Türkiye'de bilimsel etkinlikler üzerinden "çevre"nin tarihsel yolculuğu: 1960-2008 dönemi

Çevre sorunları, çevreye yönelik çesitli örgütlenmelerin ortaya çıkısı, çevre koruma ve gelistirme faaliyetlerinin artması ve toplumlarda belirli bir çevre bilinç düzeyinin olusması gibi olumlu gelismeleri de beraberinde getirmistir. Bu gelismeler içerisinde çevrenin, bilimsel tartısma ortamlarında ele alınıp degerlendirilmesi de önemlidir. Türkiye’de, çevrenin bilimsel ortamlarda tartısılıp degerlendirilmeye baslanması, 1960’lı yıllarla birlikte gelismeye baslamıstır. Bu makalede, Türkiye’de çevrenin tarihsel yolculugu, 1960–2008 döneminde, çevre alanında düzenlenen bilimsel etkinlikler üzerinden degerlendirilerek ortaya konulmustur. Bu kapsamda, çevreye yönelik sempozyum, kongre, konferans, panel, forum, çalıstay ve bilimsel toplantı gibi etkinlikler üzerinden, dönemlere göre çevre alanında ortaya çıkan tartısma konuları ve önemli sorun alanlarının neler oldugu belirlenmeye çalısılmıstır. Bu süreçte, Türkiye’de çevreye yönelik bilimsel etkinliklerde bulunan kurum, kurulus, vakıf, dernek gibi yapılanmaların neler oldugu ortaya konulurken, dönemlere göre bu birimlerin sayısı kadar, bilimsel etkinliklerin sayısının da arttıgı saptanmıstır.

The historical journey of "environment" based on the scientific activities in Turkey: 1960-2008 period

Environmental problems have also brought in some positive developments, such as emergence of environmental organization, increasing activities for protecting and developing environment as well as improving environmental consciousness. These developments require discussions and evaluations in a scientific framework, which started in 1960s in Turkey. In this research an attempt has been made to evaluate “the historical journey of environment in Turkey” in the period of 1960– 2008, focusing on the scientific activities. This study analyzes the enviromental discussions and problem areas by different periods based on congresses, conferences, panels, forums, workshop, and other similar activities. Moreover, while the study reveals the public and nonprofit organizations conducting scientific activities, it also indicates that the number of the organizations as well as scientific activities have been increased during the time.

PDF

___

Aytug, Nedret (1979). Türkiye Çevre Sorunları Bibliyografyası 1962- 1972, Ankara: TÜBİTAK Yayını.
Boratav, Zeynep (2000). “Çevre Tarihi Bibliyografya Çalısması Denemesi”, Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu, Zeynep Boratav (Yay. Haz.), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 27-41.
Burian, Kısmet (Der) (1972). Hava Kirlenmesi Bibliyografyası 1948- 1970, Ankara: TÜBİTAK Yayını.
Çakır Sümer, Gülizar (2007). Türkiye Çevre Alanyazını ve Gelisme Asamaları, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamıs Doktora Tezi), Malatya, Türkiye.
Çevre Bibliyografyası (1995). Ankara: Basbakanlık Devlet Arsivleri Genel Müdürlügü Yayını.
Çevre Bibliyografyası (1995). Yeni Türkiye Çevre Özel Sayısı, Sayı:5, 727-775.
Çobanoglu, Zakir (2006). “Hava Kirliligiyle İlgili Yasal Düzenlemeler”, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 5(2), iii-xv.
Durgunoglu, Turan (1976). Genel Rapor: Geçmiste Haliç ile İlgili Faaliyet”, (Ed: Semih S. Tezcan, İlkin Esen, Kriton Curi, Turan Durgunoglu) (1977), Haliç Sorunları ve Çözüm Yolları Ulusal Sempozyumu Tebligleri, İstanbul: Bogaziçi Üniversitesi Yayın No: 139,11-26
Ertug, Celal (2001). Yesilden Griye Adım Adım Türkiye, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gür, Adnan (1976). Türkiye’de Çevre Sorunlarına Yaklasım, (Ed: Semih S. Tezcan, İlkin Esen, Kriton Curi, Turan Durgunoglu) (1977), Haliç Sorunları ve Çözüm Yolları Ulusal Sempozyumu Tebligleri, İstanbul: Bogaziçi Üniversitesi Yayınları, Yayın No:139, 235-238.
Köybası, Nursen (1993). Çevre Bibliyografyası, (Ya. Haz. Yakın Ertürk (1993), Çevre ve Toplum, Ankara: Sosyoloji Dernegi Yayını, 111-136.
Meadows, Donella H., Dennis L. Meadows, Jorgen Randers, William W. Berrens (1978). Ekonomik Büyümenin Sınırları, (Çev. Kemal Tosun vd.), İstanbul: İstanbul Üniversitesi İsletme İktisadı Enstitüsü Yayını, XI.
Olgun, Tevfik (Der.) (1971). Çevre Saglıgı Bibliyografyası 1948-1970, Ankara: TÜRDOK Bibliyografya Serisi, No:2.
Özcan, Ayse (2008). Türkiye Üniversitelerinin Çevre 9slevleri ve Kentsel Gelismeye Katkıları, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamıs Doktora Tezi), Malatya, Türkiye.
Öztan, Yılmaz (1985). Çevre Kirlenmesi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Genel Yayın No: 94, KTÜ Basımevi.
Tekeli, İlhan (2000). Türkiye Çevre Tarihçiligine Açılırken, Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu, (Yay. Haz: Zeynep Boratav), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını, 1–14.
TMMOB Hakkında (2009). http://www.tmmob.org.tr/index.php.
Yavuz, Fehmi (1975). Çevre Sorunları Genellikle ve Ülkemiz Açsından, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 385.