Kent Topoğrafyası Üzerine Çok Katmanlı Bir Değerlendirme: Galata - İstanbul Örneği
Bu çalışma ‘kent topoğrafyası’nı çok katmanlı bir yapı olarak, John Ruskin (Modern Painters, Volume IV of V, 1856) ve Eugene Viollet-le-Duc (Le Massif du Mont Blanc, 1876) tarafından gerçekleştirilen iki çalışmayı referans alarak incelemektedir. Modern Painters Volume IV of V ve Le Massif du Mont Blanc, İsviçre Alpleri’nin dağ peyzajının yapısal anatomisi üzerine odaklanmıştır. Bu araştırmaların ana fikri ‘yeryüzünün yüzey formlarının anlaşılabilmesi için, öncelikle anatomilerinin incelenmesinin gerektiği’ düşüncesidir. Dağların yapısal anatomisi yapısı üzerine belirtilen bakış açısı, bu çalışmada kent topoğrafyasına aktarılarak, ‘doğal topoğrafya’ ve ‘beşeri topoğrafya’ bölümleri altında ve kentin karmaşık yapısına ilişkin olarak üç katman halinde incelenmiştir: ‘yer, yeraltı ve sualtı’. Amaç, kentin 21. yüzyılda, göz önünde bulundurulmayan fiziksel gerçeklikleri ile birlikte, bir bütün olarak kapsamlı bir kent topoğrafyası tasvirine ulaşabilmektir. Çalışma alanı olarak, antik dönemlerden itibaren süregelen çok katmanlı yapısından dolayı İstanbul’un Galata yerleşimi seçilmiştir. Analizler topoğrafik haritalamalar, kentsel kesitler ve diyagramlar üzerinden gerçekleştirilmiş olup, güncel uydu görüntüleri, tarihi haritalar ve Galata kent planı ile desteklenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Kent Topoğrafyası, Galata, İstanbul, Ruskin, Viollet-le-Duc
A Multi-layered Analysis of Urban Topography: Galata District, Istanbul
The article investigates ‘urban topography’ as a multi-layered structure by referencing two studies performed by John Ruskin (Modern Painters, Volume IV of V, 1856) and Eugene Viollet-le-Duc (Mont Blanc, 1876). Modern Painters Volume IV of V and Le Massif du Mont Blanc were focused on the structural anatomy of the mountainous landscapes of the Alps in Switzerland. The main idea of these studies was 'the necessity of analyzing anatomy to understand the surface form of the earth'. In this article, the viewpoint generated on the structural anatomy of mountains is applied to urban topography in two categories: ‘The natural topography’ and ‘the human topography’ to be analyzed in three layers regarding the complex nature of the city: ‘the ground, the underground and the underwater’. The aim is to reach a comprehensive urban topographical depiction of the city as a whole in the 21st century, together with its overlooked physical realities. Galata district in Istanbul (Turkey) is decided as the case area due to its multi-layered urban structure that is in a continuous accumulation since ancient times. Analyses are performed with topographical mapping, urban sections and urban diagrams by overlapping of current satellite images, historical maps and urban plan of Galata.
Keywords:
Urban Topography, Galata, Istanbul, Ruskin, Viollet-le-Duc,
___
- “The vision of an architect”. Accessed September 20, 2021. https://www.domusweb.it/en/architecture/2014/12/01/viollet-le-duc_thevisionsofanarchitect.html
- “Urban Topography” (overview). Accessed September 20, 2021. http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803114911292
- Alpar, B., S. Burak, and E. Doğan. 2005. “Environmental and hydrological management of the Golden Horn Estuary, Istanbul.” Journal of Coastal Research 21(4): 646-654.
- Ashihara, Y. 1983. The Aesthetic Townscape. MIT Press.
- Artüz, M. L., I. A. Okay, B. Mater, O. B. Artüz, G. Gürseler, and N. Okay. 2007. Bilimsel Açıdan Marmara Denizi. Türkiye Barolar Birliği Yayınları.
- Bressani, M. 2003. “Viollet-le-Duc’s Optic.” In Architecture and the Sciences: Exchanging Metaphors, edited by Antoine Picon and Alessandra Ponte, 118-139. Princeton: Princeton Architectural Press.
- Buondelmonti, C. 1824. “Map of Constantinople, 1422.” In Liber insularum Archipelagi, L. 42, GRL de Sinner éd.
- Çöl, N. 2011. “Galata Kent Dokusu İçerisinde Saliha Sultan Sebil Çeşmesi’nin Değerlendirilmesi.” Turkish Studies 6(3): 645-659.
