GELİŞME VE DEMOKRASİ: KALKINMAYLA DEMOKRATİKLEŞME YA DA KALKINMANIN DEMOKRATİKLEŞTİRİLMESİ

Kalkınma ve demokrasi arasında, bunların hangisinin daha öncelikli olduğunu savunmaya bağlı olarak değişen farklı görüşler söz konusudur. Bunlardan biri, demokrasiyi ekonomik gelişmeye bağımlı bir durum olarak açıklar. Bu görüşe göre bir ülkenin gelişmişlik durumu ne kadar yüksekse demokrasiyi yaşatma sansı da o kadar yüksektir. Diğer görüş ise, serbest piyasa ekonomisinin kurumları olarak tanımlanan demokrasinin gelişme/kalkınma için ön koşul olduğunu iddia eder. Demokrasinin iktisadi gelişmenin doğal olarak ürünü olarak kabul edilmesi veya tersine demokrasinin hızlı ve dengeli bir iktisadi gelişmenin kendiliğinden doğmasına yol açacağı iddiaları sonuç olarak aynı temel varsayımın iki değişik versiyonudur. Fakat gelişme/kalkınma gibi çok boyutlu bir süreçte bu tarz indirgemeci bir yaklaşımın, sürecin kapsamlı bir analizi noktasında yetersiz kalacağı kuşkusuzdur. Sosyal olguların çok boyutluluğundan hareketle bu çalışmada, ekonomik kalkınma “insan merkezli” bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Toplumsal adaleti, yoksulluk sorununu, göz ardı eden ve toplum katılımını sağlayamayan kalkınma girişimlerinin toplumsal barışı sağlamayacağı gibi çatışmaları daha arttıracağı iddia edilmekte ve riskleri olabildiğince ortadan kaldırmanın en temel yolu olarak kalkınma sürecinde demokratik iyi yönetişim ilkesi, başka bir ifadeyle kalkınmanın demokratikleştirilmesi savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Gelişme, Demokratik Yönetişim, GELİŞME VE DEMOKRASİ

DEVELOPMENT AND DEMOCRACY: DEVELOPMENT THROUGH DEMOCRACY OR THE DEMOCRATIZATION OF DEVELOPMENT

There are varying opinions between development and democracy depending on the conviction of which one precedes the other one. However, such a reductionist approach in a rather complex and multidimensional process like development would result in an incomplete analysis of the process. Starting with the principle that the social events are multidimensional, this study deals with economic development from an anthropocentric standpoint. The study argues that development efforts overlooking social justice, poverty, economic inequalities along with failure to achieve social support will not produce social peace. Instead, they will increase conflicts. The study asserts that the principle of good democratic governance, in other words the democratization of development is the most basic and best way of minimizing the risks in the development process.

Keywords:

Development, Democratic Governance,

PDF

___

Aktan, Coşkun Can. Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara, Hak-İş Sendikaları Konfederasyonu Yayını, 2002.
Altun, Fahrettin. Modernleşme Kuramı: Eleştirel Bir Giriş, İstanbul Yöneliş Yayınları, 2002.
Bernstein, Henry. “Gelişme Toplumbilimine Karşı Azgelişmişlik Toplumbilimi Mi?”, M. Ersoy (Der.), Emperyalizm Gelişme Ve Bağımlılık Üzerine, Ankara, V Yayınları, 1992.
Clark, John. Kalkınmanın Demokratikleşmesi, (Çev. Serpil Ural), Ankara, Tçv, Yayınları 1996.
Ercan, Fuat, “Gelişme Yazını; Eleştiriler Ve Yeni Perspektifler”,T. İşgüden, F.Ercan, M. Türkay (Ed.), Gelişme İktisadı, Kuram, Eleştiri, Yorum, İstanbul, Beta Basın Yayım Dağıtım, 1995.
Helleiner, G. K. “Conventional Foolishness And Overall Ignorance: Current Approaches To Global Transformatin And Develpoment” C. K.Wişlber Ve K. P. Jameson (Ed), The Political Economy Of Deveropment And Development, Mcgraw-Hil İnc., New York, 1992.
İnsel, Ahmet. Siyasal Süreç Olarak İktisadi Kalkınma, Birikim, İstanbul, Birikim Yayınları, Sayı 21, Ocak 1991.
İnsel, Ahmet. İktisat İdeolojinin Eleştirisi, İstanbul, Birikim Yayınları, 2000.
Lerner, Daniel. The Passing Of Traditional Society:Modernizing The Middle East, New York, Free Press,1964.
Lipset, Seymour Martin. Siyasal İnsan, (Çev. Mete Tunçay), Ankara, V Yayınları,1986.
Mill, J. Stuart. Özgürlük Üstüne, (Çev: Alime Ertan), İstanbul, Belge Yayınları,1985.
Özen, Kadri. Sürdürülebilir Kalkınma Ve Türkiye, Radikal İki,18 Ocak 2004 Pazar.
Saltık, Ahmet. “Kalkınma Sürecinde Sosyal Bilimcinin Rölü” İç. Sosyal Bilimler Kavşağında Doğu Ve Güneydoğu Anadolu, Van, Van Valiliği Yayınları,1999.
Sen, Amartya. The Concept Of Development, Hchenery, T. N. Srinivasan (Ed.), Handbook Of Development Economics, 1988.
Tçv. Sürdürülebilir Kalkınmanın Uygulanması, Ankara, Tçv Yayını,1997.
Touraine, Alain. Modernliğin Eleştirisi, (Çev. Hülya Tufan), İstanbul, Yky Yayınları,1997.
Türkay, Mehmet. “Gelişme: Felsefi Ve Entelektüel Kökenler”, T. İşgüden, F. Ercan, M. Türkay (Ed.), Gelişme İktisadı, Kuram, Eleştiri, Yorum, İstanbul, Beta Basın Yayım Dağıtım,1995.
Wallerstein, Immanuel, “Kapitalist Dünya Sisteminin Yükselişi Ve Geleceği, Karşılaştırmalı Analiz İçin Temel Kavramlar” (Çev. Orhan Esen), İç. Dünya Ekonomisi Bunalım Ve Siyasal Yapılar, İstanbul, Belge Yayınları, 1983.
Wallerstein, Immanuel, Sosyal Bilimleri Düşünmemek, (Çev. Taylan Doğan),İstanbul, Avesta Yayınları,1999.
Wced, Ortak Geleceğimiz, Ankara, Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını, 1987.
Www.Undp.Org/Hdr2002.