Kars Yöresinde Sığır ve Koyunlarda Bruselloz ve Toksoplazmoz Üzerine Seraepidemiyolojik Araştırmalar

Bu çalışma, Kars yöresindeki sığır ve koyunlarda bruselloz ve toksoplazmoz'un seroprevalansını saptamak için Mayıs ı999 ve Haziran 2000 tarihleri arasında yapılmıştır. Bu amaçla, merkez ve ilçe köylerinden toplanan değişik ırk ve yaşta 30'u yavru atmış toplam ıı5 sığır ile ıo·u yavru atmış toplam ıo3 koyuna ait serumlar Bruceila seropozitifliğini saptamak için tüp aglütinasyon testi, anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden ise Sabin Feldrnan boya testi ile incelenmiştir. Test edilen 115 sığırdan 40'ı (% 34.78) ve 103 koyunun ise 3'ü (% 2.9ı) Bruceila yönünden serapozitif bulunmuştur Test edilen 115 sığırın 57'si (% 49.56), ıo3 koyunun 53'ü (% 51.45) anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden serapozitif bulunmuştur. Serapozitifbulunan 57 sığırın 29'u (% 50.87) 1/16, 21'i (% 36.84) 1/64, 6'sı (% 10.52) /256 ve 1·i (% 1.75) 1/1024 titrede, serapozitifbulunan 53 koyunun 29'u (% 54.71) 1/ 16, ıTsi (% 32.07) 1/64, 5'i (% 9.43) 1/256 ve 2'si (% 3.77) de 1 /024 titrede pozitif bulunmuştur. Brucella yönünden serapozitif bulunan 40 sığırın 16'sı (% 40.00) ile 2 koyun anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden de serapozitif bulunmuştur. Abort yapmış 30 sığırın 13'ü (% 43.33ı anti-Toxoplasma gondii antikorları yönünden seropozitif bulunmuş olup, bunların 7'si. (% 53.85) 1 /16, 6'sı (% 46.15:) 1/64 titrede pozitif saptanmıştır. Abort yapmış ıo koyun Bruceila yönünden seronegatif, Toxoplasma gondii yönünden ise 5'i (%50.ooı serapozitif bulundu. Serapozitif bulunanlardan 2'si (% 40.00) 1 /16 ve 3'ü (% 60.00) 1/64 titrede serapozitif bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Bruseiloz, Toksoplazmoz, Sığır. Koyun. Sabin-Feldman Boya Test, Tüp Aglütinasyon Testi, 2000, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, Özkan ASLANTAŞ, Cahit BABÜR

This study was carried out on cattle and· sheep in order to detect seroprevalans of toxoplasmosis and bruceilasis in Kars between 1999 May and 2000 June. For this purpose, a total of 218 sera were coilected from 115 cattle and ıo3 sheep of which 30 of 115 cattle and ı o of 103 sheep had abortion in ord er to de te ct arıtibodies against Toxoplasma go ndi i and Brucella. Serum samples were examined by Sabin-Feldman Dye Test and Tube Aglutination Test. 40 (% 34.78) of 115 cattle and 3 (% 2.91) sheep were found seropositive against Brucella. At the same time, 16 cattle and 2 sheep , which gave seropositive results against Brucella, were found seropositive against Toxoplasma gondii. 57 (% 49.56) of 115 cattle serum samples and 53 (51.45) of 103 sheep serum samples were found seropositive against Toxoplasma gondii by Sabin Feldman Dye Test. The titers of l/16, l/64, l/256 and l/1024 were found in 29 (% 50.87), 21 (% 36.84). 6 (% 10.52) and ı (% 1. 75) of the seropositive 57 cattle. respectively. The titers of l/16, l/64, l/256 and l/l024werefound seropositive 29 (% 54.71), 17 (% 32.07), 5 (% 9.43) and 2 (% 3. 77) of the seropositive 53 sheep, respectively. On the other hand, 13 of aborted cattle (% 43.33) were found seropositive against Toxoplasma gondii. The titers of ı /16 and ı /64 were found 7 (% 53.85) and 6 (% 46. 15) of the aborted seropositive cattle. While lO aborted sheep was found seronegative against Brucella. 5 of aborted sheep were fo und seropositive against Toxoplasma go ndi i. The titers of ı 1 16 and ı 164 were found seropositive in 2 (% 40.00) and 3 (% 60.00) .