- Debold-Kritter, A. 2010. “Threats to the World Heritage in the changing metropolitan areas of Istanbul.” In Heritage at Risk: ICOMOS world report 2008/2010 on monuments and sites in danger, 175.
- Erkal, N. 2011. “The Corner of the Horn: An Architectural Review of the Leaded Magazine in Galata Istanbul.” METU Journal of the Faculty of Architecture 28(1): 197-227.
- Eyice, S. 1969. Galata ve Kulesi. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu.
- Gamble, C. 1999. “John Ruskin, Eugène Viollet-le-Duc and the Alps." Alpine Journal 104: 185-196.
- Gissen, D. 2008. “Architecture's geographic turns.” Log 12: 59-67.
- Goad, C.E. 1905. “Plan d'assurance de Constantinople. Vol. II - Péra & Galata.” Accessed September 20, 2021. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/99240
- Guallart, V. 2008. Geologics: geography, information, architecture. New York: Actar.
- Jill, D. and W. Charles, ed. 2016. Cartographic Grounds. Projecting the landscape imaginery. Princeton Architectural Press.
- Kayaoğlu, E., A. Candaş, Y. Z. Kocabal, and C. E. İmrak. 2014. “Early Application of Underground Funicular ‘Tunnel’in Istanbul..” In Proceedings of ELEVCON 2014, 103-113.
- Leatherbarrow, D. 2015. Topographical stories: studies in landscape and architecture. University of Pennsylvania Press.
- Matrakçı Nasuh. 1537. “Miniature of Istanbul.” In Süleymannâme.
- Mumford, L. 1961. The city in history: Its origins, its transformations, and its prospects. Vol. 67. Houghton Mifflin Harcourt.
- Müller-Wiener, W. 1977. “Lieux d'inhumation dans Istanbul Intra-Muros.” Carte extraite de W. Müller-Wiener, Bildlexikon Zur Topographie Istanbuls, Wiesbaden, Ernst Wasmuth. Accessed September 20, 2021. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/102345
- Pervititch. J. 1927. “Rehber Plan. Galata - Yeni-Djami. Moustafa Pacha. Kemeraltı. Bereketzade. Karabache. Tchoukour Bostan. Kemeraltı. Sultan Bayazıd.” Accessed September 20, 2021. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/93769
- Pikionis, D. 1989. Dimitris Pikionis, Architect 1887-1968: A Sentimental Topography. London: Architectural Association.
- Rossi, A., and P. Eisenman. 1982. The architecture of the city. Cambridge: MIT Press.
- Ruskin, J. 1856. Modern Painters. Volume 4. Part V, Of Mountain Beauty. Cook ET & Wedderburn A., Works of John Ruskin, Library Edition, 6.
- Schneider, A. M. and M. I. Nomidis. 1944. “Galata'nın Topografik ve Arkeolojik Planı - Galata Topographisch-Archaologischer plan mit erlauterndem text von A.M. Schneider und M. Is. Nomidis [İstanbul] - Topographical and Archaeological Plan of Galata.” Accessed September 20, 2021. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/102336
- Seeck, O. 1876. “Notitia urbis Constantinopolitanae.” In Notitia Dignitatum, 227-244.
- Viollet-le-Duc, E. E. 1876. Le massif du Mont Blanc: étude sur sa constitution géodésique et géologique sur ses transformations et sur l'état ancien et moderne de ses glaciers.
- Viollet-le-Duc, E. E. 1877. Mont Blanc: A Treatise on Its Geodesical and Geological Constitution. S. Low, Marston, Searle & Rivington.
- Yürekli, H. n.d. “Zaman İçinde İstanbul Topoğrafyası ve Hareket.” Urban Topography Course Notes, Istanbul Technical University.
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Mersin Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Disiplinler Arası bir Yaklaşım Olarak Mimari Antropolojinin Anlamı, Kapsamı ve Kuramsal Arka Planı
Hasan Basri KARTAL, Mehmet Emin ŞALGAMCIOĞLU
Şeyma US, Neslihan SERDAROĞLU SAĞ
Güvenli Kentler Perspektifinden Denizli’de Göç Alan Mahallelerin Değerlendirmesi
Büşra ÖZTÜRK, Dalya HAZAR KALONYA
Ahmet YAZAR, Müge MANGA, Suat TUYSUZ
Kent Topoğrafyası Üzerine Çok Katmanlı Bir Değerlendirme: Galata - İstanbul Örneği