New York: Cambridge University Press.
Taüdemir, A. (2008). Matematiksel Düüünme Becerilerinin şlköùretim Öùrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersindeki Akademik Baüar×lar×, Problem Çözme Becerileri ve Tutumlar× Üzerine Etkileri. (Yay×mlanm×ü Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eùitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
TDK (1983). Matematik Nedir?, Matematik Terimleri Sözlüùü (1. Bask×), Ankara: Türk Dil Kurumu Yay×nlar×.
Tezcan, C. (2008). Yap×sal Eüitlik Modelleri. (Yay×mlanmam×ü Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tobin, K. G. & Capie, W. (1981). The Development and Validation of a Group Test of Logical Thinking. Educational and Psychological Measurement, 41, 413-423.
Trawers, R. M. W. (1982). Essentials of Learning: The New Cognitive Learning for Students of Education. New York: Macmillan Co.
Umay, A. (2002). Öteki Matematik. Hacettepe Üniversitesi Eùitim Fakültesi Dergisi, 23, 275-281.
Umay, A. (2003). Matematiksel Muhakeme Yeteneùi. Hacettepe Üniversitesi Eùitim Fakültesi Dergisi, 24, 234-243.
Y×ld×zlar, M. (2001). Matematik Problemlerini Çözebilme Yöntemleri. Ankara: Eylül Kitap ve Yay×nevi.
Yüksel, O. & Ertaü, H. (2013). Ortaöùretim ÖùrencilerinFizikDersinde Problem ÇözmeyeYönelik Tutumlar×. I.Ulusal Fizik Eùitimi Kongresi, 12-14 Eylül 2013, HacettepeÜniversitesi, Ankara.