Keywords:

Brucellosis. Toxoplasmosis, Cattle, Sheep, Sabin-Feldman Dye Test (SFDT). Tube Agglutination Test (TAT),

PDF

___

Altıntaş K (1977). Haralarımız sığırlarında serolajik yöntemlerle toksoplazmoz araştırması. Mikrobiyal Bül, 11(2):189-199
Altıntaş K (1981). Devlet Üretme Çiftliklerindeki koyun ve keçilerde toksoplazmozis araştırması. T Parazitol Derg, 2(4):87-101
Altıntaş K ( 1996). Türkiye•de hayvanlarda Toxoplasma gondii enjeksiyonları. T Parazitol Derg, 20(3-4):479-487
Arda M, Bisping W, İstanbulluoğlu E, Akay Ö, İzgür M, Karaer Z, Diker S, Kirpal G (1987). Orta Anadolu Bölgesi koyunlarında abortus olaylarının etiyolojisi ve serolojisi üzerine bir çalışma. A Ü Vet Fak Derg, 34(2):195- 206
Arda M, Minbay A, Leloğlu N, Aydın N, Kahraman M, Akay Ö, İzgür M, Diker KS (1997). Özel Mikrobiyoloji. 4.Baskı.Medisan Yayın Serisi No:26 Medisan Yayınevi. Ankara
Aslantaş Ö (1998). Sığır bruseilozis'inin allerjik deri testleri ile teşhisi üzerine çalışmalar. Doktora Tezi. Kafkas Üniv Sağ. Bil Enst, Kars.
Aydın N, Erdeğer , J, Diker KS (1987). Bruceila canis'e karşı oluşan antikorların merkaptoetanol mikroaglütinasyon testi ile araştırılması. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 6(19):95- 100
Aydın N, Arda M, Akay Ö, İzgür M, Esendal Ö, Aydın F (1990). Atıkjetuslardan izole edilen Bruceila suşlarının koaglütinasyon testi ile idendifikasyonları. A Ü Vet Fak Derg, 37(2):348-358
Babür C ve Karaer Z (1997). Koyunlarda Toxoplasma gondii'nin seroinsidensi ve izolasyonu üzerine çalışmalar. T Parazitol Derg. , 2(3):293-299
Babür C, İnci A, Karaer Z (1997). Çankırı yöresinde koyun ve keçilerde Toxoplasma gondii serapozitifliğinin Sabin-Feldman boya testi ile saptanması. T Parazitol Derg, 2(4):409-412
Babür C, Karaer Z, Çakmak A, Yaralı C, Zeybek H (1996). Ankara yöresinde Sabin- Feldman (SF), İndirekt Floresan Antikor (lFA), Latex Aglütinasyon testleri ile koyun 54 toxoplasmosisinin prevalansı. F Ü Sağlık Bil Derg, 10(2):273-277
Demirözü K, Çelik M, İyisan AS ( 1994). Kars ilinde bruceilasis 'in seroepidemiyolojisi. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 24(2): 123-132.
Demirözü K, Çelik M, İyisan AS, Özdemir Ü, Erdenliğ S (1996) . Trakya Bölgesinde bruceilosis 'in seroepidemiyolojisi. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 27(1):79-100
Denizli A N, Gökçen S, Ergün A (1992). Ege bölgesi sığırlarında Bruceila enfeksiyonunun ELISA testi ile insidensinin saptanması. Hayv Aşıları Kont Merk Md Derg, 16(30): 48-57
Dubey JP, Beattıe CP (1988). Toxoplasmosis of animals and man. CRC Press, Fla: Boca Raton, p:l07-115.
Dündar B (1999). Çankırı yöresi sığırlarında toxoplasmosis'in seroprevalansı. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 1 0(2):61-72
Erdeğer J, E~endalMÖ, Yardımcı H, İzgür M (1998). Sığır ve koyun bruseilozis'inin teşhisinde alternatif yöntemler. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 29(1-2) :105-114
Eren H, Babür C, Erdal N, Sert H (1997). Ankara ve Aydın Yöresi sığırlarında Sabin-Feldman Boya tesi ile Toxoplasma gondii'nin prevalansı. Türk Hij ve Den Biyol Derg, 5:31-34
