Gazâlî’nin Tehafüt’ü Bağlamında Filozof ve Kelamcı Mücadelesi

Bu makale Gazâlî’ninTehâfütü’l-Felasife eserinde yer verdiği filozoflar ile kelamcılar arasında meydana gelen tartışmaları ayrıştırmayı amaçlamaktadır. Tehâfüt genel itibariyle Gazâlî’nin filozof eleştirisinden oluşan tahlili zor bir kitaptır. Gazâlî bu kitaptaki amacını belirlerken, filozofları hemen her türlü yöntemle eleştireceğini ve her tür fırka ve grubun görüşleriyle onları çürüteceğini iddia etmektedir. Bu iddiasını gerçekleştirmek isteyen Gazâlî, Tehâfüt içerisinde kelamcılardan da destek almakta ve filozofları eleştirmektedir. Kelamcıların doğru yolda olmadığını Munkız’da defaatle tekrarlayan Gazâlî, filozofları kelamcılardan daha tehlikeli bir grup olarak görmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Gazâlî, Tehâfüt, Filozoflar, Kelamcılar

The Debates between Philosophers and Theologians in the Context of Gazali’s Tahafut.

Al-Ghazzali’s Tehâfütü’l-Felasife in this article that appeared in the work of philosophers and theologian saim stopars etheres ulting discussions. As a general criticism philosopher Ghazzali, consisting of theassay is a difficult book. When determining Ghazzali aim in this book, philosophers would criticizeal mostanyan devery type of method with theviews of sectsand group sargue that refute them. Ghazzali, who wantto perform this claim, in Tehâfüt theologians and philosophers have criticized receive support from. Munkız that theologians in the path of true again and again repeated Ghazzali, philosophers, theologians is seen as more dangerous than a group.

Keywords:

Al-Ghazali, Tehâfüt, Philosophers, Theologians,

PDF

___

Abdulhalim Mahmud, El-Munkizu Mine’d-Dalâl, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2010.
Baıtenova, N. J., “İmam Gazâlî’nin Hayatı ve Yaratılış Hakkındaki Düşünceleri”, 900. Vefat Yılında Uluslararası Gazâlî Sempozyumu, İstanbul: M. Ü. İ. F. Y., 2012.
Bayrakdar, Mehmet, İslam’da Evrimci Yaratılış Teorisi, Ankara: Kitabiyat Y., 2001.
Bayrakdar, Mehmet “İbn Sînâ’nın Cevher Kavramının Sorunları”, Uluslararası İbn Sina Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: İ. B. B. Kültür Dairesi Y.,2008.
Bozkurt, Ömer, Gazâlî ve İbn Rüşd’de İmkan, İmkansızlık ve Zorunluluk, Doktora Tezi, Ankara: A. Ü. S. B. E., 2009.
Çetin, Rabia, Gazâlî’de İlahi İlim, İlahi İrade İlişkisi, Doktora Tezi, Ankara: Aüsbe., 2010.
Deniz, Gürbüz,”Gazâlî’yi Anlamanın Usulü”, Diyanet İlmi Dergi, Diyanet İşleri Başkanlığı Y., 47: 3 ( 2011).
Deniz, Gürbüz, “Gazâlî Düşüncesinde Üç Meselenin Evrilmesi”, 900. Vefat Yılında Uluslararası Gazâlî Sempozyumu, İstanbul: M. Ü. İ. F. Y., 2012.
Farabi, Abū Nasr Muhammad, Risaletü’n Fi’l-Hala, Çev. ve Edit: Necati Lugal, Aydın Sayılı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Y., 1951.
Gazali, Ebû Hâmid Muhammed, Makasıdu’l-Felasife, Thk. Süleyman Dünya, Mısır: 1961.
Gazali, Ebû Hâmid Muhammed, Tehâfüt, Çev: Bekir Sadak, İstanbul: 2002; Faysalû’t-Tefrika, Thk: Semih Duğeym, Beyrut: 1993.
Gazali, Ebû Hâmid Muhammed, Mekasıdu’l-Felasife/Felsefenin Temel İlkeleri, (Thk. Süleyman Dünya), İstanbul: Vadi Y., 1997.
Gazali, Ebû Hâmid Muhammed, El-Munkızmine’d-Dalal, Çev. Yapla Pakiş, İstanbul: Umran Y., 1998.
Gazali, Ebû Hâmid Muhammed, Tehâfütü’l-Felasife, 2. Bs., Süleyman Dünya Neşri, Çev. Mahmut Kaya, Hüseyin Sarıoğlu, İstanbul: Klasik Yayınları, 2009.
İbn Rüşd Aḥmed İbn Muhammed, Tehâfütü’l-Tehâfüt, Thk: Muhammed El-Arıbi, Beyrut: Daru’l-Fikri’l-Lübnani, 1994.
İbn Rüşd Aḥmed İbn Muhammed, Faslu’l-Makal/Felsefe-Din İlişkisi, Çev. Bekir Karlığa, İstanbul: İşaret Y.,, 1999.
İbn Sina Ebu’l Ali, Risaletü’l-Arşiyye Fi Tevhidi Teala ve Sıfatihi, Haydarabad: 1335 H.
İbn Sina Ebu’l Ali, El-Adhaviyyefi’l-Mead, “Felsefe ve Ölüm Ötesi” İçinde; En-Necat, İlahiyat, Mısır 1351.
İbn Sina Ebu’l Ali, Eş-Şifa/El-İlahiyat: Metafizik I, Çev. Ekrem Demirli-Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2004.
İbn Sina Ebu’l Ali, Eş-Şifa/El-İlahiyat; Metafizik Iı, Çev. Ekrem Demirli-Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2005a.
İbn Sina Ebu’l Ali, El-İşaratve’t-Tenbihat /İşaretler ve Tenbihler, Çev. Ali Durusoy-Muhittin Macit-Ekrem Demirli, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2005b.
İbn Sina Ebu’l Ali, Eş-Şifa/El-İlahiyat, “Felsefe ve Ölüm Ötesi” İçinde, Haz. Mahmut Kaya, İs-tanbul: Klasik Y., 2011.
İbn Sina, Ebu’l Ali, En-Necat Fi’l-Mantık ve’l-İlahiyat, Çev. Kübra Şenel, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2013a.
İbn Sina, Ebu’l Ali, Danişname-İ Alai/Alai Hikmet Kitabı, (Hikmetü’l-Alaiyye Nüshası, H.1067), Çev. Murat Demirkol, İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2013b.
Kaya, Mahmut, “Gazâlî Filozofları Tekfir Etmekte Haklı Mıydı?”, 900. Vefat Yılında Uluslararası Gazâlî Sempozyumu, İstanbul: M. Ü. İ. F. Y., 2012.
Okumuş, Mesut: Kur’an’ın Felsefî Okunuşu İbn Sina Örneği, Ankara: Araştırma Yayınları 2003.
Özarslan, Selim, İslam Kelamında Ölüm ve Ölüm Ötesi Doktrini, Doktora Tezi, Ankara: A. Ü. S. B. E., 1999.
Sarıoğlu, Hüseyin, İbn Rüşd Felsefesi, İstanbul: Klasik Y., 2003.
Toktaş, Fatih, İslam Düşüncesinde Felsefe Eleştirileri, İstanbul: Klasik Y., 2004.

ISSN: 1306-6218
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: Anadolu İlahiyat Akademisi

Arşiv