SULTAN AZİZ’İN AVRUPA SEYAHATİ DÖNÜŞÜ MÜNASEBETİYLE YAPILAN KUTLAMALAR VE BİR MANZUM TARİHÇE

Sefere çıkma geleneği hariç tutulursa Osmanlı sultanlarının dış ülkelere seyahatte bulunmadıkları bilinir. Hatta bir iki münferit örnek dışında onlar kendi ülkelerini de gezmemişlerdir. Sultan Abdülaziz’in 1867de gerçekleştirdiği Fransa, İngiltere, Avusturya ağırlıklı Avrupa seyahati bunun tarihteki ilk ve tek istisnai örneği olmuştur. 47 gün gibi uzun denebilecek bir sürede tamamlanan vedöneminde büyük yankı uyandıran seyahatin Osmanlı toplumundaki etkileri de büyük olmuş, Padişahın dönüşü tüm Osmanlı topraklarında üç gün- üç gece süren coşkun şenliklerle kutlanmıştır.Makalede –bazı tarih kitaplarındaki ansiklopedik bilgilerle tarihi roman türünden bir iki eser dışında araştırmacıların fazla ilgisini çekmeyen- seyahatin özet kronolojisiyle birlikte, sultanın dönüşü münasebetiyle devlet merkezi İstanbul ve tüm ülke sathında yapılan kutlamalara dair bilgi verilmiştir. Yine padişahın dönüşü şerefine dönemin şairlerince kaleme alınan ve seyahati konu edinen manzum eserler hakkında bilgi sunulmuş; bunlara bir örnek olarak Süleyman Hayrî Efendinin kasîde tarzında yazdığı manzum tarihinin transkribe metni verilmiştir.

THE CELEBRATIONS HELD BECAUSE OF THE RETURN OF SULTAN ABDÜLAZİZ FROM THE EUROPEAN VOYAGE AND A POETIC HISTORY

Excluding the state of war fare, it is known that the Ottoman sultans did not go abroad for voyage. Besides, even apart from a few individual incidence, they did not visit any where in their country. Sultan Abdülaziz’z voyage around Europe, basically France, U.K., and Austria, in 1867 was the one and only exceptional event. The 47 day voyage, which is quite a long period then, had great effects on the Ottoman society, and the return of the sovereign was celebrated in all over the country for three days and three nights. In the article, some information on the celebrations due to the return of the sultan held in İstanbul and all over the country has been given. Also, the cronological summary of the voyage of the encyclopaedic information from the history books and several historical novels has been presented. In other words, some information on poetic works of the voyage which were written by the then poets for the return of the sultan has been given, and a sample kaside by Süleyman Hayri Efendi has been presented as a transcribed text of poetic history.