Eroğlu M (1989). Türkiye'de brusellozis'in insidensi. Pendik Hay Hast Merkz Araşt Enst. Yayın No:9, s.32-35
Güllüce M, Leloğlu N (1993). Kars ve çevresinde sığır serumlarında bruceila antikorlarının araştırılması için ELISA ve diğer metodların karşılaştırılması. Vet Hek Dern Derg, 64(4):27-33
İnci A, Aydın N, Babür C, Çam Y, Akdoğan C, Kuzan Ş (1999). Kayseri yöresinde sığır ve koyunlarda toksoplazmozis ve bruseilozis üzerine seraepidemiyolojik araştırmalar. Pendik Vet Mikrobiyal Derg, 30(1):41-46
Kenar B (1990). Konya, Niğde, Nevşehir ve Kayseri illerinde koyun ve sığır Bruceilasis 'inin serasurvey epidemiyolojik araştırması. Veterinarium, 1(2):34-37. Etlik Vet. Mlkrob. Derg. 2000. ı I( ı -2)
Kenar B, Erganiş O, Kaya O, Güler L (1990). Konya bölgesinde koyunlarda atıklara neden olan Brucella, Campylobacter, Salmonella ve Chlamydia 'ların bakteriyolajik ve serolojik incelenmesi. Veterinari um, ı (ı) : 17-20
Kıran M M, Baysal T, Hözün H, Güler L, Gündüz K, Kuyucuoğlu Ö, Küçükayan U (ı997). Konya yöresinde koyun abortusları üzerinde patolojik, bakteriyolajik ve serolajik çalışmalar . Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 9(2): 109(128).
Öz İ, Özyer M, Çorak R (ı995). Adana yöresi sığır, koyun ve keçilerde ELISA ve IHA testleri ile Toxoplasmosis'in yaygınlığının araştırılması. Etlik Mikrobiyal Derg, 8(ı-2):87- 99
Sarnıç H (1976). Toxoplasma gondii antikarlarının araştırılması. Dicle Üniv Tıp Fak Derg, 5(3-4): 565-585.
Sevinç F, Birdane F M, Sevinç M, Dik B, Altınöz F (2000). Konya yöresindeki sığırlarda Toxoplasma gondii'nin IHA (İndirekt Hemaglütinasyon) ve lFA (İndirekt Fluoresan Antikor) Testleri ile seroprevcilansı. T Parazitol Derg, 24( 1): 1 76- 179
Şeyda T, Güler M A ve Genç O (1997). Koyunlarda B.melitensis'in mikroaglütinasyon (MAT) ile teşhisi üzerinde araştırmalar. Kafkas Üniv Fak Derg, 3(1):67-72
Şeyda T, Aydın F, Genç O, Güler MA, Baz E (ı997). Sığır serumlarında mikroaglütinasyon (MAT) ile brucella antikarlarının araştırılması. Kafkas Üniv Fak Derg, 3(ı):7- ll
Tanyüksel M (ı994). Toxoplasmosis tanısında serolajik testierin karşılaştırılması. T Parazitol Derg, ı8 : 266-276
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü (1989). Brusellozis mücadele talimatnamesi. Sayı 189, Ankara
Wilson M, Ware DA, Juranek D D (1990). Seralogic aspects oj toxoplasmosis. JAVMA, ı96 (2):277-280
Yardımcı H, Esendal Ö, Aydın N (1996). Sığır brusellozisinin serum aglütinasyon, komplement fikzasyon ve immunocomb testleriyle teşhisi. Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 8(3) :24-32
Yıldız K, Babür C, Kılıç S, Aydenizöz M, Dalkılıç İ (2000). Kırıkkale mezbahası'nda kesilen koyun ve sığırlar ile mezbaha çalışanlarında anti-toxoplasma antikarlarının araştırılması. T Parazitol Derg, 24( ı) : 180- 185
Zeybek H, Yaralı C, Nıshıkawa H, Nıshıkawa F, Dündar B (1995). Ankara yöresi koyunlarında Toxoplasma gondii'nin prevalansı'nın saptanması . Etlik Vet Mikrobiyal Derg, 8( 1 -2):80-86.