KÂBE HAKKINDA ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ BİR ESER: KİTABU VASFI BEYTU’LLAH

Adından da anlaşılacağı üzere dini muhtevalı bir eser olan Kitabu Vasfı Beytullah, imla ve dil bakımından Eski Anadolu Türkçesi özellikleri gösteren bir metindir. Kâbe’nin kutsallığı, fazileti ve vasıfları hakkında bilgi veren eser, Müslümanları hacca teşvik edici bir amaçla yazılmıştır. Bu bakımdan haccın sevabı ile hacıların elde edeceği mükâfatlar eserde sık sık dile getirilmiştir. Müellifini bilemediğimiz bu manzume aruzun Fâilâtün/fâilâtün/fâilün kalıbıyla kaleme alınmıştır. Otuz dört bentten oluşan eserin nazım şekli ise müzdevic murabbadır. Makalemizin ilk kısmında eserin imla, şekil, muhteva ve dil hususiyetleri incelenmiş ve onunla ilgili tanıtıcı bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda ise söz konusu eserin transkripsiyonlu metni ilk defa araştırmacıların ve okurların dikkatine sunulmuştur.

___

  • BÜYÜKAKKAŞ, Ahmet (2016). Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Bir Mevlit Metni, Konya: Kömen Yay.
  • CAN, Yılmaz (1993). “Kâbe”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:7, s.s. 67-92.
  • ÇELEBİOĞLU, Âmil (1999). Türk Edebiyatında Mesnevi (15. yy. Kadar), İstanbul: Kitabevi Yay.
  • EKİNCİ, Ramazan (2015). “Müellifi Bilinmeyen Bir Mesnevi: Can ile Ten”, Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi (OMAD), Cilt:2, Sayı:3, s.s. 1-16.
  • KAÇAR, Mücahit (2015). “Klasik Türk Edebiyatında Kafiye”, Osmanlı Edebi Metinlerini Anlama Kılavuzu, Ed. Özer Şenödeyici, İstanbul: Kesit Yay.
  • KOŞİK, Halil Sercan (2018). Bâkî’nin El-İ’lâm Bi-A’lâmi Beledi’l-llâhi’l-Harâm Tercümesi (Fezâ’il-i Mekke) İnceleme-Tenkitli Metin, İstanbul: Kesit Yay.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2016). Yâ Kebîkeç Mecmualar Arasında, İstanbul: Kesit Yay.
  • KÖSE, Fatih (2017). Yazarı Bilinmeyen Bir Hz. Hatice Hikâyesi (Tenkitli Metin – İnceleme), Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • MAZIOĞLU, Hasibe (1974). Ahmed Fakih - Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-Şerîfe, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
  • SARAÇ, M. A. Yekta (2011). Klasik Edebiyat Bilgisi-Biçim-Ölçü-Kafiye, İstanbul: Gökkubbe Yay.
  • ŞENGÜN, Necdet (2019). "Türk İslam Edebiyatı’nda Bir Nazım Türü Olarak Ahvâl-i Kıyâmetler ve Şâiri Bilinmeyen Bir Ahvâl-i Kıyâmet Üzerine”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 15, s.s. 34-61.
  • ÜNAL, Sadettin (2001). “Kâbe”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 24, s.s. 14-20.