GAZELLERDE ŞAİRLERİN ÂŞIK OLARAK KENDİLERİNİ ÖVMESİ

Klasik Türk şiirinin temel nazım şekli gazeldir. Gazellerde temel olarak sevgili, sevgilinin güzellikleri, âşık, âşığın özellikleri, sevgiliye duyulan aşk, âşığın karşısında rakip ve rakiple mücadele konuları işlenir. Gazellere konu olan sevgili beşeri özelliklere sahip olabileceği gibi ilahi özelliklere de sahip olabilir. İster beşeri olsun isterse ilahi olsun şair, âşık olarak kendini tanıtmak ve âşığın gelenek içerisine yerleşmiş olan özelliklerine sahip olmak zorundadır. Şiirde âşık başıboş davranamaz, geleneğin kabul etmediği özelliklerle şiirde yer alamaz, kendini beşeri duyguların peşinden koşan biri olarak basitleştiremez. Âşık olabilmek için pek çok zorluğu göz önüne almak, engelleri aşabilecek sabra ve tahammüle sahip olmak, sevgili karşısında samimi bir teslimiyetle ona kul, köle olmak, rakiple mücadele verip aşkında sebat gösterdiğini ortaya koymak gerekmektedir. Varlığından geçemeyen, canını sevgili yolunda feda edemeyen, ayrılık acısına dayanamayan, sevgilinin cefasına boyun eğip teslim olamayan âşık olamaz. Bu çalışmada Klasik Türk şairlerinin divanlarındaki gazellerden âşık ile ilgili belli beyitler seçildi. Bu beyitler şairlerin âşık olarak kendilerini övme durumuna göre alt başlıklara ayrıldı. Her bir başlık altında konu ele alınıp beyitlerin anlamından hareketle değerlendirildi

Anahtar Kelimeler:

Klasik Türk şiiri, Gazel, Âşık, Övgü

PRAISE THEMSELVES AS THE LOVE OF THE POETS IN THE GAZELS

The basic poetic form of classical Turkish poetry is the Gazels. In the gazels basically topics such as dear, the beauties of dear, the characteristics of lover, lover, love for dears, the opponent and the fight of lover against opponents are processed. The dear who makes up the subject of the gazels may not only possess human characteristics may but also have divine properties. Whether it is human or divine, the poet has to have the characteristics that are settled in the tradition of lover and ıntroducing yourself as a dear. In poetry, dears can not act idly, can not take part in poetry with features that are not accepted by the tradition, can not simplify themselves as someone who pursues human emotions. In order to be in lover, it is necessary to take into consideration many difficulties, to have patience and tolerance to overcome the obstacles, to fight against the opponent, to show his persistence in love, be the slavery of dear. A person who can not pass through his being, can not sacrifice his life in the way of a dear, can not stand the pain of separation, can not submit to the persecution of his love and can not surrender to dear can not lover. In this study were chosen some couplets related with lovers from the gazels in the divans of Classical Turkish poets. These couplets were divided into subheadings according to the praise of themselves as the lovers of the poets. Under each heading, the subject was discussed and evaluated with the meanings of couplets.

Keywords:

Classical Turkish poetry, Gazel, Lover, Praise,

PDF

___

AKKUŞ, Metin. (2018), Nef’i Divanı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/57741,nefi-divanipdf.pdf?0 05.04.2018
AKYÜZ, Kenan ve Süheyl Beken.-Sedit Yüksel., Müjgan Cunbur. (1990), Fuzuli Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
AYDEMİR, Yaşar. (2017), Ravzî Divanı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/56190,ravzi-divanipdf.pdf?0 08.04.2018
BİLTEKİN, Halit. (2003), Şeyhî Divanı, (Inceleme-Tenkitli Metin-Dizin), Ankara: Ankara Üniversitesi SBE, Basılmamış Doktora Tezi.
DOĞAN, Muhammet Nur. Avnî (Fatih) Dîvânı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10595,avnfatihdivanimuhammednurdoganpdf.pdf?0 04.04.2018.
KAVRUK, Hasan. Şeyhülislam Yahyâ Dîvânı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10655,seyhulislamyahyadivanihasankavrukpdf.pdf?0 04.04.2018.
KAYA, Bayram Ali. (2017), Azmizâde Hâletî Dîvânı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/56159,azmizade-haleti-divanipdf.pdf?0
KILIÇ, Filiz. (2017), Âsık Çelebi Dîvânı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/55975,asik-celebi-divanipdf.pdf?0 06.04.2018.
KÖK, Ali. (2013), Seyyîd Giryân Cemâleddîn Kazâkî Dîvânı İnceleme (Tahlil)-Metin-Sözlük-Dizin. Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
KÜÇÜK, Sebahattin. Baki Divanı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10596,bakidivanisabahattinkucukpdf.pdf?0 06.04.2018
ÖZYILDIRIM, Ali Emre. Hamdullah Hamdi Divanı. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10616,metinpdf.pdf?0 07.04.2017
TARLAN Ali Nihat. (1945), Hayali Bey Divanı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
TARLAN Ali Nihat. (1992), Ahmed Paşa Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
TARLAN Ali Nihat. (1997), Necati Beg Divanı, Ankura: MEB Yayınları